संस्कृत सूची|संस्कृत साहित्य|संहिता|लक्ष्मीनारायणसंहिता|त्रेतायुगसन्तानः| अध्यायः २९० त्रेतायुगसन्तानः अध्यायः १ अध्यायः २ अध्यायः ३ अध्यायः ४ अध्यायः ५ अध्यायः ६ अध्यायः ७ अध्यायः ८ अध्यायः ९ अध्यायः १० अध्यायः ११ अध्यायः १२ अध्यायः १३ अध्यायः १४ अध्यायः १५ अध्यायः १६ अध्यायः १७ अध्यायः १८ अध्यायः १९ अध्यायः २० अध्यायः २१ अध्यायः २२ अध्यायः २३ अध्यायः २४ अध्यायः २५ अध्यायः २६ अध्यायः २७ अध्यायः २८ अध्यायः २९ अध्यायः ३० अध्यायः ३१ अध्यायः ३२ अध्यायः ३३ अध्यायः ३४ अध्यायः ३५ अध्यायः ३६ अध्यायः ३७ अध्यायः ३८ अध्यायः ३९ अध्यायः ४० अध्यायः ४१ अध्यायः ४२ अध्यायः ४३ अध्यायः ४४ अध्यायः ४५ अध्यायः ४६ अध्यायः ४७ अध्यायः ४८ अध्यायः ४९ अध्यायः ५० अध्यायः ५१ अध्यायः ५२ अध्यायः ५३ अध्यायः ५४ अध्यायः ५५ अध्यायः ५६ अध्यायः ५७ अध्यायः ५८ अध्यायः ५९ अध्यायः ६० अध्यायः ६१ अध्यायः ६२ अध्यायः ६३ अध्यायः ६४ अध्यायः ६५ अध्यायः ६६ अध्यायः ६७ अध्यायः ६८ अध्यायः ६९ अध्यायः ७० अध्यायः ७१ अध्यायः ७२ अध्यायः ७३ अध्यायः ७४ अध्यायः ७५ अध्यायः ७६ अध्यायः ७७ अध्यायः ७८ अध्यायः ७९ अध्यायः ८० अध्यायः ८१ अध्यायः ८२ अध्यायः ८३ अध्यायः ८४ अध्यायः ८५ अध्यायः ८६ अध्यायः ८७ अध्यायः ८८ अध्यायः ८९ अध्यायः ९० अध्यायः ९१ अध्यायः ९२ अध्यायः ९३ अध्यायः ९४ अध्यायः ९५ अध्यायः ९६ अध्यायः ९७ अध्यायः ९८ अध्यायः ९९ अध्यायः १०० अध्यायः १०१ अध्यायः १०२ अध्यायः १०३ अध्यायः १०४ अध्यायः १०५ अध्यायः १०६ अध्यायः १०७ अध्यायः १०८ अध्यायः १०९ अध्यायः ११० अध्यायः १११ अध्यायः ११२ अध्यायः ११३ अध्यायः ११४ अध्यायः ११५ अध्यायः ११६ अध्यायः ११७ अध्यायः ११८ अध्यायः ११९ अध्यायः १२० अध्यायः १२१ अध्यायः १२२ अध्यायः १२३ अध्यायः १२४ अध्यायः १२५ अध्यायः १२६ अध्यायः १२७ अध्यायः १२८ अध्यायः १२९ अध्यायः १३० अध्यायः १३१ अध्यायः १३२ अध्यायः १३३ अध्यायः १३४ अध्यायः १३५ अध्यायः १३६ अध्यायः १३७ अध्यायः १३८ अध्यायः १३९ अध्यायः १४० अध्यायः १४१ अध्यायः १४२ अध्यायः १४३ अध्यायः १४४ अध्यायः १४५ अध्यायः १४६ अध्यायः १४७ अध्यायः १४८ अध्यायः १४९ अध्यायः १५० अध्यायः १५१ अध्यायः १५२ अध्यायः १५३ अध्यायः १५४ अध्यायः १५५ अध्यायः १५६ अध्यायः १५७ अध्यायः १५८ अध्यायः १५९ अध्यायः १६० अध्यायः १६१ अध्यायः १६२ अध्यायः १६३ अध्यायः १६४ अध्यायः १६५ अध्यायः १६६ अध्यायः १६७ अध्यायः १६८ अध्यायः १६९ अध्यायः १७० अध्यायः १७१ अध्यायः १७२ अध्यायः १७३ अध्यायः १७४ अध्यायः १७५ अध्यायः १७६ अध्यायः १७७ अध्यायः १७८ अध्यायः १७९ अध्यायः १८० अध्यायः १८१ अध्यायः १८२ अध्यायः १८३ अध्यायः १८४ अध्यायः १८५ अध्यायः १८६ अध्यायः १८७ अध्यायः १८८ अध्यायः १८९ अध्यायः १९० अध्यायः १९१ अध्यायः १९२ अध्यायः १९३ अध्यायः १९४ अध्यायः १९५ अध्यायः १९६ अध्यायः १९७ अध्यायः १९८ अध्यायः १९९ अध्यायः २०० अध्यायः २०१ अध्यायः २०२ अध्यायः २०३ अध्यायः २०४ अध्यायः २०५ अध्यायः २०६ अध्यायः २०७ अध्यायः २०८ अध्यायः २०९ अध्यायः २१० अध्यायः २११ अध्यायः २१२ अध्यायः २१३ अध्यायः २१४ अध्यायः २१५ अध्यायः २१६ अध्यायः २१७ अध्यायः २१८ अध्यायः २१९ अध्यायः २२० अध्यायः २२१ अध्यायः २२२ अध्यायः २२३ अध्यायः २२४ अध्यायः २२५ अध्यायः २२६ अध्यायः २२७ अध्यायः २२८ अध्यायः २२९ अध्यायः २३० अध्यायः २३१ अध्यायः २३२ अध्यायः २३३ अध्यायः २३४ अध्यायः २३५ अध्यायः २३६ अध्यायः २३७ अध्यायः २३८ अध्यायः २३९ अध्यायः २४० अध्यायः २४१ अध्यायः २४२ अध्यायः २४३ अध्यायः २४४ अध्यायः २४५ अध्यायः २४६ अध्यायः २४७ अध्यायः २४८ अध्यायः २४९ अध्यायः २५० अध्यायः २५१ अध्यायः २५२ अध्यायः २५३ अध्यायः २५४ अध्यायः २५५ अध्यायः २५६ अध्यायः २५७ अध्यायः २५८ अध्यायः २५९ अध्यायः २६० अध्यायः २६१ अध्यायः २६२ अध्यायः २६३ अध्यायः २६४ अध्यायः २६५ अध्यायः २६६ अध्यायः २६७ अध्यायः २६८ अध्यायः २६९ अध्यायः २७० अध्यायः २७१ अध्यायः २७२ अध्यायः २७३ अध्यायः २७४ अध्यायः २७५ अध्यायः २७६ अध्यायः २७७ अध्यायः २७८ अध्यायः २७९ अध्यायः २८० अध्यायः २८१ अध्यायः २८२ अध्यायः २८३ अध्यायः २८४ अध्यायः २८५ अध्यायः २८६ अध्यायः २८७ अध्यायः २८८ अध्यायः २८९ अध्यायः २९० अध्यायः २९१ अध्यायः २९२ अध्यायः २९३ अध्यायः २९४ अध्यायः २९५ अध्यायः २९६ अध्यायः २९७ अध्यायः २९८ अध्यायः २९९ अध्यायः ३०० विषयानुक्रमणिका त्रेतायुगसन्तानः - अध्यायः २९० लक्ष्मीनारायणसंहिता Tags : lakshminarayanlakshminarayan samhitasamhitaलक्ष्मीनारायणलक्ष्मीनारायण संहितासंहिता अध्यायः २९० Translation - भाषांतर श्रीकृष्ण उवाच--पार्वतीं चोर्ध्वगां वीक्ष्य कोटिशो योषितस्तदा ।कृष्णयान्या विलोकार्थं चारुरुहुर्निजालयान् ॥१॥मण्डपस्योर्ध्वशालासु त्वास्थिता वीक्षणोत्सुकाः ।ऋग्वेदं गिरिजा प्राह बृहस्पतेः समीपतः ॥२॥दृश्यते त्वग्रतः किं तत् सान्तं मे सन्निबोधय ।मम पुत्र्याः कृते के के महीमाना ममाऽद्य वै ॥३॥के सन्ति कीदृशाश्चापि सुतास्वाम्यपि कीदृशः ।महत्तमोऽस्ति सर्वं तज्जिज्ञासे वद मेऽखिलम् ॥४॥सर्वज्ञः ऋग्वेद एवं पृष्टो हर्षमवाप ह ।सतीं श्रीगिरिजां वक्तुं समारेभे क्रमातत्तः ॥५॥पश्य मातः प्रथमं वै मंगलाख्यो हि पार्षदः ।चतुर्भुजः सतिलकः सर्वाऽऽभरणभूषितः ॥६॥मंगलादेविकायुक्तः सर्वमांगल्यकान्वितः ।साममन्त्रान् प्रगायन् वै समायाति शुभावहः ॥७॥स्वल्पहंससमारूढः सर्वशोभासमन्वितः ।तथाहंससमारूढा मंगला च सरस्वती ॥८॥शारदा च समायान्ति सर्वाभरणभूषिताः ।एतद्वै दर्शनं सर्वमंगलानां सुमंगलम् ॥९॥ततो वैकुण्ठवाद्यानि वादकैर्वादितानि वै ।समायान्ति त्रिलोक्यां यन्निनादाश्च ध्वनन्ति हि ॥१०॥पश्य ततः समायाति सध्वजः शोभनो गजः ।अक्षरस्यैव मुक्तोऽसौ महाद्रिरिव राजते ॥११॥पश्य ततः समायान्ति जयशब्दप्रवर्तकाः ।ब्रह्मचर्यपराः पारेसहस्रं स्नातका इमे ॥१२॥पश्य ततः समायाति डंकानिशानवान् शुभः ।श्यामकर्णो धवलाश्वोऽक्षरमुक्तो हि वर्तते ॥१३॥पश्य भेरीभृतं पश्चाद् रथं वृषभवाहितम् ।सौवर्णं स्वर्णकलशध्वजाऽवरूथशोभितम् ॥१४॥पश्य ततोऽश्ववाराँश्च सहस्रशः सहेतिकान् ।पश्य मातस्ततश्चोष्ट्रस्थितान् निर्ऋतराक्षसान् ॥१५॥सर्वे शृंगारशोभाढ्यान् वैष्णवान् विष्णुसेवकान् ।पश्य मातस्ततो यक्षान् पदातीन् दानकारिणः ॥१६॥स्वर्णरूप्यादिवृष्टिं च कुर्वतो धनसंभृतान् ।सहस्रशो हि मुकुटैरन्वितान् स्वर्णभूषणान् ॥१७॥पश्य मातस्ततो रासकृतान् वै वैष्णवान् जनान् ।सहस्रशः सवाद्याँश्च कीर्तयंतो हरेर्गुणान् ॥१८॥पश्य मातस्ततो नारीवैष्णवीर्गीतिकापराः ।कृष्णकीर्तनकर्त्रीश्च सहस्रशो विभूषिताः ॥१९॥पश्य ततः शिबिकासु नरयानेषु संस्थितान् ।ब्रह्मध्यानपरान् पूज्यान् महर्षींश्च सहस्रशः ॥२०॥पश्य मातः पितृदेवान् अर्यम्णा सहिताँस्ततः ।सौवर्णनरयानेषु लक्षकन्यायुतानपि ॥२१॥पश्य ततः सिद्धजनान् साधून् रथाद्यधिष्ठितान् ।पारेसहस्रं दिव्याँश्च पावनान् लोकपावनान् ॥२२॥पश्य मातस्ततो वंशीवाद्ययुक्तान् हि कोमलान् ।पार्षदान्नवयूनश्च दिव्यवेषविभूषितान् ॥२३॥पश्य मातः शरभस्थान् दैत्यान् प्रवैष्णवाँस्ततः ।शृंगारितान् जयनादान् प्रकुर्वतः सहस्रशः ॥२४॥पश्य मातस्ततो रौद्रान् गणान् वृषभवाहनान् ।वैष्णवान् बहुवेषाँश्च रूपिणः शिवसदृशान् ॥२५॥भूतान् प्रेतान् पिशाचाँश्च पश्य वैष्णवसेवकान् ।पश्य मातस्ततो दिव्यान् गान्धर्वान् वाद्यगायकान् ॥२६॥स्वर्णचम्पकवर्णाभान् तालमानसमन्वितान् ।पश्य मातस्ततः सर्वतीर्थानि मूर्तिमन्ति च ॥२७॥पावनानि समायान्ति लक्षशो दिव्यभानि च ।पश्य मातस्ततो देवीः कोटिशो गीतिकायुताः ॥२८॥विभूषिता दिव्यवेषा नरयानस्थिताः शुभाः ।पश्य मातस्ततो वृद्धान् सौराष्ट्रीयान् नरान् शुभान् ॥२९॥पश्य देवान् वाहनस्थान् छत्रचामरभूषितान् ।लक्षशो भानुवर्णान् वै दासदासीसमन्वितान् ॥३०॥स्वल्पकल्पविमानस्थान् स्थलगान् व्योमगानपि ।चन्द्रवर्णान् भानुवर्णान् वह्निवर्णान् सुराँस्तथा ॥३१॥पश्य मातस्ततो यातान् पातालस्थान् फणाधरान् ।बहुरूपान् कामरूपान् कोटिशोऽत्र समागतान् ॥३२॥पश्य मातः सूतलोकान् मागधान् किन्नराँस्ततः ।किंपुंसः पश्य विद्याध्रान् देववाद्यनिनादकान् ॥३३॥पश्य मातस्ततो विप्रान् वेदघोषकरान् द्विजान् ।पश्य ततो गजस्थाँश्च नृपान् भूगोलभूपतीन् ॥३४॥जुम्मसेम्लनृपं हस्तिस्थितं तथाऽभितोऽस्य च ।सहस्रकन्यका यानगताः पश्य हरेः प्रियाः ॥३५॥पश्य मातस्ततो दक्षजवंगरं नृपं गजे ।शताधिकसहस्रकन्यका यानगतास्तथा ॥३६॥शिबिराजं पश्य मातर्गजस्थं शोभनं नृपम् ।नरयानगताः कन्याः शतं पश्य विभूषिताः ॥३७॥थर्कूटस्थं महाराजं पञ्चाशत्कन्यकायुतम् ।स्वर्णसिंहासनस्थं विष्टिस्कन्धेषु विलोकय ॥३८॥वीरजारमहाराजं शतकन्यायुतं ततः ।नरयानस्थितं पश्य सर्वाभूषणशोभितम् ॥३९॥शक्त्यक्षिनृपतिं षष्टिकन्यकासहितं तथा ।शतपिशाचिनीकन्यायुतं पश्य सुशोभितम् ॥४०॥कालिमाशं नृपं पश्य कन्याशतद्वयान्वितम् ।स्वर्णयानस्थितं सर्वशृंगारसंविभूषितम् ॥४१॥एते नृपा राशियानाः किंपुरुषप्रजातिकाः ।देवतुल्याः प्रविद्यन्ते तव गृहे समागताः ॥४२॥अथ वादित्रनिनदान् शृणु पश्य नवोत्तमान् ।केतुमालीयजातीँश्च सुशोभान् यन्त्रवादितान् ॥४३॥उरलकेतुकं पश्य राजानं स्वल्पयानगम् ।त्रिंशत्कन्यासहितं च वेनुमालप्रखण्डगम् ॥४४॥क्रथकं पश्य राजानं पञ्चकन्यायुतं शुभम् ।स्वल्पयानस्थितं पृथुं विंशतिकन्यकायुतम् ॥४५॥उष्ट्रालराजकं दशकन्यान्वितं विलोकय ।हंकारं पंचकन्यासंयुतं याने विलोकय ॥४६॥जयकाष्ठलभूपं च पञ्चकन्यासमन्वितम् ।तीराणराजकं मातः पश्य षट्कन्यकायुतम् ॥४७॥अल्वीनरं नृपं पश्य सप्तकन्यासमन्वितम् ।जीनवर्द्धिनृपं पश्य यानस्थमेककन्यकम् ॥४८॥ततः पश्य महादेवि राज्ञां पृष्ठे च मण्डलम् ।कन्यकानां द्विशतसहस्रद्वयसुशोभितम् ॥४९॥महाविमानगं सर्वं सर्वाभरणभूषितम् ।विमानं भूतले याति कल्पलतासुशोभितम् ॥५०॥अल्पकेतुं नृपं पश्य सप्तकन्यासमन्वितम् ।जयकृष्णवभूपं च मातः पश्यैककन्यकम् ॥५१॥परीशानं नृपं पश्य त्वेकविंशतिकन्यकम् ।स्वल्पविमानगं सर्वशोभाभूषणभूषितम् ॥५२॥ततः पश्य द्विकन्यं च नृपमिन्दुरयं शुभम् ।मुद्राण्डं नृपतिं पञ्चदशकन्यायुतं ततः ॥५३॥स्वल्पविमानगं पश्य सर्वाभरणभूषितम् ।गण्डनृपं नवकन्यायुतं पश्य विमानगम् ॥५४॥लीनोर्णं च नृपं पश्य चतुःकन्या विमानगम् ।बृहच्छरं नृपमेकादशकन्यासमन्वितम् ॥५५॥बललीनं ततः पश्य चत्वारिंशत्सुकन्यकम् ।स्वल्पविमानगं सर्वसामग्रीशोभितं शुभम् ॥५६॥वरसिंहाख्यराजानं पश्य वै पञ्चकन्यकम्।रायगामलभूपं च पश्याऽष्टकन्यकं शुभम् ॥५७॥फेनतन्तुनृपं पश्य कन्याद्वयसमन्वितम् ।स्तोकहोमं तथा पश्य कन्यैकं यानगं शुभम् ॥५८॥काष्ठयाननृपं पश्य कन्यैकं कोलकं नृपम् ।कन्यैकं चेति केतुमालीया नृपा भवन्ति ते ॥५९॥एते सर्वे महीमानास्तव गृहे निबोध मे ।अथ वादित्रकुशलान् पश्य गरिमदेशजान् ॥६०॥हारीतकान् दिव्यवेशान् पश्य मातः क्रमाच्छुभान् ।पश्य विमानगं भूपं कन्याद्वययुतं ततः ॥६१॥दिनमानार्कनृपतिं स्वतन्त्रं सुविभूषितम् ।पश्य मातस्ततो यान्तं रायकिन्नरभूपतिम् ॥६२॥एकपञ्चाशत्कन्यकायुतं स्वर्णविमानगम् ।किन्नाटकप्रदेशानां नृपं चाऽमरिकान्वितम् ॥६३॥अमरीदेशजान् पश्योत्तरकुरुनृपानथ ।भूतलस्पर्शिसंवेगमहाविमानगान् शुभान् ॥६४॥रायरोकीश्वरं भूपमेकविंशतिकन्यकम् ।रायरणजिद्भूपं च विंशतिकन्यकायुतम् ॥६५॥रायवाकक्षकं पश्य त्रिकन्यं सुविमानगम् ।रायमारीशभूपं च त्रिकन्यं च विमानगम् ॥६६॥रायबालेश्वरं भूपं त्रिकन्यं च विमानगम् ।रायलम्बारभूपं च षटक्न्यं वै विमानगम् ॥६७॥रायनवार्कभूपं च सप्तकन्यं विमानगम् ।रायहूणेशभूपं च नवकन्यं विमानगम् ॥६८॥रायकूपेशभूपं च कन्यैकं स्वविमानगम् ।पश्यैतान् छत्रशोभाढ्यान् दासदासीसमन्वितान् ॥६९॥पश्य मातस्ततो वाद्यवादकान् कृष्णवेषकान् ।पश्य मातस्ततो भूपान् दक्षिणकुरुदेशजान् ॥७०॥कालमण्डलीनभूपं कन्याचतुष्टयान्वितम् ।गजयानगतं पश्य सर्वशोभासमन्वितम् ॥७१॥वनजेलेशभूपं च पञ्चकन्यासमन्वितम् ।गजयानगतं पश्य मातश्छत्रादिशोभितम् ॥७२॥पारावारपिबं भूपं कन्यात्रयसमन्वितम् ।गजयानगतं पश्य सर्वभृत्यादिसंयुतम् ॥७३॥कोटीश्वरं नृपं पश्य कन्याद्वयसमन्वितम् ।गजयानगतं मातः सर्वभृत्यसमन्वितम् ॥७४॥श्रीसतीशनृपतिं कन्यात्रयसमन्वितम् ।त्रेताकर्कशभूपं च सप्तकन्यायुतं तथा ॥७५॥आण्डजरानृपं पश्य कन्याचतुष्टयान्वितम्।बाल्यरजोनृपं पश्य कन्यैकं गजयानगम् ॥७६॥रायसोमननृपतिं शुभं कन्यात्रयान्वितम् ।उरुगवाक्षभूपं च पश्य कन्याद्वयान्वितम् ॥७७॥पराङव्रतं नृपं पश्य कन्याद्वययुतं ततः ।ईशानपानभूपं च महागजचतुष्टये ॥७८॥याने स्थितं त्वेकचत्वारिंशत्कन्यासमन्वितम् ।पश्य चामरछत्रादिदासीदाससुसेवितम् ॥७९॥राजारायपतिं पश्य त्रयस्त्रिंशत्सुकन्यकम् ।चतुर्गजमहायानस्थितं छत्रादिशोभितम् ॥८०॥पूर्वदेशप्रजाश्चापि पश्य मातर्विमानगाः ।कोटिकन्यायुताः सर्वाः कोटिकुमारशोभिताः ॥८१॥आबालवृद्धसर्वस्वा दृष्टिर्यासु न गच्छति ।विशालां वाहिनीं पश्य तवाऽङ्गणे ह्युपागताम् ॥८२॥महाबालेश्वरान् पश्य सुरतीयान् प्रपश्य च ।सान्तपनीः प्रजाः पश्य पञ्चसाहस्रकन्यकाः ॥८३॥सर्वा विमानगाः शृंगारिताश्चाभरणान्विताः ।भूगर्भस्य नृपस्यापि लक्ष्मणस्य विमानकम् ॥८४॥पश्य मातर्द्विसहस्रकन्यान्वितं विशालकम् ।शावदीनस्य कन्यानां सहस्रं च विमानगम् ॥८५॥नागकन्याविमानानि नागारूढानि पश्य च ।सहस्राणां सहस्राणि पश्यांगणे तवात्र वै ॥८६॥पश्य मातस्ततो देवान् छत्रचामरशोभितान् ।नरयानगतान् नैजवाद्यवेत्रधरान्वितान् ॥८७॥कुबेरोऽयं समायाति वैष्णवः पूर्वकल्पगः ।निजकुटुम्बसहितः सर्वशोभासमन्वितः ॥८८॥महेन्द्रोऽयं समायाति पश्य तं देवतान्वितम् ।महासिंहासनस्थं वै स्वर्गराजं रविप्रभम् ॥८९॥पश्य मातस्ततो वायुं समायान्तं सुरान्वितम् ।राजाधिराजशोभं च पश्य रुद्रं गणान्वितम् ॥९०॥वह्निं पश्य ततो यान्तं पश्य सूर्यं विमानगम् ।पश्य चन्द्रं बुधं शुक्रं कोटिदेवप्रसेवितम् ॥९१॥महाविमानसंस्थं च पश्य मातर्मुनीश्वरम् ।ऋभुं सनत्कुमारं च कोटिसत्पुरुषान्वितम् ॥९२॥वादित्राणि सत्यलोकस्थानि शृणु ततोऽपि च ।पश्य मातर्जनवासिपितॄन् वै कोटिकन्यकान् ॥९३॥विमानसैन्यसंस्थाँश्च पश्य विश्वावसुं ततः ।कन्याशतत्रययुतं गान्धर्वगणसेवितम् ॥९४॥रसातलीयदैत्याँश्च पश्य भक्तान् समागतान् ।प्रह्लादादीन्नृपानत्र पञ्चसाहस्रकन्यकान् ॥९५॥संवरणं च धरणिं कोटिकन्यासमन्विताम् ।पश्य मातर्भूषितां च विमानोत्तमसंस्थिताम् ॥९६॥कामधेनुकुटुम्बानि मुक्तात्मकानि पश्य च ।कोटिकुलानि चायान्ति तव गृहं सुखाश्रयम् ॥९७॥पश्य मातस्ततो विष्णुं कोटिपार्षदसंयुतम् ।वैकुण्ठवाद्यशोभाढ्यैर्जनैश्चाऽग्रे प्रयायिभिः ॥९८॥जयनादैर्वर्धितं च कोटिदीपावलीयुतम् ।आर्जन्तीशतयुक्तं च रमाकोटिसमन्वितम् ॥९९॥पश्य मातस्ततो यान्तं ब्रह्माणं परमेष्ठिनम् ।दिशां पालैर्लोकपालैः कोटिभिश्चाऽभिवर्धितम् ॥१००॥सरस्वत्यादिभिः सार्धं ब्रह्मसरोभिरन्वितम् ।द्वासप्ततिसहस्रकन्यकायुक्तं विमानगम् ॥१०१॥ऐन्द्रजालिककन्यानां सहस्रेणापि राजितम् ।पश्य मातर्लोमशं च महर्षिकोटिसेवितम् ॥१०२॥महाविमानसंस्थं च गुरुं लक्ष्मीपतेः प्रभोः ।पश्य मातस्तस्य पृष्ठे कन्यागणान् हि कोटिशः ॥१०३॥विमानगान् वनदेवीकन्यालक्षगणानपि ।द्रुमान् स्तबकान् कल्पलताः पश्य स्थावरदेहिनः ॥१०४॥महीमानान् शोभनान् वै देवसदृशविग्रहान् ।पश्य मातस्ततो लक्षकन्यानां मण्डलं परम् ॥१०५॥दामनीनां विमानस्थं सौदामिनीकुलं परम् ।पश्य मातस्ततोऽयुतकंकतालीयकन्यकाः ॥१०६॥विमानस्था भूषिताश्च गीतिकातत्परास्तथा ।सालमालीयकन्याश्च वासन्तिकाश्च कन्यकाः ॥१०७॥पश्य मातर्विमानस्थाः सहस्राणि तथाऽपराः ।पश्य मातर्यमजाश्च वायुजाः कन्यकास्ततः ॥१०८॥मेघनाद्यश्चतुर्दशसहस्राणि तथाऽपराः ।वार्क्ष्यो रौद्र्यश्च खानिज्यः सांवत्सर्यश्च गोपिकाः ॥१०९॥श्रावण्या वैश्वकर्म्यश्च प्राचीन्यश्च पिशंगिकाः ।राशियान्यश्च रोमाण्यः पारश्यः किन्नरीगणाः ॥११०॥धैवर्यश्चापि पर्थश्चाऽमर्यो गौर्यश्च भूषिताः ।हारित्यश्चापि वै स्वर्ग्याः पाताल्यश्चाऽऽब्रिरिक्तजाः ॥१११॥भौम्यश्चापि च दानव्यः कोट्यर्बुदाब्जसंख्यकाः ।पश्य मातस्तव पुत्र्या मानार्थं सन्ति तास्त्विह ॥११२॥आयान्ति चोत्सुकाः सर्वा प्रोद्वाहः कृष्णयोरिति ।पश्य मातस्ततो यान्तं सहस्रकलशान्विते ॥११३॥महाविमानके श्रीमद्वैराजं पुरुषं परम्।अनेकेश्वरयुक्तं च सहस्रभुजशोभितम् ॥११४॥पश्य मातस्ततो यान्तं सहस्रवदनं ह्यजम् ।ब्रह्मणश्च तथा विष्णून् सहस्रवदनान् शुभान् ॥११५॥पश्य सर्वेश्वरान् मातर्महाविष्णुं विलोकय ।पश्य मातर्हि भूमानं परेश्वरं विमानगम् ॥११६॥कोटीश्वरयुतं पश्य प्रद्युम्नं चानिरुद्धकम् ।पश्य मातस्तथा वासुदेवं कुटुम्बकान्वितम् ॥११७॥प्रकृतिं पुरुषं पश्य सर्वतत्त्वान्वितं ततः ।पश्य मातश्चेश्वराणां वादित्रवादकाँस्ततः ॥११८॥पश्य मातश्चेश्वराणीमण्डलानि ततः परम् ।विमानस्थानि गरुडस्थानि हस्तिगतानि च ॥११९॥रथस्थानि पश्य मातः पार्षदाणीर्विभूषिताः ।अहो मातस्ततः पश्य भगवन्तं सनातनम् ॥१२०॥मत्स्यरूपं कूर्मरूपं ततः पश्य नृसिंहकम् ।वाराहं च ततः पश्य हंसं हरिं विलोकय ॥१२१॥कपिलं च ततः पश्य पृथुं पश्य ततः परम् ।दत्तात्रेयं ततः पश्य ऋषभं पश्य वामनम् ॥१२२॥पर्शुरामं ततः पश्य यज्ञं पश्य ततः परम् ।रामं पश्य ततो मातर्हयग्रीवं विलोकय ॥१२३॥नारदं पश्य मातर्वै राजराजं विलोकय ।व्यासं श्वेतं पश्य मातर्बुद्धं पश्याऽश्विनीसुतम् ॥१२४॥धन्वन्तरिं ततः पश्य पश्य नारायणान् बहून् ।कोटिविमानगान् पश्य पार्षदाँस्तत्प्रियाँस्ततः ॥१२५॥पश्य मातस्ततो मुक्तान् धामधामनिवासिनः ।पश्य मातर्हि मुक्तानीः सांख्ययोगवतीस्तथा ॥१२६॥पश्य मातर्ब्रह्मसखीर्ब्रह्मप्रियास्तथाऽपराः ।चत्वारिंशदूर्ध्वशतं षट्कं पश्य च योषिताम् ॥१२७॥राधां लक्ष्मीं रमां पद्मावतीं श्रीं माणिकीं तथा ।कार्ष्णीः पश्यैता मातस्ते गृहं सर्वाः समागताः ॥१२८॥माधवी सुगुणा हासा दया शान्ता सुमाऽम्बिका ।चम्पा हैमी मुक्तिका देविका ललन्तिका जया ॥१२९॥अन्याश्च शतशो मातस्त्वागताः पश्य ते गृहम् ।कृष्णाकृष्टाः कृष्णजीवास्त्वत्पुत्रीस्वसृभावनाः ॥१३०॥मातः पश्य महान्तं वै विमानं गजवाहनम् ।यत्र पिता च माता च भ्रातरश्च कुटुम्बकम् ॥१३१॥श्रीहरेस्तु समास्ते वै कोटिसूर्यसमप्रभम् ।पश्य मातस्ततो दिव्यं सहस्रगजवाहितम् ॥१३२॥विमानं कलशाढ्यं वै सहस्रशिखरान्वितम् ।सहस्रायुतयानैश्च समन्तात् परिवारितम् ॥१३२॥कोटिसौभाग्यवतीभिर्वर्धितं सेवितं तथा ।वीक्षितं दिव्यशोभं श्रीकृष्णकान्तं विलोकय ॥१३४॥अनादिश्रीकृष्णनारायणं श्रीबालकृष्णकम् ।श्रीकृष्णं वल्लभं सर्वं स्वामिश्रीकृष्णरूपिणम् ॥१३५॥भ्रातृजायादिभिश्चापि स्वसृभिश्चाभिवर्धितम् ।पुरुषोत्तममेवैनं सर्वाविर्भावकारणम् ॥१३६॥अहो मातस्तव भाग्यं न भूतं न भविष्यति ।कृष्णायती चेदृशी वै न भूता न भविष्यति ॥१३७॥पश्यमातस्ततः कृष्णयातीस्थमहीमानकान् ।सर्वलोकभवान् चाश्ववारान् पश्य च कोटिशः ॥१३८॥पश्य मातस्ततो गीतिकारिणीर्वरयोषितः ।भौमी सर्वा भूषिताश्च पश्य ततश्च दर्शकान् ॥१३९॥श्रीगिरिजोवाच-अहो मे परमं भाग्यं चक्षुर्मे बालकृष्णके ।निरुद्धं ऋक्! न पश्यामि चेतरं वद मा न्विह ॥१४०॥धन्या पुत्री मम जाता यदर्थं त्वीश्वरा इह ।यामि शीघ्रं स्वागतार्थं चायाहि मण्डपान्तिकम् ॥१४१॥इत्युक्त्वा राधिकेः सा तु हिमजा तूर्णमेव ह ।सम्मानार्थं स्वागतार्थं त्वधश्चावाऽतरद् गृहे ॥१४२॥इति श्रीलक्ष्मीनारायणीयसंहितायां द्वितीये त्रेतासन्ताने श्रीशांकरीदेव्यै ऋग्वेदेन कृष्णयातीवर्णितमहीमानपरिचयः प्रकारित इत्यादिनिरूपणनामा नवत्यधिकद्विशततमोऽध्यायः ॥२९०॥ N/A References : N/A Last Updated : May 02, 2021 Comments | अभिप्राय Comments written here will be public after appropriate moderation. Like us on Facebook to send us a private message. TOP