खंड २ - अध्याय ४५

श्रीगणेशाय नमः । गृत्समद सांगे कथा पुढती । दैत्येंद्र मदासुरा स्फूर्ति देती । त्रैलोक्य विजया उद्युक्त करिती । मदासुरा तें मान्य झालें ॥१॥
शुक्राचार्यास भेटून । त्यास विनमरभावें करी नमन । त्याचें लाभून मार्गदर्शन । त्रैलोक्य जिंकण्या निघाला ॥२॥
नाना दिशांतून असुर येती । तैसेंचि दैत्य दुष्टमती । राक्षस युद्धोत्सुक होती । मदोन्मत्त ते मदानुचर ॥३॥
चतुरंग बळयुक्त । असंख्यात सेनेसहित । ऐशा मदासुरा भाट स्तवित । दिग्विजयार्थ निघाला तें ॥४॥
यमासीही भयदायक । मेरुमंदारसम निःशंक । महाघोर जे नायक । दैत्य ऐसे पुढे जाती ॥५॥
नाना शस्त्रादींनी युक्त । कवचादींनी समावृत । नाना वाहनांतून जात । वसुंधरेसी कांपविती ॥६॥
कोणीं पाषाण करी घेती । कोणी वृक्ष उपटिती । कोणी पर्वत धरिती । हातांत महा बळशाली ॥७॥
नाना भयंकर आकार । ऐसे सर्वबाजूस असुर । सर्व ब्रह्मांडांत हाहाकार । लोक सारे संशयग्रस्त ॥८॥
परम दारुण दैत्य बांछिती । पृथ्वी जिंकावी प्रथम म्हणती । मदासुराची आज्ञा पाळिती । लढती नृपांसमवेत ॥९॥
कोणी युद्ध करुन मरती । कोणी राजे शरण येती । नृप सकळ भयभीत चित्तीं । कोणी जाती च्यवनाश्रया ॥१०॥
भूमीवरी सर्व लोक संत्रस्त । प्रलय ओढवला म्हणत । दैत्य भूमंडळ जिंकित । हर्षनिर्भर सर्व झाले ॥११॥
सप्तद्वीपयुक्त पृथ्वी जिंकून । दैत्य महा असुरांचे मन । देवांसि जिंकण्या उन्मन । परम दारुणांचे जाहले ॥१२॥
वायुवेगासम सर्व जात । स्वर्गलोकीं ते क्षणार्धांत । वनें उद्यानें भग्न करित । देवगंधर्वांचा तदा ॥१३॥
देव सुरेंद्रासी निवेदिती । तेव्हां तो संतप्त चित्तीं । शस्त्रें घेऊन निर्भय चित्तीं । युद्ध करण्या तत्पर ॥१४॥
बृहस्पतीजवळी जाऊन । सुरेश्वर करी त्यासी नमन । द्विजेंद्र करी सन्मान । भक्तितुष्ट तयाचा ॥१५॥
नंतर तो म्हणत इंद्रास । महाकांति बृहस्पति वचनास । ऐक देवेंद्रा रहस्यास । मदासुराचा अवधानें ॥१६॥
शक्तीचें वरदान प्राप्त । म्हणोनी मदासुर दुर्जय असत । म्हणोनी सर्व सोडून सांप्रत । पळून जावें सत्वर ॥१७॥
देवगुरुचें वचन । सर्व देवांनीं मानून । केलें सत्वर पलायन । स्वर्गातून त्या वेळीं ॥१८॥
मदासुरें सर्वं जाणून । अमरावतीस शीघ्र जाऊन । इंद्रासनीं विराजमान । जाहला तो महा असुर ॥१९॥
अप्सरा त्यासी सेविती । गंधर्व यशोगान त्याचें गाती । विविध दिव्य भोग भोगिती । दैत्य असुर ते स्वर्गीं ॥२०॥
देवांच्या पदीं दैत्यां नेमित । तारकादी असुर हर्षयुक्त । ते विविध स्वर्गसुखें भोगित । नंतर जिंकिती ब्रह्मलोक ॥२१॥
विधाता स्थान सोडून । कैलासीं गेला निघून । तेव्हां सत्यलोकांत जाऊन । दुष्ट दैत्य राज्य करिती ॥२२॥
विमानांतून उड्डाण । मनोवेगें सुखद महान । कृतकृत्यता मनीं मानून । महादैत्य गर्व करिती ॥२३॥
ब्रह्मासनीं तेव्हां बसत । मदासुर तो मदोन्मत । असुरवीरांसमवेत । आनंदोत्सव करिता झाला ॥२४॥
नंतर मित्रांसमवेत । दैत्य तो वैकुंठी जात । महाक्रुर तो ललकारित । विष्णूसी तेव्हां निर्भय मनें ॥२५॥
रमापति पलायन करित । कैलास लोकीं आश्रया जात । मदासुर वैकुंठ जिंकित । बैसला आसनीं विष्णूच्या ॥२६॥
वैकुंठसुखें सर्व महान । भोगिती दैत्यराज हृष्टमान । कल्पवृक्षाचें स्वामित्व लाभून । मनोवांछित पूर्ण करिती ॥२७॥
वैकुंठ जिंकून मनांत । कैलास जयेच्छा उपजत । तेव्हां मदासुर कैलासी जात । जिंकण्या स्थान शंकराचें ॥२८॥
शिवही होय भयभीत । ब्रह्मा-विष्णू देवांसहित । तो शक्तिलोकी आश्रया जात । कैलास जिंकला दैत्यांनी ॥२९॥
दैत्येश्वर मदासुर । कैलासीं सुख भोगी अपार । जें जें अद्‌भुत सुखकर । कैलासीं तें भोगिलें ॥३०॥
मदासुर भोगभावरत । स्वतःसी धन्य मानित । सर्व असुरांसमवेत । राज्य करी स्वर्गांचे ॥३१॥
शक्तिलोकी देव समस्त । जातां ते भयग्रस्त । शक्ति सर्वांसी धीर देत । आश्वासनही देतसे ॥३२॥
शिवादींसी ती आदिमाया सांगत । जगताची माता सृष्टिस्थिती संहार करित । सत्यार्थे जी जगाचा ॥३३॥
आदि शक्ति ती आश्वासित । भय नसे मम सान्निध्यात । येथे रहा निश्चिंत । दैत्य तो येथ येईल न ॥३४॥
माझ्याच वरदानें गर्वयुक्त । मदासुर झाला मदोन्मत्त । माझे वचन तो ऐकत । आज्ञा माझी पाळीळ ॥३५॥
जरी येथ तो येईल । तरी मजला पूजील । माझा अवमान न करील । देवांनो ऐसे मज वाटे ॥३६॥
परी गर्वयुक्त होऊन । पीडा माझ्या लोकांत महान । तो जर देईल तरी हनन । करीन त्याचें तत्क्षणीं ॥३७॥
यांत संशय कांहीं नसत । ऐसें देवांसी समाश्वासित । तेव्हां भययुक्त सारे राहत । शक्तिलोकीं सुखानें ॥३८॥
ओमिति श्रीमदान्त्ये पुराणोपनिषदि श्रीमन्मौद्‌गले महापुराणे खण्डे एकदंतचरिते मदासुरस्वर्गविजयो नाम पंचचत्वारिंशोऽध्यायः समाप्तः । श्रीगजाननार्पणमस्तु ।