खंड ३ - अध्याय ७

श्रीगणेशाय नमः । रवि कथा पुढती सांगत । मोहासुराची जी रोचक असत । मदिरेपासून तयास होत । पांच पुत्र महाबळी ॥१॥
तेजस्वी ते पित्यासम होत । उग्र क्रूर बुद्धिंमंत । पांचही शास्त्रपारंगत । अलंकार जणूं त्या नगराचे ॥२॥
ऐसा कांहीं काळ लोटत । तेव्हां महासुर बोलावित । दैत्येशां सकलां ते येत । त्यांसी सांगे हितवचन ॥३॥
नीतिसंयुक्त सुखयुक्त । प्रीतिवर्धक जे योग्य असत । मोहासुर म्हणे तयांप्रत । दैत्याधिपांनो प्रचंडादी ॥४॥
ऐकावें माझें हितप्रद वचन । जिंकूया आपण त्रिभुवन । जरी तुमच्या मनीं हित भावन । तरी मान्य हें करावें ॥५॥
तुमचें सर्वाचें कार्य करीन । शुक्रपालित तुम्हीं महान । तैसें मज असुरेश्वरपदीं स्थापून । त्यानेंच धन्य मज केलें ॥६॥
मी अजेय जगीं असत । रवीच्या वरदानें संशयातीत । तेव्हां ते नमस्कार करुन गर्जत । हर्षनिर्भर दैत्यगण ॥७॥
महात्म्या महाभागास म्हणती । स्वामी योग्य विचार करिती । आपुल्या वाक्यामृतें आम्हांप्रती । तृप्ति आज वाटतसे ॥८॥
तपस्तेज समन्वित । सम्यक्‍ आपला विचार असत । आपुल्या आज्ञेनें त्रैलोक्यांत । जिंकू सर्व प्राणिमात्रासी ॥९॥
पराक्रमात न तुल्य आपणासम । सर्व विश्वांत इतुका महान । म्हणोनी विष्णु प्रमुख देवांसी अनुपम । अन्यांसही जिंकूं त्वरित ॥१०॥
मोहासुर त्यांचें वचन ऐकत । आनंदानें त्यांस आज्ञापित । म्हणे सर्वही सुसज्ज व्हा त्वरित । दाखवूं आपला पराक्रम ॥११॥
ते युद्धमार्गज्ञ दैत्येश करित । युद्धसज्जता अति त्वरित । नाना शस्त्रें घेऊन येत । यमधर्मा गिळण्या जणूं निघती ॥१२॥
त्यांस पाहून मोहासुर हर्षित । दर्पें स्वयं रथ संस्थित । चतुरंग सैन्य त्याचें शोभत । कालरुद्रासम तो वाटे ॥१३॥
सर्वांचा तो अध्यक्ष असत । भयदायक शुक्र संयुक्त । पृथ्वीविजयीं संचार उद्यत । प्रथम वसुधातळावरी ॥१४॥
त्याची अपार सेना संचलन करित । भूतल तेव्हां दबून जात । तेव्हां जी धूळ उसळत । तेणें झाकिलें सूर्यबिंब ॥१५॥
त्या काळरुप महादैत्यांसह । युद्ध करण्याचा कोणा संमोह? । त्यांचें तेज अतिदुःसह । विप्रांनो जिंकती सर्वांसी ते ॥१६॥
सप्तद्वीपवती अवनी जिंकून । असुरोत्तम गेले नंतर चालून । विष्णु प्रमुखादी देवांवरी वेगें करुन । देव शरण जाती इंद्रासी ॥१७॥
सेना आपुली सज्ज करित । इंद्रासहित जात ब्रह्मदेवाप्रत । परी तो त्यांस नेत । शंकराकडे कैलासीं ॥१८॥
शंकरासहित ते जात । केशवा जवळीं वैकुंठांत । केशव त्या सर्वांसी नेत । सूर्यलोकीं भास्कराजवळ ॥१९॥
त्यांस पाहून भययुक्त । सुरेश्वरांसी भास्कर सांगत । निःश्वास सोडून त्यांचे हित । मोहासुरा मीच वर दिला ॥२०॥
माझ्या वरदानें तो समर्थ झाला । दैत्यपुंगव अजिंक्य जगाला । देवेंद्रांनो मोहासुराला । जिंकू शकण्या अक्षम सारे ॥२१॥
कर्मांचे फळ निश्चित । ते कोणासीही न चुकत । म्हणोनी आपण सारे वनांत । राहूया सांप्रत कांहीं काळ ॥२२॥
त्यागूं राज्यादिक भयग्रस्त । देह आपुले रक्षूं अक्षत । त्या मोहासुराचें पुण्य संपत । त्याचा मृत्यू तें होई ॥२३॥
अन्यथा लढूं जरी सांप्रत । तरी तो महादैत्य मारील बलयुक्त । प्रतापी दैत्य भूपेंद्र उत्साहयुक्त । देवेंद्रासह सर्वांसी ॥२४॥
ऐसें माझें वाक्य ऐकत । रवि सांगे कथा ही अद्‌भुत । तेव्हां बृहस्पति मज म्हणत । सर्व नीतींत निपुण जो ॥२५॥
देवाचार्य महायश देवांप्रत । हितकारक वचन उचित । भानूचा उपदेश सर्वथैव वाटत । सत्य हितकारक या समयीं ॥२६॥
नंतर सर्वही देव म्हणत । उत्तम सांगितलें आमुचें हित । भानूचें वचन देवगुरु प्रशांसित । तेंच आम्हीं प्रमाण असे ॥२७॥
ऐसा निश्चय करुन । देवेंद्रासह वनीं जाऊन । पर्वतांच्या गुहांत निवसन । करिती सारे भयग्रस्त ॥२८॥
मोहासुर असुरांसहित । स्वर्गावरी आक्रमण करित । तेथें देव त्यांसी न दिसत । म्हणे पळाले मज भिऊन ॥२९॥
परम हर्षित तो होत । स्वर्गीं विविध स्थानांवरी स्थापित । बहुविध बलाढय दैत्य बळवंत । आपण बैसला इंद्रपदीं ॥३०॥
स्वर्गलोकींचे भोग उत्तम । सेवन करित असुर अनुपम । गंधर्व अप्सरा सेवाधर्म । आचरती भयें एकनिष्ठ ॥३१॥
स्वर्गलोकांत जे निवसत । ते लोक असुरांची सेवा करित । स्वर्गलोक जिंकून सत्यलोकीं जात । मोहासुर दैत्यांसह ॥३२॥
तेथ सत्यलोकांत । पितामह ब्रह्मा त्यास न दिसत । शून्य सारे नगर पाहत । जाहला हर्षनिर्भर तें ॥३३॥
जिंकून लीलया सत्यलोक । निघाला जिंकण्या वैकुंठलोक । तेथ विष्णूही नसती निःशंक । असुरराज्य तेथ स्थापिती ॥३४॥
नंतर कैलासीं प्रवेशत । तेथ शंकर न दिसत । कैलास शिवविवर्जित । जिंकला असुरें क्षणार्धांत ॥३५॥
तदनंतर सौरलोकांत । महाअसुर तेव्हां जात । आदित्यहीन तो लोक पराजित । करिता झाला सत्वर ॥३६॥
शक्तिलोक शक्तिहीन । तैसाचि सहजी जिंकून । दैत्येंद्र मुख्य तो हर्षोत्फुल्लमन । देवनगरीं स्थापी दैत्येंद्रा ॥३७॥
कैलासांत अधिपति नेमत । उग्र नामक आपुला सुत । वैकुंठाधिपतित्व देत । क्रूरदैत्या त्या वेळीं ॥३८॥
सौरलोकी मेधावीस नेमित । शक्तिलोकीं शोचना स्थापित । एक होता अति गर्वित । दुसरा युद्धलालस ॥३९॥
सत्यलोकीं हरणासी नेमित । जो सर्वहारक प्रख्यात । प्रचंड मुख्यादींस करित । इंद्रलोकांदीचे अधिपति ॥४०॥
कालांतका पाताळीं पाठवित । तो शेष नागास भेटत । तेव्हां त्या दैत्यराजाप्रत । सामनीति शेष दाखवी ॥४१॥
नागराजा त्याचें करी स्वागत । प्रभुत्व असुरांचे मान्य करित । करभार देऊन टाळित । युद्धांत विनाश सर्वस्वाचा ॥४२॥
ऐश्या प्रकारें ब्रह्मांड जिंकित । दैत्यनायक मोहासुर अल्यकाळांत । महासुर आनंदे राहत । असुर दैत्यांसमवेत ॥४३॥
नंतर आपुल्या मूळ नगरांत । परतूनी तो मोहासुर जात । विषयावासक नगर शोभत । राजाश्रयें त्या वेळीं ॥४४॥
तेथ राहून ब्रह्मांडीं सत्ता । प्रस्थापित करी महत्ता । मोहासुरा वाटे कृतकृत्यता । म्हणे माझ्यासम मीच ॥४५॥
अतुल भोग भोगित । सर्वोत्तम जे त्रैलोक्यांत । विषयप्रिय तो भयमुक्त । गर्वोद्धत दैत्यांसह ॥४६॥
ऐसा मोहासुर विजय मिळवित । त्याचा प्रभाव त्रिभुवनांत । पुढिल कथा अति अद्‌भुत । गणेश माहात्म्यपर असें ॥४७॥
ओमिति श्रीमदान्त्ये पुराणोपनिषदि श्रीमन्‌मौद्‌गले महापुराणे तृतीये खण्डे महोदरचरिते मोहासुरविजयवर्णन नाम सप्तमोऽध्यायः समाप्तः । श्रीगजाननार्पणमस्तु ।