संस्कृत सूची|पूजा विधीः|षोडशसंस्कारः| ग्रहयज्ञावश्यकता ग्रहाणांप्रतिमावर्णादि च षोडशसंस्कारः प्रस्तावना विषयानुक्रमणिका अथ संस्कारक्रम: संस्कारफ़लानि संस्कार परिभाषा पत्नी उपवेशलक्षणम् अथ गणपति पूजनम् पुण्याहवाचन कारिका अथ पुण्याहवाचनम् अथ मातृकापूजनम् अथ नांदीश्राद्धम् अथ कर्मांगदेवता: अथ मंडपदेवताप्रतिष्ठा कर्मविशेषेsग्निनामानि अथ कुंडमंडपवेदी लक्षणम् यज्ञपात्राकृतय: तत्परिमाणंच अथ कुंडसंस्कार: अथ स्थालीपाक तंत्रम् ग्रहयज्ञावश्यकता ग्रहाणांप्रतिमावर्णादि च ग्रहयज्ञसंकल्प: आचार्यवरणम् पंचगव्यविधि: भूमिप्रोक्षणम् अथाग्न्युत्तारणम् प्राणप्रतिष्ठा ग्रहस्थापनम् अथ बलिदानम् पूर्णाहुति: अभिषेक: श्रेय:संपादनम् नवग्रहदानानि विनायकशांति विचार: अथ विनायकशांति: अथ गर्भाधानसंस्कार निर्णय: अथ गर्भांधान मुहूर्त निर्णय: अथ विच्छिन्नस्यगृह्याग्ने:पुन:संधानम् अथ दुष्टरजोदर्शने भुवनेश्वरीशांति: अथ गर्भाधानसंस्कार: संततिजनक विधानम् गर्भरक्षण प्रयोग: गर्भपात लक्षणानि वंध्यत्व निवारणम् अनपत्यत्व निवारणम् वंध्याया: पुत्रवतीकरणम् पुंसवनावलोभसमिंतोन्नयनसंस्काराणा निर्णय: पुंसवन संस्कार: अनवलोभन संस्कार: सीमंतोन्नयन संस्कार: अथ गर्भिणीधर्मा: अथ गर्भिणीपतिधर्मा: अथ सुखप्रसवोपाय: जातकर्म संस्कार निर्णय: जननशांतिविचार: अथ जातकर्म संस्कार: षष्ठ देवी पूजा संस्कार - निर्णय: अथ नामकरणसंस्कार: अथ आंदोलारोहणं अथ दुग्धपानविधि: अथ कर्णवेध संस्कार: जलपूजाविचार: बालकस्य दुष्टदृष्टिदोषादो रक्षाविधि: निष्क्रमण - संस्कारनिर्णय: सूर्यावलोकननिष्क्रमणसंस्कारौ कटिसूत्रधारणं भूम्युपवेशनम् विधि: संस्कार - निर्णय: अथान्नप्राशन संस्कार: प्रथम केशकर्तन निर्णय: वर्धापन निर्णय: अथ वर्धापन संस्कार: प्रायश्चित्तहोम: संस्काराणांसहतंत्रप्रयोग: अक्षरारंभ निर्णय: अथ अक्षरारंभ संस्कार: रजोदोषविचार: अथ श्रीपूजनादिशांति: श्रीसूक्तम् चूडा ( शिखा ) संस्कार विचार: अथ चौलसंस्कार निर्णय: अथ चौलसंस्कार प्रयोग: अथ उपनयनसंस्कार विचार: अथोपनयन संस्कार निर्णय: अथ उपनयन पूर्वाङ्गकृत्यम् अथ उपनयनसंस्कार प्रयोग: अथ अनुप्रवचनीय होम: मेधाजनन प्रयोग: मंडपदेवतोत्थापनम् उपनयन मंगलाष्टकम् येयज्ञेन सूक्तम्, बृहस्पते सूक्तम् व्रतचतुष्टय - संस्कारनिर्णय: वेदाध्ययनप्रकार: प्रयोग: अथ समावर्तनसंस्कारनिर्णय: अथ समावर्तनसंस्कार: अथ विवाहसंस्कारनिर्णय: निर्णय: अथ वाग्दान ( वाङनिश्चय ) प्रयोग: अथ सीमांतपूजनम् कृत्यम् अथ वरस्य वधूगृहगमनम् अथ मधुपर्क: अथ गौरीहरपूजा वधूवरयो: परस्परनिरीक्षणम् प्रयोग: अक्षतारोपणम् प्रयोग: अथ गृहप्रवेशनीयहोम: विवाहचतुर्थदिनकृत्यम् ( ऐरिणीदानम् ) लक्ष्मीपूजनम् मंडपोद्वासने अथ सत्येनोत्तभितेति विवाहसूक्तम् विवाहमंगलाष्टकम् ऋक्चवेत्यादि अक्षतारोपणमंत्रा: पारित्वेत्यादि सूत्रवेष्टनमंत्रा: आयुष्यवर्चस्यमित्यादि भूषणधारणमंत्रा: अविधवेत्यादि आशीर्वचनमंत्रा: अथ औपासनाख्य: सायंप्रातर्होमनिर्णय: प्रयोग: प्रातरौपासनहोमे विशेष: सभार्यस्यप्रवासेप्रसक्ते अग्निरमारोपविधि: अग्ने: प्रत्यवरोहणम् ( पुनरवतरणम् ) गृहवप्रवेशनिर्णय: विचार: अथ कन्यावैधव्ययोगपरिहारोपाय: विधानम् अथ मृतभार्यात्वदोषपरिहारोपाय अथ द्वितीयतृतीयविवाह निर्णय: प्रयोग: विचार: ग्रहयज्ञावश्यकता ग्रहाणांप्रतिमावर्णादि च ‘ संस्कार ’ हे केवळ रूढी म्हणून करण्यापेक्षां त्यांचे हेतू जाणून ते व्हावेत अशी अनेकांची इच्छा असते. ज्यावेळीं एखाद्या घरांमध्यें शुभकार्य असते त्यावेळीं या गोष्टी सविस्तर माहीत असल्यास कार्य सुव्यवस्थित पार पडते असा अनुभव आहे. Tags : poojasanskarvidhiपूजाविधीसंस्कार ग्रहयज्ञावश्यकता ग्रहाणांप्रतिमावर्णादि च Translation - भाषांतर ॥ श्रीकाम: शांतिकामोवा ग्रहयज्ञसमाचरेत् ॥ वृष्टयायु:पुष्टिकामोवा तथैवाs भिचरन्नपि ॥१॥ यस्यग्रहोयदादु:स्थ:सतंयत्नेनपूजये त् ॥ ब्रह्मणैषांवरो दत्त:पूजिता पूजयिष्यथ ॥२॥ ग्र्हाधीनानरेंद्राणामुच्छ्राया:पतनानिच ॥ भावाभावौचजगतस्तस्मात्पूज्यतमाग्रहा: ॥३॥ ग्र्हाणां नामानि - सूर्य:सोमोमहीपुत्र:सोमपुत्रोबृहस्पति: ॥ शुक्र:शनिश्चरोराहु:केतुश्चेतिग्रहा:स्मृता: ॥१॥ ग्रहाणांमूर्तय: वा प्रतिमा: - ताम्रकात्स्फ़टिकाद्रक्तचंदनात्स्वर्णकादुभौ ॥राजतादयस:सीसात्कांस्यात्कार्याग्रहा:क्रमात् ॥१॥ ग्रहमूर्तिकरणप्रकार :- पद्मासन:पद्मकर: पद्मगर्भसमद्युति: ॥ सप्ताश्वरसंस्थश्चद्विभुज:स्यात्सदारवि: ॥१॥ श्वेत: श्वेतांबरधरो दशाश्व:श्वेतभूषण: ॥ गदापाणिर्द्बिबाहुश्च कर्तव्योवरद: शशी ॥२॥ रक्तमाल्यांबरधर: शक्तिशूलगदाधर: ॥ चतुर्भुजोमेषगमो वरद: स्याद्धरासुत: ॥३॥ पीतमाल्यांबरधर: कर्णिकारसमद्युति: ॥ खङगचर्मगदापाणि: सिंहस्थोवरदोबुध: ॥४॥ देवदैत्यगुरूतद्वत्पीतश्वेतौचरुर्भुजौ ॥ वाहन: ॥ बाणबाणासनधर: कर्तव्योsर्कसुत: सदा ॥६॥ करालवदन: खडूगचर्मशूलीवरप्रद: ॥ नील:सिंहासनस्थश्च राहुरत्रप्रशस्यते ॥७॥ धूम्राद्बिबाहव: सर्वेगदिनोविकृतानना: ॥ गृध्रासनगतानित्यंकेतव: स्युर्वरप्रद: ॥८॥ सर्वेकिरीटिन: कार्यग्रेहालोकहितावहा: ॥ स्वांगुलेनोच्छ्रिता: सर्वेशतमष्टोत्तरंसदा ॥९॥ ग्रहस्थापनदिशा - मध्येतुभास्करंविद्याल्लोहितंदक्षिणेनतु ॥ उत्तरेणगुरुं विद्याद्बुधंपूर्वोत्तरेणतु ॥१॥ भास्करंविद्याल्लोहितंदक्षिणेनतु ॥ पश्चिमोत्तरत: केतुंस्थाप्यावैशुक्लतंडुलै: ॥ स्ववर्णैर्वापटेलेख्यागंधैर्मंडलकेषुवा ॥१॥ मंदोराहुस्तथाकृष्णौ धूम्रकेतुगुणान्चिदु: ॥ यथावर्णंप्रदेयानि वासांसिकुसुमानिच ॥५॥ गंधश्चबलयश्चैवधूपोदेयश्चगुग्गुल: ॥ कर्तव्यामंत्रवंतश्च चरव:प्रतिदेवता: ॥ नवग्रहप्रीत्यर्थनैवेद्यं - गुडीदनंरवेर्दद्यात्सोमाय घृतपायसं ॥ लोहितायहविष्यान्नं बुधाय क्षीरपौष्टिकं ॥॥ दध्योदनं गुरोर्दद्याच्छुक्रायचघृतौदनं ॥ मिश्रितंतिलमाषैश्चनैवेद्यंतुशनैश्चरे ॥ राहोर्मांसौदनंदद्याक्तेतोश्चित्रौदनंतथा ॥॥ पूर्वोक्तविविधनैवेद्याभावेयथालाभमोदनानि निवेदयेत् ॥ Last Updated : May 24, 2018 Comments | अभिप्राय Comments written here will be public after appropriate moderation. Like us on Facebook to send us a private message. TOP