मराठी मुख्य सूची|विधी|संस्कार|सोळा संस्कार|सार्थ षोडशसंस्काररत्नमाला| बलिदान सार्थ षोडशसंस्काररत्नमाला संस्कार क्रम संस्कारांचीं फले संस्काराची परिभाषा पत्नी कोणत्या बाजूस असावी गणपति पूजनविधि पुण्याहवाचनाची कारिका पुण्याहवाचन प्रयोग मातृकापूजन नांदीश्राद्ध कर्मांगदेवता मंडपदेवताप्रतिष्ठा कर्मविशेष अग्नींची नांवे कुंडमंडप वेदीलक्षण यज्ञपात्रांचा आकार व त्यांची प्रमाणें कुंडसंस्कार स्थालीपाक तंत्र ग्रहयज्ञ करण्याची अवश्यकता ग्रहयज्ञसंकल्प आचार्यवर्ण पंचगव्याविधि भूमिप्रोक्षण अग्न्युत्तारण प्राणप्रतिष्ठा ग्रहस्थापना बलिदान पूर्णाहूती अभिषेक श्रेयसंपादन नवग्रहांची दानें विनायकशांतीचा विचार विनायकशांति करण्याचा विधि गर्भाधानसंस्कार निर्णय गर्भाधानाच्या मुहूर्ताचा निर्णय गृह्याग्नीचा पुन: संधान प्रयोग भुवनेश्वरीशांति प्रयोग गर्भाधानसंस्कार विधानम् गर्भरक्षणाचा प्रयोग गर्भपात होण्याची कारणें वंध्यत्वदोष परिहार अनपत्यत्व दोष निवारण संतति वाचत नसेल तर वांचण्यास उपाय वंध्यास्त्री पुत्रवती होण्याचा प्रयोग पुंसवन अनवलोभन व सीमंतोन्नयन संस्कारांचा निर्णय पुंसवनाचा संस्कार अनवलोभनाचा संस्कार सीमंतोन्नयनाचा संस्कार गर्भिणी स्त्रीचे धर्म सांगतो गर्भिणी पतीचे धर्म सुखाने प्रसूत होण्याचा उपाय जातकर्म संस्काराचा निर्णय जननशांतिसंबंधी विचार कन्येच्या संस्काराचा विचार जातकर्म संस्कार षष्ठीदेवीची पूजा नामकरण संस्काराचा निर्णय नामकरणाचा संस्कार बालकास पाळण्यांत घालण्याचा विधि दूध पाजण्याचा विधि कर्णवेध ( कान टोचणे ) संस्कार बाळंतिणीनें जलपूजा करण्याचा विचार बालकाला दुष्टदृष्टि दोषादिक झाले असतां त्याचा रक्षाविधि सूर्यावलोकन व निष्क्रमण संस्काराचा निर्णय सूर्यावलोकन कटिसूत्र बांधणे आणि भूमिवर बसविणे संस्कार - निर्णय अन्नप्राशनाचा संस्कार प्रथम केशकर्तन ( जावळ ) निर्णय वर्धापनाचा ( वाढदिवसाचा ) निर्णय वर्धापन ( वाढदिवसाचा ) संस्कार पुंसवनादिचौलांत संस्काराचा लोप झाला असतां प्रायश्चित्त होम गर्भाधानापासून अन्नप्राशनापर्यंत संस्कार अक्षरारंभाचा निर्णय अक्षरारंभ संस्काराचा विधि रजोदोषाचा विचार श्रीपूजनादिशांति शिखा ( शेंडी ) विचार चौल संस्काराचा निर्णय चौलकर्म संस्कार प्रयोग उपनयनसंस्काराचा विचार उपनयनसंस्काराचा निर्णय. उपनयनाचा काल उपनयनाच्या पूर्वी करावयाचे उपनयनाचा प्रयोग अनुप्रवचनीय होम मेधाजनन मंडपदेवतांचें उत्थापन ( देवदेवक उठविणें ) चार व्रतांच्या संस्काराचा निर्णय सांगवेदाध्यानाचा प्रकार सांगतो ब्रह्मचारीव्रतलोप प्रायश्चित्ताचा प्रयोग समावर्तन ( सोडमुंज ) संस्काराचा निर्णय समावर्तन ( सोडमुंजीचा ) संस्कार विवाहसंस्कार निर्णय विवाहाविषयीं मंडप वेदी इत्यादिकांचा निर्णय वाग्दान ( वाङनिश्चय ) प्रयोग सीमांत पूजनाचा प्रकार विवाहाच्या पूर्वीचें कृत्य व मंडापदेवताप्रतिष्ठादि वरानें वधूच्या घरी प्रवेश करण्याचे विधि मधुपर्काचा विधि गौरीहराची पूजा वधूवरांचे परस्पर निरीक्षण कन्यादानाचा विधि अक्षतारोपण विवाहहोमाचा प्रयोग गृहप्रवेशनीय होम ऐरिणी ( वंशपात्र ) दान वधूसह ग्रहप्रवेश व लक्ष्मीपूजन देवकोत्थापन व मंडपोद्वासनाचा विधि औपासननामक सायंप्रातर्होमाचा निर्णय सायंकालीन औपासनहोमाचा प्रयोग प्रात:कालीन औपासनहोमाविषयी विशेष अग्निसमारोपविधि अग्नि सिद्ध करणें नववधू गृहप्रवेशाचा निर्णय द्विरागमन कन्यावैधव्ययोगनाशक उपायांचा निर्णय कन्येचा वैधव्ययोगपरिहार करणारे विधान मृतभार्यात्व दोष जाण्यास उपाय दुसर्या व तिसर्या विवाहाचा निर्णय अर्कविवाह प्रयोग दत्तकग्रहण विचार दत्तपुत्रविधान पुत्रकामेष्टि प्रयोग नारायनबलीचा व नागबलीचा मुहूर्त निर्णय वीरभोजनविधि नारायणबलि प्रयोग नागबलि प्रयोग सर्वप्रायश्चित्त प्रयोग संस्कारप्रयोगांतर्गत याज्ञिकसाहित्य साहित्यांतील पारिभाषिक शब्द बलिदान ‘ संस्कार ’ हे केवळ रूढी म्हणून करण्यापेक्षां त्यांचे हेतू जाणून ते व्हावेत अशी अनेकांची इच्छा असते. ज्यावेळीं एखाद्या घरांमध्यें शुभकार्य असते त्यावेळीं या गोष्टी सविस्तर माहीत असल्यास कार्य सुव्यवस्थित पार पडते असा अनुभव आहे. Tags : poojasanskarvidhiपूजाविधीसंस्कार बलिदान Translation - भाषांतर यजमानानें पत्नीसहवर्तमान प्रत्येक बलीचा संकल्प करून अक्षतासहित पाणी हातानें सोडावें. तें असें कीं, स्थंडिलाचें किंवा कुंडाचें सभोंवती पूर्वेपासून अष्टदिशेस उडीदयुक्त भाताचें बली दिक्पालांना द्यावेत.त्याचे मंत्र - " त्रातारमिंद्र० " हा मंत्र म्हटल्यावर अंगासह, परिवारासह, आयुधांसह, शक्तीसह असलेल्या इंद्राला हा बली देत आहे, हा बली माझा नाही तर त्याचा आहे. असें बोलून दीपयुक्त माष भक्तबली स्थंडिलाच्या पूर्वदिशेस ठेवावा. हे इंद्रा तूं ह्या दिशेचे रक्षण कर, बलीचें भक्षण कर आणि कुटुंबासह असलेल्या ह्या माझ्या यजमानाचें आयुष्य, क्षेम, शांति पुष्टि ह्यांना देणारा हो. अशी प्रार्थना करून फ़ुलें, अक्षता आणि पाणी पूर्वेस तोंड करून सोडावें. (१) नंतर अग्नेयदिशेस " अग्निंदूतं० " हा मंत्र म्हणून अग्नीस वरीलप्रमाणेंच बली देऊन प्रार्थना करून पाणी सोडावे. (२) दक्षिनेस " यमायसोमं० " हा मंत्र म्हणून यमास बली देऊन प्रार्थना करावी. (३) नैरृत्यदिशेस " मोषुण:० " हा म्हणून निरृतीस बली देऊन प्रार्थना करावी. (४) पश्चिमदिशेस " तत्वायामि" हा मंत्र म्हणून वरुणास बली देऊन प्रार्थना करावीं. (५) वायव्यदिशेस " तववाय. " हा मंत्र म्हणून वायूस बली देऊन प्रार्थना करावी. (६) उत्तरदिशेस " सोमोधेनुं ०" हा मंत्र म्हणून कुबेरास बली अर्पण करून प्रार्थना करावी. (७) ईशान्यदिशेस " तमीशानं० " या मंत्रानें ईशानास बली देऊन प्रार्थना करावी. (८)नंतर त्याप्रमाणेंच पुढील मंत्रांनीं नवग्रहांस बली द्यावेंत ते - " आकृष्णेन० " या मंत्रानें सूर्यास. (१) " आप्यायस्य० " या मंत्रानें चंद्रास. (२) " अग्निमूर्धा० " या मंत्रानें मंगळास. (३) " उद्बुध्यध्वं० " या मंत्रानें बुधास. (४) " बृहस्पते० " या मंत्रानें गुरूस. (५) " शुक्र:शुशु० " या मंत्रानें शुक्रास. (६) " शमग्नि० " या मंत्रानें शनीस. (७) " कयानो० " या मंत्रानें राहूस. (८) " केतुंकृण्व. " या मंत्रानें केतूंस बली देऊन प्रार्थना करावी .(९).नंतर " गणानांत्वां० " या मंत्रानें गणपतीस. (१) " जातवेदसे० " या मंत्रानें दुर्गेस. (२) " तववाय० " या मंत्रानें वायूस. (३) " आदित्प्रत्न० " या मंत्रानें आकाशास. (४) " एषोउषा० " या मंत्रानें अश्विनौस. (५) " वास्तोष्पते० " या मंत्रानें वास्तोष्पतीस बली देऊन प्रार्थना करावी. (६)" क्षेत्रस्य० " या मंत्रानें क्षेत्रपालास बली अर्पण करून (७) " बळीगृह्ण० " येथून " सुखावहा: " येथपर्यंत मंत्र म्हणून प्रार्थना करावी. नंतर तो बली शूद्रादिकांकडून बाहेर चव्हाट्यावर नेऊन ठेवावा. यजमानानें व पत्नीनें व आचार्यानें शांतापृथिवी० या मंत्रानें भूमी प्रोक्षण करीत घराबाहेर जाऊन हातपाय धूवून आंत येऊन आचमन करावें. N/A References : N/A Last Updated : May 24, 2018 Comments | अभिप्राय Comments written here will be public after appropriate moderation. Like us on Facebook to send us a private message. TOP