स्कंध ३ रा - अध्याय १४ वा

७०
परीक्षितीलागीं बोलताती शुक । क्षत्ता मैत्रेयांस प्रश्न करी ॥१॥
हिरण्याक्षवध वराहानें केला । कारण मजला निवेदा तें ॥२॥
मैत्रेय कथिती देवांसी विरंची । कथीं कथा तेचि परिसा आतां ॥३॥
मरीचीचा पुत्र महर्षि कश्यप । दिति कन्या, दक्ष अर्पी तया ॥४॥
सपत्नीचे पुत्र पाहूनियां दिति । प्रार्थी कश्यपांसी अपत्यार्थ ॥५॥
सायं होमामाजी मुनि तदा मग्न । दिति म्हणे प्राण व्याकुळ हे ॥६॥
आम्हां त्रयोदश कन्यांसी दक्षानें । अर्पिलें प्रेमानें तुम्हांप्रति ॥७॥
कृतार्थ कांहींसी केलें मुनिराया । हेतु पुरवाया अद्य माझा ॥८॥
वासुदेव म्हणे कामाकुल कांता । पाहूनि कश्यपा खेद वाटे ॥९॥

७१
बेभान कांतेसी पाहूनि कश्यप । चिंती हा प्रदोषकाळ टळो ॥१॥
गौरवें कांतेसी बोलला कां मन । साशंकित जाण करिसी ऐसें ॥२॥
पूर्ण तव इच्छा करीन सकळ । कांताचि आधार पुरुषाप्रति ॥३॥
उल्लंघी सागर नाबाडी नौकेनें । गृहस्थ पत्नीनें कृतार्थ तैं ॥४॥
त्रिविध पुरुषार्थसाधक हे कांता । भार संसाराचा तिच्या शिरीं ॥५॥
इंद्रियविजय कांतेच्या साह्यानें । इतरांसी जाणें अशक्य तें ॥६॥
फिटती न कदा कांतेचे उपकार । तव इच्छा सर्व पुरवीन मी ॥७॥
परी अशुभ ही वेळ प्रिय कांते । धैर्य अंतरीं तें धरीं कांहीं ॥८॥
वासुदेव म्हणे कश्यप कारण । निवेदिती ध्यान द्यावें आतां ॥९॥

७२
प्रिये, सायंकाळी अनुचरांसवें । हिंडती हें घ्यावें ध्यानीं शिव ॥१॥
तीक्ष्ण दृष्टि त्यांची सूर्य चंद्र नेत्र । स्वभावहि उग्र ध्यानीं असो ॥२॥
सर्वसाक्षीसी त्या नसे भेदभाव । मनीं आप्तभाव न धरीं त्याचा ॥३॥
सर्वत्र तो सम जाणूनि स्वधर्म । चिंतूनियां काम आंवरावा ॥४॥
परोपरी ऐसा करितांही बोध । राहिली न लाज दितीलागीं ॥५॥
दैवदुर्विलास जाणूनियां मुनि । कामना पुरवूनि खिन्न झाले ॥६॥
वासुदेव म्हणे इच्छा श्रीहरीची । अटळचि ऐसी ज्ञात्यांतेंही ॥७॥

७३
पश्चात्तापदग्ध पुढती ते दिति । शरण कश्यपासी विनयें येई ॥१॥
म्हणे शंकराचा जाहला अपराध । परी गर्भपात होऊं नये न॥२॥
गायत्री जपूनि मुनि नित्यकर्म - । आटोपूनि, जाण वदति ऐका ॥३॥
वेळ अमंगळ, चित्तही चंचळ । अवमान थोर शंकराचा ॥४॥
आज्ञाभंग माझा, अपराध चार । कांते, ऐसे घोर केलेसी त्वां ॥५॥
यास्तव त्रैलोक्यपीडक पुत्रांसी । कांते जन्म देसी स्पष्टचि हें ॥६॥
वधील तयांसी विष्णु भगवान । अवतार घेऊन भक्तांस्तव ॥७॥
वासुदेव म्हणे पतीचें वचन । दिति परिसून प्रार्थीतसे ॥८॥

७४
मुने, विप्रशापें नाश न पुत्रांचा । होवो हीच इच्छा पुरवा माझी ॥१॥
शापदग्धाची न कोणी कींव करी । नरकवास जरी लाभला त्या ॥२॥
ऐकूनि कश्यप बोलले दितीसी । पश्चात्ताप चित्तीं तुजसी झाला ॥३॥
उदेला विवेक विष्णूपरी श्रद्धा । आदर शिवाचा दाविलासी ॥४॥
तेणें तुज पौत्र होईल विवेके । प्रिय श्रीहरीसी प्राणाहूनि ॥५॥
विश्वनाथतोषें तुष्ट होई विश्व । पौत्र तुझा प्रिय सकलां तेणें ॥६॥
वासुदेव म्हणे संतोष दितीसी । ऐकूनि पतीची कृपावाणी ॥७॥