दिव्य ठिणगी

( शार्दूलविक्रीडित )

या लोकीं बघुनी कभिन्न सगळा अंधार कोंदाटला,
सारावा दूरि तो जरातरि, असा हेतू मनें घेतला;
स्फूतींचें अवलम्बुनी म्हणुनियां मी यान तें उद्धर.
तेजाच्या उगमाकडेस सहसा तै चाललों सत्वर

एका सुन्दर वेदिकेजवळ मी जाऊनियां पोंचलों,
ज्वाला दिव्य चिरन्तनी बघुनि त्या वेदीवरी, थांबलों,
ती ज्वाला नव्हती निजद्युतिमधीं छाया मुळीं पाडित.
त्या ज्वालेपुढती तपश्चरण तें मी वांकलों साधित.

ज्वालेनें रमणीय एक ठिणगी माझ्याकडे घाडिली,
ती मीं आपुलिया उदास ह्रदयीं सानन्द हो स्थापिली;
पृथ्वीनें मज आणण्यास वरतीं होतें जिला घाडिलें.
प्रीतीनें मग त्या फिरूनि मज या लोकामधीं आणिलें.

तेथे येउनि पोंचतां, बलि दिला ज्वालेस त्या मीं किती,
तें मातें कळलें पुरें---परि तुम्हां त्याची कशाला मिती ? ---
ज्याला मी मुकलीं विषाद मजला त्याचा मुळींही नसे,
जें पृथ्वीवर आणिलें जन तया धिक्कारिती हा ! कसे !

दादर, २७ ऑगस्ट १८९०