द्वारकामाहात्म्यम् - अध्याय ८

 ॥श्रीप्रह्लाद उवाच॥
ततो गच्छेद्द्विजश्रेष्ठा रथांगाख्यं महोदधिम् ॥
चक्रांका यत्र पाषाणा दृश्यंते मुक्तिदायकाः ॥१॥
यैः पूज्यते जगन्नाथः प्रत्यहं भाव संयुतैः ॥
सदा नेत्रैरनिमिषैर्वीक्ष्यते च जनार्दनः ॥२॥
यच्च साक्षाद्भगवता दृष्टं कृष्णेन दृष्टितः ॥
तत्तीर्थं सर्वपापघ्नं चक्राख्यं परमं हरेः ॥३॥
यस्य प्रसिद्धिः परमा त्रैलोक्ये सचराचरे ॥
प्रयागादधिकं यच्च मुक्तिदं ह्यस्ति पावनम् ॥४॥
सुरैरपि प्रपूज्यंते यत्रांगानि शरीरिणाम् ॥
अंकितानि च चक्रेण षण्मासान्नात्र संशयः ॥५॥
यद्दृष्ट्वा मुच्यते पापात्प्रसंगेनापि मानवः ॥
तत्तीर्थं सर्वतीर्थानां पावनं प्रवरं स्मृतम्॥६॥
तत्र गत्वा द्विजश्रेष्ठाः प्रक्षाल्य चरणौ मुदा ॥
करौ चास्यं चैव पुनः प्रणमेद्दंडवत्पुनः ॥७॥
प्रणिपत्य गृहीत्वार्घ्यं पंचरत्नसमन्वितम् ॥
सपुष्पाक्षतगंधैश्च फलहेमसुचंदनैः ॥८॥
संपन्नमर्घ्यमादाय मंत्रमेतमुदीरयेत् ॥
प्रत्यङ्मुखः सुनियतः संमुखो वा महोदधेः ॥९॥
ॐ नमो विष्णु रूपाय विष्णुचक्राय ते नमः ॥
गृहाणार्घ्यं मया दत्तं सर्वकामप्रदो भव ॥१०॥
अग्निश्च तेजो मृडया च रुद्रो रेतोधा विष्णुरमृतस्य नाभिः ॥
एतद्ब्रुवन्वाडवाः सत्यवाक्यं ततोऽवगाहेत पतिं नदीनाम् ॥११॥
मृदमालभ्य सजलां विप्रा देवकरच्युताम् ॥
धारयित्वा तु शिरसा स्नानं कुर्य्याद्यथाविधि ॥१२॥
तर्पयेच्च पितॄन्देवान्मनुष्यांश्च यथाक्रमम् ॥
तर्पयित्वा हविर्द्रव्यं प्रोक्षयित्वा च भक्तितः ॥१३॥
अश्वमेधसहस्रेण सम्यग्यष्टेन यत्फलम् ॥
स्नानमात्रेण तत्प्रोक्तं चक्रतीर्थे द्विजोत्तमाः ॥१४॥
प्रयागे यत्फलं प्रोक्तं माघ्यां माधवपूजने ॥
स्नानमात्रेण तत्प्रोक्तं चक्र तीर्थे द्विजोत्तमाः ॥१५॥
कारयेच्च ततः श्राद्धं पितॄणां श्रद्धयान्वितः ॥
विश्वेदेवान्सुवर्णेन राजतेन तथा पितॄन् ॥१६॥
संतर्प्य भोजनेनैव वस्त्रालंकारभूषणैः॥
दीनान्धकृपणेभ्यश्च दानं देयं स्वशक्तितः ॥१७॥
चक्रतीर्थे तीर्थवरे विशेषाद्द्विजसत्तमाः॥
रत्नदानं प्रकुर्वीत प्रीणनार्थं जगत्पतेः ॥१८॥
गन्त्रीमनडुहा युक्तां सर्वास्तरणसंयुताम् ॥
सोपस्करां च दद्याद्वै विष्णुर्मे प्रीयतामिति ॥१९॥
सुविनीतं शीलयुतं तथा सोपस्करं हयम् ॥
भूषयित्वा च विप्राय दद्याद्दक्षिणया सह ॥२०॥
एवं कृते द्विजश्रेष्ठाः कृतकृत्यो भवेन्नरः॥
मुक्तिं प्रयांति तस्यैव पितरस्त्रिकुलोद्भवाः ॥२१॥
प्रेतयोनिं गता ये च ये च कीटत्वमागताः ॥
पच्यंते नरके ये च महारौरवसंज्ञके ॥२२॥
ते सर्वे तृप्तिमायांति चकतीर्थ प्रभावतः ॥
श्राद्धे कृते द्विजश्रेष्ठा गयाश्राद्धफलं लभेत् ॥२३॥
या गतिर्मातृभक्तानां यज्वनां या गतिः स्मृता ॥
चक्रतीर्थे द्विजश्रेष्ठाः स्नात्वा तां लभते नरः ॥२४॥
श्राद्धं प्रशस्तं विप्रेंद्राः संप्राप्ते चंद्रसंक्षये ॥
सूर्यग्रहे विशेषेण कुरुक्षेत्रफलं स्मृतम् ॥
श्राद्धे स्नाने तथा दाने पितॄणां तर्पणे तथा ॥२५॥
प्रशस्तं चक्रतीर्थं च नात्र कार्य्या विचारणा ॥२६॥
सर्वदा पावनं विप्राश्चक्रतीर्थं न संशयः ॥
यस्तु श्राद्धं प्रकुर्वीत यात्रायामागतो नरः ॥२७॥
चक्रतीर्थे द्विजश्रेष्ठाः संपूज्य मधुसूदनम् ॥
पूजितेषु द्विजेंद्रेषु विष्णुसांनिध्यमाप्नुयात् ॥२८॥
वाचा कृतं कर्मकृतं मनसां समुपार्जितम् ॥
स्नानमात्रेण तत्पापं नश्यते नात्र संशयः ॥२९॥
इति श्रीस्कांदे महापुराण एकाशीतिसाहस्र्यां संहितायां सप्तमे प्रभास खण्डे चतुर्थे द्वारकामाहात्म्ये गोमत्युदधिसंगमतीरस्थचक्रतीर्थमाहात्म्यवर्णनंनाम सप्तमोऽध्यायः ॥७॥