संस्कृत सूची|पूजा विधीः|षोडशसंस्कारः| अथ सत्येनोत्तभितेति विवाहसूक्तम् षोडशसंस्कारः प्रस्तावना विषयानुक्रमणिका अथ संस्कारक्रम: संस्कारफ़लानि संस्कार परिभाषा पत्नी उपवेशलक्षणम् अथ गणपति पूजनम् पुण्याहवाचन कारिका अथ पुण्याहवाचनम् अथ मातृकापूजनम् अथ नांदीश्राद्धम् अथ कर्मांगदेवता: अथ मंडपदेवताप्रतिष्ठा कर्मविशेषेsग्निनामानि अथ कुंडमंडपवेदी लक्षणम् यज्ञपात्राकृतय: तत्परिमाणंच अथ कुंडसंस्कार: अथ स्थालीपाक तंत्रम् ग्रहयज्ञावश्यकता ग्रहाणांप्रतिमावर्णादि च ग्रहयज्ञसंकल्प: आचार्यवरणम् पंचगव्यविधि: भूमिप्रोक्षणम् अथाग्न्युत्तारणम् प्राणप्रतिष्ठा ग्रहस्थापनम् अथ बलिदानम् पूर्णाहुति: अभिषेक: श्रेय:संपादनम् नवग्रहदानानि विनायकशांति विचार: अथ विनायकशांति: अथ गर्भाधानसंस्कार निर्णय: अथ गर्भांधान मुहूर्त निर्णय: अथ विच्छिन्नस्यगृह्याग्ने:पुन:संधानम् अथ दुष्टरजोदर्शने भुवनेश्वरीशांति: अथ गर्भाधानसंस्कार: संततिजनक विधानम् गर्भरक्षण प्रयोग: गर्भपात लक्षणानि वंध्यत्व निवारणम् अनपत्यत्व निवारणम् वंध्याया: पुत्रवतीकरणम् पुंसवनावलोभसमिंतोन्नयनसंस्काराणा निर्णय: पुंसवन संस्कार: अनवलोभन संस्कार: सीमंतोन्नयन संस्कार: अथ गर्भिणीधर्मा: अथ गर्भिणीपतिधर्मा: अथ सुखप्रसवोपाय: जातकर्म संस्कार निर्णय: जननशांतिविचार: अथ जातकर्म संस्कार: षष्ठ देवी पूजा संस्कार - निर्णय: अथ नामकरणसंस्कार: अथ आंदोलारोहणं अथ दुग्धपानविधि: अथ कर्णवेध संस्कार: जलपूजाविचार: बालकस्य दुष्टदृष्टिदोषादो रक्षाविधि: निष्क्रमण - संस्कारनिर्णय: सूर्यावलोकननिष्क्रमणसंस्कारौ कटिसूत्रधारणं भूम्युपवेशनम् विधि: संस्कार - निर्णय: अथान्नप्राशन संस्कार: प्रथम केशकर्तन निर्णय: वर्धापन निर्णय: अथ वर्धापन संस्कार: प्रायश्चित्तहोम: संस्काराणांसहतंत्रप्रयोग: अक्षरारंभ निर्णय: अथ अक्षरारंभ संस्कार: रजोदोषविचार: अथ श्रीपूजनादिशांति: श्रीसूक्तम् चूडा ( शिखा ) संस्कार विचार: अथ चौलसंस्कार निर्णय: अथ चौलसंस्कार प्रयोग: अथ उपनयनसंस्कार विचार: अथोपनयन संस्कार निर्णय: अथ उपनयन पूर्वाङ्गकृत्यम् अथ उपनयनसंस्कार प्रयोग: अथ अनुप्रवचनीय होम: मेधाजनन प्रयोग: मंडपदेवतोत्थापनम् उपनयन मंगलाष्टकम् येयज्ञेन सूक्तम्, बृहस्पते सूक्तम् व्रतचतुष्टय - संस्कारनिर्णय: वेदाध्ययनप्रकार: प्रयोग: अथ समावर्तनसंस्कारनिर्णय: अथ समावर्तनसंस्कार: अथ विवाहसंस्कारनिर्णय: निर्णय: अथ वाग्दान ( वाङनिश्चय ) प्रयोग: अथ सीमांतपूजनम् कृत्यम् अथ वरस्य वधूगृहगमनम् अथ मधुपर्क: अथ गौरीहरपूजा वधूवरयो: परस्परनिरीक्षणम् प्रयोग: अक्षतारोपणम् प्रयोग: अथ गृहप्रवेशनीयहोम: विवाहचतुर्थदिनकृत्यम् ( ऐरिणीदानम् ) लक्ष्मीपूजनम् मंडपोद्वासने अथ सत्येनोत्तभितेति विवाहसूक्तम् विवाहमंगलाष्टकम् ऋक्चवेत्यादि अक्षतारोपणमंत्रा: पारित्वेत्यादि सूत्रवेष्टनमंत्रा: आयुष्यवर्चस्यमित्यादि भूषणधारणमंत्रा: अविधवेत्यादि आशीर्वचनमंत्रा: अथ औपासनाख्य: सायंप्रातर्होमनिर्णय: प्रयोग: प्रातरौपासनहोमे विशेष: सभार्यस्यप्रवासेप्रसक्ते अग्निरमारोपविधि: अग्ने: प्रत्यवरोहणम् ( पुनरवतरणम् ) गृहवप्रवेशनिर्णय: विचार: अथ कन्यावैधव्ययोगपरिहारोपाय: विधानम् अथ मृतभार्यात्वदोषपरिहारोपाय अथ द्वितीयतृतीयविवाह निर्णय: प्रयोग: विचार: अथ सत्येनोत्तभितेति विवाहसूक्तम् ‘ संस्कार ’ हे केवळ रूढी म्हणून करण्यापेक्षां त्यांचे हेतू जाणून ते व्हावेत अशी अनेकांची इच्छा असते. ज्यावेळीं एखाद्या घरांमध्यें शुभकार्य असते त्यावेळीं या गोष्टी सविस्तर माहीत असल्यास कार्य सुव्यवस्थित पार पडते असा अनुभव आहे. Tags : poojasanskarvidhiपूजाविधीसंस्कार अथ सत्येनोत्तभितेति विवाहसूक्तम् Translation - भाषांतर ॥ श्री: ॥ ॐ सत्यनोत्तभिताभूमि:सोर्येर्णोत्तभिताद्यौ: ॥ ऋतेना दित्यास्तिष्ठंतिदिविसोमोअधिश्रित: ॥ सोमेनादित्याबलिन:सोमेनपृथिवी मही ॥ अथोनक्षत्राणामेषामुपस्थेसोमआहित: ॥ सोमंमन्यतेपपिवान्यत्सं पिंषंत्योषधिं ॥ सोमंयंब्रह्माणोविदुर्नतस्याश्नातिकश्चन ॥ आच्छद्विधानै र्गुपितोबार्हतै:सोमरक्षित: ॥ ग्राव्णामिच्छृण्वंतिष्ठसिनतेअश्नातिपार्थिव: ॥ यत्त्वादेवप्रपिबंतिततआप्यायसेपुन: ॥ वायु:सोमस्यरक्षितासमानांमास आकृति: ॥१॥ रैभ्यासीदनुदेयीनाराशंसीन्योचनी ॥ सूर्यायाभद्रमि द्वासोगार्हयैतिपरिष्कृतं ॥ चित्तिराउपवर्हणंचक्षुराअभ्यंजनं ॥ द्यौर्भूमि: कोशआसीद्यदयायात्सूर्यापति ॥ स्तोमाआसन्प्रतिधय:कुरीरंछंदओपश: ॥ सूर्यायाअश्विनावराग्निरासीत्पुरोगव: ॥ सोमोवधूयुरभवदश्विनास्तामुभा वरा ॥ सूर्यांयत्पत्येशंसंतींमनसासविताददात् ॥ मनोअस्याअनआसीद्दयौ रासीदुतच्छादि: ॥ शुक्रावनड्वाहावास्तांयदयात्सूर्यागृहं ॥२॥ ऋक्सामा भ्यामभिहितौगावौतेसामनावित: ॥ श्रोत्रंतेचक्रेआस्तांदिविपंथाश्चराचर: ॥ शुचीतेचक्रेयात्याव्यानोअक्षआहत: ॥ अनोमनस्मयंसूर्यारोहत्प्रयतीपति ॥ सूर्यायावहतु: प्रागात्सवितायमवासृजत् ॥ अघासुहन्यंतेगावोर्जुन्यो:पर्यु ह्यते ॥ यदश्विनापृच्छमानावयातंत्रिचक्रेणवहतुंसूर्याया: ॥ विश्वेदेवाअनुय तद्वामजानन्पुत्र:पितराववृणीतपूषा ॥ यदयातंशुभस्पतीवरेयंसूर्यामुप ॥ क्वैकंचक्रंवामासीत्क्वदेष्ट्रायतस्थथु: ॥३॥ द्वेतेचक्रेसूर्येब्रह्माणऋतुथाविदु: ॥ अथैकंचक्रंयद्रहातदद्धातयइद्विदु: ॥ सूर्यायैदवेभ्योमित्रायवरुनायच ॥ येभूतस्यप्रचेतसइदंतेभ्योकरंनम: ॥ पूर्वापरंचरतोमाययैतौशिशूक्रीळंतौ परियातोअध्वरं ॥ विश्वान्यन्योभुवनाभिचष्टऋतूंरन्योविदधज्जयतेपुन: ॥ नवोनवोभवतिजायमानोन्हांकेतुरुषसामेत्यग्रं ॥ भागंदेवेभ्योविदधात्याय त्प्रचंद्रमास्तिरतेदीर्घमायु: ॥ सुकिंशुकंशल्मलिंविश्वरूपंहिरण्यवर्णसुवृतं सुचक्रं ॥ आरोहसूर्येअमृतस्यलोकंस्योनंपत्येवहतुंकृणुष्व ॥४॥ उदीर्ष्वात: पतिवतीह्ये षाविश्वावसुंनमसागीर्भिरीळे ॥ अन्यामिच्छपितृषदंव्यक्तांस तेभागोजनुषातस्यविद्धि ॥ उदीर्ष्वातोविश्वावसोनमसेळामहेत्वा ॥ अन्या मिच्छप्रफ़र्व्यं संजायांपत्यासृज ॥ अनृक्षराऋजव:संतुपंथायेभि:सखायो यंतिनोवरेयं ॥ समर्यमासंभगोनोनिनीयात्संजास्पत्यंसुयममस्तुदेवा: ॥ प्रत्वामुंचामिवरुणस्यपाशाद्येनत्वाबध्नात्सवितासुशेव: ॥ ऋतस्ययोनौसुकृ त्स्यलोकेरिष्टांत्वासहपत्यादधामि ॥ प्रेतोमुंचामिनामुत:सुबद्धाममुतस्करं ॥ यथेयमिंद्रमीढ्व:सुपुत्रासुभगासति ॥५॥ पूषात्वेतोनयतुहस्तगृह्याश्विना त्वाप्रवहतांरथेन ॥ गृहान्गच्छ गृहपत्नीयथासोवशिनी त्वंविदथमावदासि ॥ इहप्रियंप्रजयातेसमृध्यतामस्मिन्गृहेगार्हपत्यायजागृहि ॥ एनापत्यातन्वं सं सृजस्वाधाजिव्रीविदथमावदाथ: ॥ नीललोहितंभवतिकृत्यासक्तिर्व्यज्यते ॥ एधंतेअस्याज्ञातय:पतिर्बंधेषुबध्यते ॥ परादेहिशामुल्यंब्रह्मभोविभजावसु ॥ कृत्यैषापद्वतीभूत्व्याजायाविशतेपति ॥ अश्रीरातनूर्भवतिरुशतीपापयामुया ॥ पतिर्यद्वध्वो वाससास्वमंगमभिधित्सते ॥६॥ येवध्वश्चंद्रंगहतुंय क्ष्मायंतिजनादनु ॥ पुनस्तान्यज्ञियादेवानयंतुयतआगता: ॥ माविदन्परिपं थिनोयआसीदंतिदंपती ॥ सुगेभिदुर्गमतीतामपद्रांत्वरातय: ॥ सुमंगलीरि यंवधूरिमांसमेतपश्यत ॥ सौभाग्यमस्यैदत्वायाथास्तंविपरेतन ॥ तृष्टमेत त्कटुकमेतदपाष्ठवद्विषवन्नैतदत्तवे ॥ सूर्यांयोब्रह्माविध्यात्सइद्वाधूर मर्हति ॥ आशसनंविशसनमथोअधिविकर्तनं ॥ सूर्याया:पश्यरूपा णितानिब्रह्मातु शुंधति ॥७॥ गृभ्णामितेसौभगत्वायहस्तंमयापत्याजरदष्टिर्यथास: ॥ भगोअर्यमासविता पुरंधिर्मह्यंत्वादुर्गार्हपत्यायदेवा: ॥ तांपूषंछिवतमामेर यस्वयस्यांबीजंमनुष्या वपंति ॥ यानऊरूउशतीविश्रयातेयस्यामुशंत: प्रहरामशेपं ॥ तुभ्यमग्रेपर्यवहत्सूर्यांवहतुनासह ॥ पुन:पतिभ्योजायांदा अग्नेप्रजयासह ॥ पुन:पत्नीमग्निरदादायुषासहवर्चसा ॥ दीर्घायुरस्याय: पतिर्जींवातिशरद: शतं ॥ सोम: प्रथमोविविदेगंधर्वोविविदउत्तर: ॥ तृती योअग्निष्टेपतिस्तुरीयस्तेमनुष्यजा: ॥८॥ सोमोददद्रंधर्वायगंधर्वोंदददूग्रये ॥ रयिंचपुत्रांश्चादादग्निर्मह्यमथोइमां ॥ इहैवस्तंमावियौष्टंविश्वमायुर्व्यश्नुतं ॥ क्रीळंतौपुत्रैर्नप्तृभिर्मोदमानौस्वेगृहे ॥ आन:प्रजांजनयतुप्रजापतिराजरसा यसमनक्त्वर्यमा ॥ अदुर्मंगली:पतिलोकमाविशशंनोभवद्विपदेशंचतुष्पदे ॥ अघोरचक्षुपतिघ्न्येधिशिवापशुभ्य:सुमना:सुवर्चा: ॥ वीरसूदर्वेकांमा स्योनाशंनोभवद्विपदेशंचतुष्पदे ॥ इमांत्वमिंद्रमीढ्व:सुपुत्रांसुभगांकृणु ॥ दशास्यांपुत्रनाधेहिपतिमेकादशंकृधि ॥ सम्राज्ञीश्वशुरेभवसम्राज्ञींश्वश्र्वां भव ॥ ननांदरिसम्राज्ञीं भवसम्राज्ञी अधिदेवृषु ॥ समंजंतुविश्वेदेवा:समा पोहृदयानिनौ ॥ संमातरिश्वासंधातासमुदेष्ट्रीदधातुनौ ॥९॥ इति ॥ N/A References : N/A Last Updated : May 24, 2018 Comments | अभिप्राय Comments written here will be public after appropriate moderation. Like us on Facebook to send us a private message. TOP