भारद्वाजासन १ *

(चित्र क्र. २९७ आणि २९८)
महाभारतात वर्णिलेल्या भारतीय युध्दातील प्रतिस्पर्धी जे कौरव आणि पांडव, त्यांना युध्दशास्त्र शिकवणार्‍या द्रोणाचा भारद्वाज हा पिता. या आसनाला त्याचे नाव दिले आहे.

पध्दती
१. पाय सरळ समोर पसरुन जमिनीवर बसा. (चित्र क्र. ७७)
२. गुडघे वाकवा. पाय मागे आणा आणि दोन्ही पावले कंबरेच्या उजव्या बाजूजवळ ठेवा.
३. कुल्ले जमिनीवर टेकवून धड ४५ अंशांनी डावीकडे वळवा. उजवा हात ताठ करा. आणि उजवा पंजा डाव्या मांडीच्या बाहेरच्या बाजूवर डाव्या गुडघ्यापाशी टेका. उजवा हात डाव्या गुडघ्याच्या खाली सरकवा आणि उजवा तळहात जमिनीवर टेका.
४. श्वास सोडा. डावा हात खांद्यापासून पाठीमागे न्या. डावे कोपर वाकवा. आणि डाव्या हाताने उजवा दंड उजव्या कोपराच्या वरच्या बाजूला पकडा.
५. मान उजवीकडे वळवा. उजव्या खांद्यावरुन पलीकडे नजर रोखा. (चित्र क्र. २९७ आणि २९८)
६. दीर्घ श्वसन करीत या स्थितीत अर्धे मिनिट राहा.
७. हाताची पकड सैल करा. पाठ ताठ करा. आणि हे आसन दुसर्‍या बाजूकडून पुन्हा करा. आता दोन्ही पावले कंबरेच्या डाव्या बाजूशी आणा. धड उजवीकडे वळवा. डावा तळहात गुडघ्याच्या आणि उजवा हात पाठीच्या मागे नेऊन त्याने डावा दंड कोपराच्या वरच्या बाजूस पकडा. आधीच्या इतकाच वेळ या आसनात राहा.

परिणाम
हे साधे आसन पाठीच्या कण्याच्या छातीमागच्या, मधल्या आणि कंबरेजवळच्या भागावर परिणाम करए. ज्यांच्या पाठींना अतिशय ताठरपणा असतो, त्यांना पाठीचा कणा डावीकडे किंवा उजवीकडे वळविणे अत्यंत कठीण जाते. या आसनामुळे पाठ लवचिक बनते. आर्थरायटिस (संधिवात) झालेल्या व्यक्तींना हे आसन अतिशय लाभदायक ठरते.