आत्मबोध टीका - श्लोक ४९ व ५०

जीवन्मुक्तस्तुतद्विद्वान्पूर्वोपाधिगुणांस्त्यजेत् ।
सच्चिदानंदरूपत्वाद्भेवद् भ्रमरकीटवत् ॥४९॥

॥ टीका ॥ ऐसा जयाचा दृढनिश्चय । तोचिं जिवन्मुक्तिदशापन्न होय । पुर्वउपाधि जे देह द्वय । टाकि तयाचा गुणाते ॥५४॥
पूर्वि म्हणत होता मी देहेदेही । तेणे पडोनि त्रिगुणाचा प्रवाहि । रागद्वेषाचिया डोहि । बुडत होता निश्चित ॥५५॥
ऐसे जे का देह संबंधि गुण । ते सर्वस्वें सांडिले आसति जेण । करिता सच्चिदानंद चिंतन । होता जाला तद्रुप ॥५६॥
जैसि कीटिका भ्रमरिगृहात । भयेकरोनि भ्रमरिते चिंतित । तव कीटिकाचि स्वये भ्रमरी होत । तीव्र चिंतने करोनि ॥५७॥
तैसे करोनि महावाक्य श्रवण । त्याचे करोनि अंतरि मनन । अभेदत्वे करिता निजध्यासन । साक्षात्कारता पावला जो ॥५८॥
तो मागति न म्हणे मी देह देही । सर्वापरि होउनि नि:संदेहि । म्हणे मी सच्चिदानंद अक्षइं । अजरामर होय पै ॥५९॥
किंबहुना देहद्वया समेत । जो आत्माचि जाला निभ्रांत । नाहिं जया स्वरूपासि अंत । तेचि होवोनि राहिला ॥६०॥

तीर्त्वा मोहार्णवं हत्वा रागद्वेषादिराक्षसान् ।
योगी शांतिसमायुक्त आत्मारामो विराजते ॥५०॥

॥ टी० ॥ पदार्थ आपणाहूनि असावे भिन्न । ह्मणोनि प्रीति व्हावि उत्पन्न । ते तव सर्वथा नसेचि जाण । यास्तव राग केला तयाचा ॥६१॥
अथवा तयाचा स्वरूपा वेगळा । पदार्थ कोण्हि असावा निराळा । ह्मणोनि यावा कंटाळा । हेंही नसे जापासि ॥६२॥
बांधोनि ज्ञानाचा स्वेतु परिकर । आणि अज्ञान - मोहार्णव दुस्तर । न स्पर्शिता पैलपार सत्वर । पावला तो योगीराज ॥६३॥ रावणकुंभकर्ण रागद्वेष । जे साधकाते भक्षिते राक्षस । ते जिवेंची मारोनिया नि:शेष । टाकिले जेणें ॥६४॥
मग शांति सीता निज अंतुरि । घेवोनि स्वसुखाचे मांडिवरि । आत्माराम योगि रावणारि । निज सिंव्हासनि विराजे ॥६५॥