पूर्वभागः - अध्यायः ८२

सूत उवाच ॥
व्यपोहनस्तवं वक्ष्ये सर्वसिद्धिप्रदं शुभम् ॥
नंदिनश्च मुखाच्छ्रुत्वा कुमारेण महात्मना ॥१॥

व्यासाय कथितं तस्माद्बहुमानेन वै मया ॥
नमः शिवाय शुद्धाय निर्मलाय यशस्विने ॥२॥

दुष्टांतकाय सर्वाय भवाय परमात्मने ॥
पंचवक्त्रो दशभुजो ह्यक्षपंचदशैर्युतः ॥३॥

शुद्धस्फटिकसंकाशः सर्वाभरणभूषितः ॥
सर्वज्ञ सर्वगः शांतः सर्वोपरि सुसंस्थितः ॥४॥

पद्मासनस्थः सोमेशः पापमाशु व्यपोहतु ॥
ईशानः पुरुषश्चैव अघोरः सद्य एव च ॥५॥

वामदेवश्च भगवान्पापमाशु व्यपोहतु ॥
अनंतः सर्वविद्येशः सर्वज्ञः सर्वदः प्रभुः ॥६॥

शिवध्यानैकसंपन्नः स मे पापं व्यपोहतु ॥
सूक्ष्मः सुरासुरेशानो विश्वेशो गणपूजितः ॥७॥

शिवध्यानैकसंपन्नः स मे पापं व्यपोहतु ॥
शिवोत्तमो महापूज्यः शिवध्यानपरायणः ॥८॥

सर्वगः सर्वदः शांतः स मे पापं व्यपोहतु ॥
एकाश्रो भगवानीशः शिवार्चनपरायणः ॥९॥

शिवध्यानैकसंपन्नः स मे पापं व्यपोहतु ॥
त्रिमूर्तिर्भगवानीशः शिवभक्तिप्रबोधकः ॥१०॥

शिवध्यानैकसंपन्नः स मे पापं व्यपोहतु ॥
श्रीकंठः श्रीपतिः श्रीमाञ्शिवध्यानरतः सदा ॥११॥

शिवार्चनरतः श्रीमान् स मे पापं व्यपोहतु ॥
शिखण्डी भगवाञ्शांतः शवभस्मानुलेपनः ॥१२ ॥

त्रैलोक्यनमिता देवी सोल्काकारा पुरातन।
शिवार्चनरतः श्रीमान् स मे पापं व्यपोहतु ॥१३ ॥

दाक्षायणी महादेवी भौरी हैमवती शुभा ॥
एकपर्णाग्रजा सौम्या तथा वै चैकपाटला ॥१४॥

अपर्णावरदा देवी वरदानैकतत्परा ॥
उमा सुरहरा साक्षात्कौशिकी वा कपर्दिनी ॥१५॥

खट्वांगधारिणी दिव्या कराग्रतरुपल्लवा ॥
नैगमेयादिभिर्दिव्यैश्चतुर्भिः पुत्रकैर्वृता ॥१६॥

मेनाया नंदिनी देवी वारिजा वारिजेक्षणा ॥
अंबाया वीतशोकस्य नंदिनश्च महात्मनः ॥१७॥

शुभावत्याः सखी शांता पंचचूडा वरप्रदा ॥
सृष्ट्यर्थं सर्वभूतानां प्रकृतित्वं गताव्यया ॥१८॥

त्रयोविंशतिभिस्तत्त्वैर्महदाद्यौर्विजृंभिता ॥
लक्ष्म्यादिशक्तिभिर्नित्यं नमिता नंदनंदिनी ॥१९॥

मनोन्मनी महादेवी मायावी मंडनप्रिया ॥
मायया या जगत्सर्वं ब्रह्माद्यं सचराचरम् ॥२०॥

क्षोभिणी मोहिनी नित्यं योगिनां हृदि संस्थिता ॥
एकानेकस्थिता लोके इंदीवरनिभेक्षणा ॥२१॥

भक्त्या परमया नित्यं सर्वदेवैरभिष्टुता ॥
गणेँद्रांभोजगर्भैंद्रयमवित्तेशपूर्वकैः ॥२२॥

संस्तुता जननी तेषां सर्वोपद्रवनाशिनी ॥
भक्तानामार्तिहा भव्या भवभावविनाशनी ॥२३॥

भुक्तिमुक्तिप्रदा दिव्या भक्तानामप्रयत्नतः ॥
सा मे साक्षान्महादेवी पापमाशु व्यपोहतु ॥२४॥

चंडः सर्वगणेशानो मुखाच्छंभोर्विनिर्गतः ॥
शिवार्चनरतः श्रीमान् स मे पापं व्यपोहतु ॥२५॥

शालंकायनपुत्रस्तु हलमार्गोत्थितः प्रभुः ॥
जामाता मरुतां देवः सर्वभूतमहेश्वरः ॥२६॥

सर्वगः सर्वदृक् शर्वः सर्वेशसदृशः प्रभुः ॥
सनारायणकैर्देवैः सेंद्रचन्द्रदिवाकरैः ॥२७॥

सिद्धैश्च यक्षगंधर्वैर्भूतैर्भूतविधायकैः ॥
उरगैर्ऋषिभिश्चैव ब्रह्मणा च महात्मना ॥२८॥

स्तुतस्त्रैलोक्यनाथस्तु मुनिरंतः पुरं स्थितः ॥
सर्वदा पूजितः सर्वैर्नंदी पापं व्यपोहतु ॥२९॥

महाकायो महा तेजा महादेव इवापरः ॥
शिवार्चनरतः श्रीमान्स मे पापं व्यपोहतु ॥३०॥

मेरुमंदारकैलासतटकूटप्रभेदनः ॥
ऐरावतादिभिर्दिव्यैर्दिग्गजैश्च सुपूजितः ॥३१॥

सप्तपातालपादश्च सप्तद्वीपोरुजंघकः ॥
सप्तार्णवांकुशश्चैव सर्वतीर्थोदरः शिवः ॥३२॥

आकाशदेहो दिग्बाहुः सोमसूर्याग्निलोचनः ॥
हतासुरमहावृक्षो ब्रह्मविद्यामहोत्कटः ॥३३॥

ब्रह्माद्याधोरणैर्दिव्यैर्योगपाशसमन्वितैः ॥
बद्धो हृत्पुंडरीकाख्येस्तंभे वृत्तिं निरुध्य च ॥३४॥

नागेंद्रवक्त्रो यः साक्षाद्गणकोटिशतैर्वृतः ॥
शिवध्यानैकसंपन्नः स मे पापं व्यपोहतु ॥३५॥

भृंगीशः पिंगलाक्षोसौ भसिताशस्तु देहयुक् ॥
शिवार्चनरतः श्रीमान्स मे पापं व्यपोहतु ॥३६॥

चतुर्भिस्तनुभिर्नित्यं सर्वासुरनिबर्हणः ॥
स्कंदः शक्तिधरः शांतः सेनानीः शिखिवाहनः ॥३७॥

देवसेनापतिः श्रीमान्स मे पापं व्यपोहतु ॥
भवः शर्वस्तथेशानो रुद्रः पशुपतिस्तथा ॥३८॥

उग्रो भीमो महादेवः शिवार्चनरतः सदा ॥
एताः पापं व्यपोहंतु मूर्तयः परमेष्ठिनः ॥३९॥

महादेवः शिवो रुद्रः शंकरो नीललोहितः ॥
ईशानो विजयो भीमो देवदेवो भवोद्भवः ॥४०॥

कपालीशश्च विज्ञेयो रुद्रा रुद्रांशसंभवाः ॥
शिवप्रणामसंपन्ना व्यपोहंतु मलं मम ॥४१॥

विकर्तनो विवस्वांश्च मार्तंडो भास्करो रविः ॥
लोकप्रकाशकश्चैव लोकसाक्षीत्रिविक्रमः ॥४२॥

आदित्यश्च तथा सूर्यश्चांशुमांश्च दिवाकरः ॥
एते वै द्वादशादित्या व्यपोहंतु मलं मम ॥४३॥

गगनं स्पर्शनं तेजो रसश्च पृथिवी तथा ॥
चंद्रः सूर्यस्तथात्मा च तनवः शिवभाषिताः ॥४४॥

पापं व्यपोहंतु मम भयं निर्नाशयंतु मे ॥
वासवः पावकश्चैव यमो निर्ऋतिरेव च ॥४५॥

वरुणो वायुसोमौ च ईशानो भगवान् हरिः ॥
पितामहश्च भगवान् शिवध्यानपरायणः ॥४६॥

एते पापं व्यपोहंतु मनसा कर्मणा कृतम् ॥
नभस्वान्स्पर्शनो वायुरनिलो मारुतस्तथा ॥४७॥

प्राणः प्राणेशजीवेशौ मारुतः शिवभाषिताः ॥
शिवार्चनरताः सर्वे व्यपोहंतु मलं मम ॥४८॥

खेचरी वसुचारी च ब्रह्मेशो ब्रह्मब्रह्मधीः ॥
सुषेणः शाश्वतः पृष्टः सुपुष्टश्चमहाबलः ॥४९॥

एते वै चारणाः शंभोः पूजयंतीव भाविताः ॥
व्यपोहंतु मलं सर्वं पापं चैव मया कृतम् ॥५०॥

मंत्रज्ञो मंत्रवित् प्राज्ञो मंत्रराट् सिद्धपूजितः ॥
सिद्धवत्परमः सिद्धः सर्वसिद्धिप्रदायिनः ॥५१॥

व्यपोहंतु मलं सर्वे सिद्धाः शिवपदार्चकाः ॥
यक्षो यक्षेश धनदो जृंभको मणिभद्रकः ॥५२॥

पूर्णभद्रेश्वरो माली शितिकुंडलिरेव च ॥
नरेंद्रश्चैव यक्षेशा व्यपोहंतु मलं मम ॥५३॥

अनंतः कुलिकश्चैव वासुकिस्तक्षकस्तथा।
कर्कोटको महापद्मः शंखपालो महाबलः ॥५४॥

शिवप्रणामसंपन्नाः शिवदेहप्रभूषणाः ॥
मम पापं व्यपोहंतु विषं स्थावरजंगमम् ॥५५॥

वीणाज्ञः किन्नरश्चैव सुरसेनः प्रमर्दनः ॥
अतिशयः स प्रयोगी गीतज्ञश्चैव किन्नराः ॥५६॥

शिवप्रणामसंपन्ना व्यपोहंतु मलं मम ॥
विद्याधरश्च विबुधो विद्याराशिर्विदां वरः ॥५७॥

विबुद्धो विबुधः श्रीमान्कृतज्ञश्च महायशाः ॥
एते विद्याधराः सर्वे शिवध्यानपरायणाः ॥५८॥

व्यपोहंतु मलं घोरं महादेवप्रसादतः ॥
वामदेवी महाजंभः कालनेमिर्महाबलः ॥५९॥

सुग्रीवो मर्दकश्चैव पिंगलो देवमर्दनः ॥
प्रह्रादश्चाप्यनुह्रादः संह्रादः किल बाष्कलौ ॥६०॥

जंभः कुंभश्च मायवी कार्तवीर्यः कृतंजयः ॥
एतेऽसुरा महात्मानो महादेवपरायणाः ॥६१॥

व्यपोहंतु भयं घोरमासुरं भावमेव च ॥
गरुत्मान् खगतिश्चैव पक्षिराट् नागमर्दनः ॥६२॥

नागशत्रुर्हिरण्यांगो वैनतेयः प्रभंजनः ॥
नागाशीर्विषनाशश्च विष्णुवाहन एव च ॥६३॥

एते हिरण्यवर्णाभा गरुडा विष्णुवाहनाः ॥
नानाभरणसंपन्ना व्यपोहंतु मलं मम ॥६४॥

अगस्त्यश्च वसिष्ठश्च अंगिराभृगुरेव च ॥
काश्यपो नारदश्चैव दधीचश्च्यवनस्तथा ॥६५॥

उपमन्युस्तथान्ये च ऋषयः शिवभाविताः ॥
शिवार्चनरताः सर्वे व्यपोहंतु मलं मम ॥६६॥

पितरः पितामहाश्चैव तथैव च प्रपितामहाः ॥
अग्निष्वात्ता बर्हिषदस्तथा मातामहादयः ॥६७॥

व्यपोहंतु भयं पापं शिवध्यानपरायणाः ॥
लक्ष्मीश्च धरणी चैव गायत्री च सरस्वती ॥६८॥

दुर्गा उषा शची ज्येष्ठा मातरः सुरपूजिताः ॥
देवानां मातरश्चैव गणानां मातरस्तथा ॥६९॥

भूतानां मातरः सर्वा यत्र या गणमातरः ॥
प्रसादाद्देवदेवस्य व्यपोहंतु मलं मम ॥७०॥

उर्वशी मेनका चैव रंभा रतितिलोत्तमाः ॥
सुमुखी दुर्मुखी चैव कामुखी कामवर्धनी ॥७१॥

तथान्याः सर्वलोकेषु दिव्याश्चाप्सरसस्तथा ॥
शिवाय तांडवं नित्यं कुर्वंत्योतीव भाविताः ॥७२॥

देव्यः शिवार्चनरता व्यपोहंतु मलं मम ॥
अर्कः सोमोंगारकश्च बुधश्चैव बृहस्पतिः ॥७३॥

शुक्रः शनैश्चरश्चैव राहुः केतुस्तथैव च ॥
व्यपोहंतु भयं घोरं ग्रहपीडां शिवार्चकाः ॥७४॥

मेषो वृषोथ मिथुनस्तथा कर्कटकः शुभः ॥
सिंहश्च कन्या विपुला तुला वै वृश्चिकस्तथा ॥७५॥

धनुश्च मकरश्चैव कुंभो मीनस्तथैव च ॥
राशयो द्वादश ह्येते शिवपूजापरायणाः ॥७६॥

व्यपोहंतु भयं पापं प्रसादात्परमेष्ठिनः ॥
अश्विनी भरणी चैव कृत्तिका रोहिणी तथा ॥७७॥

श्रीमन्मृगशिरश्चार्द्रा पुनर्वसुपुष्यसार्पकाः ॥
मघा वै पूर्वफाल्गुन्य उत्तराफाल्गुनी तथा ॥७८॥

हस्तश्चित्रा तथा स्वाती विशाखा चानुराधिका ॥
ज्येष्ठा मूलं महाभागा पूर्वाषाढा तथैव च ॥७९॥

उत्तराषाढिका चैव श्रवणं च श्रविष्ठिका ॥
शतभिषक्पूर्वभद्रा च तथा प्रोष्ठपदा तथा ॥८०॥

पौष्णं च देव्यः सततं व्यपोहंतु मलं मम ॥
ज्वरः कुंभोदरश्चैव शंकुकर्णो महाबलः ॥८१॥

महाकर्णः प्रभातश्च महाभूतप्रमर्दनः ॥
श्येनजिच्छिवदूतश्च प्रमथाः प्रीतिवर्धनाः ॥८२॥

कोटिकोटिशतैश्चैव भूतानां मातरः सदा ॥
व्यपोहंतु भयं पापं महादेवप्रसादतः ॥८३॥

शिवध्यानैकसंपन्नो हिमराडंबुसन्निभः ॥
कुन्देन्दुसदृशाकारः कुंभकुंदेंदुभूषणः ॥८४॥

वडवानलशत्रुर्यो वडवामुखभेदनः ॥
चतुष्पादसमायुक्तः क्षीरोद इव पांडुरः ॥८५॥

रुद्रलोके स्थितो नित्यं रुद्रैः सार्धं गणेश्वरैः ॥
वृषेंद्रो विश्वधृग्देवो विश्वस्य जगतः पिता ॥८६॥

वृतो नंदादिभिर्नित्यं मातृभिर्मखमर्दनः ॥
शिवार्चनरतो नित्यं स मे पापं व्यपोहतु ॥८७॥

गंगा माता जगन्माता रुद्रलोके व्यवस्थिता ॥
शिवभक्ता तु या नंदा सा मे पापं व्यपोहतु ॥८८॥

भद्रा भद्रपदा देवी शिवलोके व्यवस्थिता  ॥
माता गवां महाभागा सा मे पापं व्यपोहतु ॥८९॥

सुरभिः सर्वतोभद्रा सर्वपापप्रणाशनी ॥
रुद्रपूजारता नित्यं सा मे पापं व्यपोहतु ॥९०॥

सुशीला शीलसंपन्ना श्रीप्रदा शिवभाविता ॥
शिवलोके स्थिता नित्यं सा मे पापं व्यपोहतु ॥९१॥

वेदशास्त्रार्थतत्त्वज्ञः सर्वकार्याभिचिंतकः ॥
समस्तगुणसंपन्नः सर्वदेवेश्वरात्मजः ॥९२॥

ज्येष्ठः सर्वेश्वरः सौम्यो महा विष्णुतनुः स्वयम् ॥
आर्यः सेनापतिः साक्षाद्गहनो मखमर्दनः ॥९३॥

ऐरावतगजारूढः कृष्णकुंचितमूर्धजः ॥
कृष्णांगो रक्तनयनः शशिपन्नगभूषणः ॥९४॥

भूतैः प्रेतैः पिशाचैश्च कूष्माण्डैश्च समावृतः ॥
शिवार्चनरतः साक्षात्स मे पापं व्यपोहतु ॥९५॥

ब्रह्माणी चैव माहेशी कौमारी वैष्णवी तथा ॥
वाराही चैव माहेंद्री चामुंडाग्नेयिका तथा ॥९६॥

एता वै मातरः सर्वाः सर्वलोकप्रपूजिताः ॥
योगिनीभीर्महापापं व्यपोहंतु समाहिताः ॥९७॥

वीरभद्रो महातेजा हिमकुंदेंदुसन्निभः ॥
रुद्रस्य तनयो रौद्रः शूलासक्तमहाकरः ॥९८॥

सहस्रबाहुः सर्वज्ञः सर्वायुधधरः स्वयम् ॥
त्रेताग्निनयनो देवस्त्रैलोक्याभयदः प्रभुः ॥९९॥

मातॄणां रक्षको नित्यं महावृषभवाहनः ॥
त्रैलोक्यनमितः श्रीमान्शिवपादार्चने रतः ॥१००॥

यज्ञस्य च शिरश्छेत्ता पूष्णो दंतविनाशनः ॥
वह्नेर्हस्तहरः साक्षाद्भगनेत्रनिपातनः ॥१०१॥

पादांगुष्ठेन सोमांगपेषकः प्रभुसंज्ञकः ॥
उपेंद्रेंद्रयमादीनां देवानामंगरक्षकः ॥१०२॥

सरस्वत्य महादेव्या नासिकोष्ठावकर्तनः ॥
गणेश्वरोयः सेनानीः स मे पापं व्यपोहतु ॥१०३॥

ज्येष्ठा वरिष्ठा वरदा वराभरणभूषिता ॥
महालक्ष्मीर्जगन्माता सा मे पापं व्यपोहतु ॥१०४॥

महामोहा महाभागा महाभूतगणैर्वृता ॥
शिवार्चनरता नित्यं सा मे पापं व्यपोहतु ॥१०५॥

लक्ष्मीः सर्वगुणोपेता सर्वलक्षणसंयुता ॥
सर्वदा सर्वगा देवी सा मे पापं व्यपोहतु ॥१०६॥

सिंहारूढा महादेवी पार्वत्यास्तनयाव्यया ॥
विष्णोर्निद्रा महामाया वैष्णवी सुरपूजिता ॥१०७॥

त्रिनेत्र वरदा देवी महिषासुरमर्दिनी ॥
शिवार्चनरता दुर्गा सा मे पापं व्यवोहतु ॥१०८॥

ब्रह्मांडधारका रुद्राः सर्वलोकप्रपूजिताः ॥
सत्याश्च मानसाः सर्वे व्यपोहन्तु भयं मम ॥१०९॥

भूताः प्रेताः पिशाचाश्च कूष्मांडगणनायकाः ॥
कूष्मांडकाश्च ते पापं व्यपोहन्तु समाहिताः ॥११०॥

अनेन देवं स्तुत्वा तु चांते सर्वं समापयेत् ॥
प्रणम्य शिरसा भूमौ प्रतिमासे द्विजोत्तमाः ॥१११॥

व्यपोहनस्तवं दिव्यं यः पठेच्छृणुयादपि ॥
विधूय सर्वपापानि रुद्रलोकेमहीयते ॥११२॥

कन्यार्थी लभते कन्यां जयकामो जयं लभेत् ॥
अर्थकामो लभेदर्थं पुत्रकामो बहून् सुतान् ॥११३॥

विद्यार्थी लभते विद्यां भोगार्थी भोगमाप्नुयात् ॥
यान्यान्प्रार्थयते कामान्मानवः श्रवणादिह ॥११४॥

तान्सर्वान् शीघ्रमाप्नोति देवानां च प्रियो भवेत् ॥
पठ्यमानमिदं पुण्यं यमुद्दिश्य तु पठ्यते ॥११५॥

तस्य रोगा न बाधंते वातपित्तादिसंभवाः ॥
नाकाले मरणं तस्य न सर्पैरपि दश्यते ॥११६॥

यत्पुण्यं चैव तीर्थानां यज्ञानां चैव यत्फलम् ॥
दानानां चैव यत्पुण्यं व्रतानां च विशेषतः ॥११७॥

तत्पुण्यं कोटिगुणितं जप्त्वा चाप्नोति मानवः ॥
गोघ्नश्चैव कृतघ्नश्च वीरहा ब्रह्महा भवेत् ॥११८॥

शरणागतघाती च मित्रविश्वासघातकः ॥
दुष्टः पापसमाचारो मातृहा पितृहा तथा ॥११९॥

व्यपोह्य सर्वपापानि शिवलोके महीयते ॥१२०॥

इति श्रीलिंगमहापुराणे पूर्वभागे व्यपोहनस्तवनिरूपणं नाम द्व्यशीतितमोऽध्यायः ॥८२॥