खंड २ - अध्याय २७

श्रीगणेशाय नमः । प्राचीन बर्हिषाचे पुत्र आचरित । उत्तम तप सहस्त्र वर्षेपर्यंत । तेणें जनार्दन तुष्ट होत । वर्द देण्या त्यासी आला ॥१॥
गरुडवाहना चतुर्भुजासी पाहून । ते बर्हिष पुत्र करिती वंदन । पूजा करिती प्रसन्न मन । स्तवन करिती बहुविध ॥२॥
केशवासी भूतभावनासी । निराकारासी कृष्णासी । विष्णूसी प्रभविष्णूसी । वासुदेवा तुला नमन ॥३॥
आदीमध्यांतहीनासी । सर्व अज्ञान विनाशकासी । ज्ञानदात्यासी कृपालवासी । लक्ष्मीपती तुला नमन ॥४॥
भक्तसंरक्षकासी भक्तिप्रियासी । शेषशायी देवा तुजसी । भुक्तिमुक्ति प्रदासी । वैकुंठपतीसी नमन असो ॥५॥
नारायणासी शांतासी । सत्वयुक्तासी विष्णूसी । नमन आमुचें सर्वज्ञासी । धन्य आम्हीं सर्व झालो ॥६॥
धन्य आमुचें माता पिता । जनार्दना दर्शन तुझें होता । आतां सृष्टिसामर्थ्यदायक तत्वता । वर देई विशेष आम्हां ॥७॥
तेव्हां प्रसन्न होऊन । हरि त्यासी म्हणे वचन । अतुल सामर्थ्य लाभून । सृष्टिरचना कराल ॥८॥
या तपानें सिद्धरुप । झालांत तुम्ही निष्पाप । जें जें इच्छित तें तें आपोआप । सफल होईल सत्वर ॥९॥
तुमचे हें स्तोत्र वाचील । अथवा जो हें एकेल । त्यासी माझा प्रसाद लाभेल । भुक्तिमुक्तिप्रद सदा ॥१०॥
ऐसें बोलून तो परपुरंजय । अंतर्धान पावला विष्णु अजय । आश्रम सोडून ते निर्भय । जाती आपुल्या गृहासी ॥११॥
त्यांच्या मार्गांत अनेक वृक्ष दिसत । ते त्यांचा मार्ग रोधत । तेव्हां अग्नि निर्मिति क्रोधयुक्त । त्यानें जाळिलें वृक्ष सर्व ॥१२॥
त्यांचा क्रोध शांत होत । तेव्हां तेथे चंद्र येत । वृक्षजा कन्या त्यासी देत । यथाविधि त्या वेळीं ॥१३॥
ऋषिवीर्यापासून जी उत्पन्न । ऐसी ती अप्सरा महान । ती लाभता शांत होऊन । अग्नी त्यांनी विझविला ॥१४॥
नंतर ते बर्हिष सुत । स्वराज्यीं परतून जात । प्रजा पालन आदरयुक्त । करिती ते सर्वही ॥१५॥
आपुल्या पुत्रासमान । प्रजेस आपुल्या मानून । राज्ययंत्रणा सुखें करुन । तोषविती सर्वांसी ॥१६॥
बर्हिषसुत ते प्रचेत । मारिषेपासून त्यांसी होत । दक्षा तूं त्यांचा निष्पाप सुत । तेजःपुंज सर्वज्ञ ॥१७॥
गणेशवरदानानें न जाईल । ब्रह्मपुत्रत्व तुझे अमल । होशील तूं प्रजापाल । हयांत संदेह असेना ॥१८॥
तुला राज्य देऊन । प्रचेतस वनीं गेले महान । तेथ आचरिलें तप गहन । योगशांती लाभार्थ ॥१९॥
तेथ नारद योगी जात । गणेशाचें गायन करित । प्रचेतसांचें हित चिंतित । परम संतुष्ट चित्तांत ॥२०॥
त्यास पाहून सारे हर्षित । प्रेमभावें प्रणाम करित । हात जोडून प्रार्थित । तेव्हां मुनिश्रेष्ठ त्यांसी म्हणे ॥२१॥
प्रचेतसांनो आपुले इच्छित । सांगा सत्वरी मजप्रत । पुरवीन तें भावतोषित । तेव्हां त्यासी ते विनविती ॥२२॥
शांतिप्रद योग आम्हांसी । करुणानिधे शरणागतांसी । सांगा जेणें चित्तासी । स्थिरत्व लाभेल आमुच्या ॥२३॥
त्यांची ती प्रार्थना ऐकून । जाहला चित्तांत अति प्रसन्न । सांगे तयासी योग महान । शांतिलाभ जेणें होय ॥२४॥
शांतियोगात्मक ऐसें वर्णिती । गणेशासी या जगतीं । योगज्ञान भावभक्ति । प्रचेतसांनो त्यासी भजा ॥२५॥
गणेश आणि मी अभिन्न । ऐसा भाव दृढ करी मन । शांतिदायक हा योग पावन । विष्णूनेंमज सांगितला ॥२६॥
त्यानें शांति लाभून । संचरतो गणेशा स्मरुन । भ्रांती सर्वही नष्ट होऊन । हर्षयुक्त मन माझें ॥२७॥
चित्ताच्या पंचभूमीची भरांती । नर सोडितो जेव्हा जगतीं । तेव्हां शांतियोगाची प्राप्ति । निःसंशय त्यासी होईल ॥२८॥
हें सर्व मायामय विलसत । भरांतिकारी बुद्धिलालित । त्याचा त्याग करोनी शांत । प्रचेतसांनो तुम्ही व्हावें ॥२९॥
ऐसें सांगून नारद जात । हेरंबासी मनीं स्मरत । कैलासावरी स्वर्गांत । हर्षयुक्त मनानें ॥३०॥
प्रचेतसाचे ते सुत । योग आचरती घेऊन व्रत । स्वयं गणेशरुप होत । ऐशी साधना तयांची ॥३१॥
अंतीं गणेश देहांत । प्रजापति ते तदाकार होत । जाहले ब्रह्ममय शांत । ओजयुक्त प्रचेतसे ते ॥३२॥
प्रचेतसांचे हें चरित्र वाचील । अथवा जो हें ऐकेल । त्यासी भुक्तिमुक्ति लाभेल । सुखप्रद जी सर्वांना ॥३३॥
ओमिति श्रीमदान्त्ये पुराणोपनिषदि श्रीमन्मौद्‌गले महापुराणे द्वितीये खण्डे एकदंतचरिते प्रचेतसा चरितं नाम सप्तविंशातितमोऽध्याय समाप्तः । श्रीगजाननार्पणमस्तु ।