स्कंध १० वा - अध्याय ४१ वा

४८८
शुकमहामुनि बोलले नृपासी । चतुर्भुज मूर्ति श्रीहरीची - ॥१॥
पाहूनि, अक्रूर करितां स्तवन । रुप भगवान करी गुप्त ॥२॥
अक्रूर तैं करी आन्हिक आपुलें । भेटतां पुशिलें हरीनें तया ॥३॥
आश्चर्यचकित मुद्रा कां रे ऐसी । काय पाहिलेंसी नवल कोठें ॥४॥
अक्रूर तैं म्हणे भूमि, उदकांत । तैसेचि नभांत खेळ बहु ॥५॥
परी ते सकळ त्वद्रूपीं प्रत्यक्ष । अन्य चमत्कार पाहूं काय ॥६॥
वासुदेव म्हणे यापरी बोलून । हांकिला स्यंदन अक्रूरानें ॥७॥

४८९
दोन प्रहर टळले । मथुरा नगर पाहिलें ॥१॥
मार्गी राम-कृष्णांप्रति । अवघे निरखूनि पाहती ॥२॥
रथ दिसे तावत्काळ । दृष्टि प्रेक्षकांची स्थिर ॥३॥
करी आन्हिक अक्रूर । तदा होई बहु वेळ ॥४॥
मार्गप्रतिक्षा तयाची । तेणें करिती नंदादि ॥५॥
वनीं मथुरेसन्निध । बसले होते सकल गोप ॥६॥
वासुदेव म्हणे तेथें । येतां बोले कृष्ण मोदें ॥७॥

४९०
सुहास्यवदनें अक्रूराचा कर । धरी शारड्गधर करामाजी ॥१॥
म्हणे अक्रूरा जा, आगमन माझें । कथीं, पुढती सुखें सदन गांठीं ॥२॥
ऐसेचि पुढती येतां, तें अनिष्ट । होऊनियां स्वस्थ पुढती येऊं ॥३॥
ऐकूनि अक्रूर होऊनियां खिन्न । म्हणे एकाकी न मन घेई ॥४॥
पवित्र सदन होवो पादरजें । आधार जगाचे चरण तव ॥५॥
सेवितां हे बळि जाहला कृतार्थ । गंगाही पवित्र चरणस्पर्शे ॥६॥
वासुदेव म्हणे दु:खी अक्रूरासी । बोलला हितोक्ति कृष्ण ऐका ॥७॥

४९१
अक्रूरा, विनम्र प्रार्थना हे तव । ऐकूनि संतोष वाटे मनीं ॥१॥
परी दुष्टकंसा वधूनि पुढती । भेटेन आप्तांसी अत्यानंदें ॥२॥
सदनीं तैं तुझ्या येईन हर्षानें । कंसवधाविणें उचित न तें ॥३॥
नाइलाजें तदा निघाला अक्रूर । गांठूनि नगर कंसा भेटे ॥४॥
कृष्णागमनाचें कथूनियां वृत्त । अक्रूर गृहास जाई सौख्यें ॥५॥
इकडे विसावा घेऊनियां गोप । पुढील कार्यास सिद्ध झाले ॥६॥
वासुदेव म्हणे मथुरा नगरी । अवलोकी हरी गोपांसवें ॥७॥

४९२
सभोंवार होता खंदक पुरीच्या । उद्यानांची शोभा जागोजागीं ॥१॥
महाद्वारें, द्वारें स्फटिक मण्यांची । तेंवी सुवर्णांची उभयविध ॥२॥
तांब्या-पितळेचीं कोठारें धान्यार्थ । सुवर्णाचे चौक नगरामाजी ॥३॥
धनिकसदनें तींही सुवर्णाचीं । पण्यशोभा अती सौख्यदाई ॥४॥
सदनाभोंवती उपवनें रम्य । गवाक्षादि जाण रत्नयुक्त ॥५॥
कपोत मयूर शब्द ते मधुर । पुष्पें, धान्यांकुर शोभा देती ॥६॥
सडा-संमार्जन त्या रंगवल्लिका । द्वारीं पूर्णकुंभां शोभा बहु ॥७॥
वासुदेव म्हणे दधि-चंदनाचा । लेप त्या कलशां भूषा देई ॥८॥

४९३
पुष्पमाला तेंवी कौशेयपताका । आम्रपल्लवांचा कलशीं डौल ॥१॥
कलशांवरी त्या तबकांत दीप । पूगी-कदलीस्तंभ प्रतिद्वारीं ॥२॥
ध्वज-तोरणेंही शोभविती गृहें । नगर शोभलें ऐशारीती ॥३॥
ऐशा त्या नगरीं गोपांसवें कृष्ण । तेंवी बलराम प्रवेशले ॥४॥
दर्शनार्थ त्यांच्या मार्गी होई दाटी । साध्वी स्त्रिया जाती माडयांवरी ॥
रुप-पराक्रम ऐकिला जयाचा । दर्शनार्थ त्याच्या धांवाधांव ॥६॥
वासुदेव म्हणे राहिलें न भान । ध्यानीं-मनीं कृष्ण नरनारींच्या ॥७॥

४९४
अलंकारांचेंही भान न स्त्रियांसी । कर्णीचे नासिकीं अलंकार ॥१॥
पदर वस्त्राचा उलटाचि घेती । कुंडल एकाचि कर्णी कोणीं ॥२॥
कंकण नुपूर कोणी एकेकचि । घालूनियां घेती धांव वेगें ॥३॥
एकाचि नयनीं अंजन कोणाच्या । भोजन, स्नानाचा खेळ होई ॥४॥
निद्रिस्थही जाग्या होऊनि धांवती । चाले मंदगति कृष्ण तदा ॥५॥
वासुदेव म्हणे न्याहाळिती कृष्णा । उत्कंठा ते कोणा वर्णवेल ॥६॥

४९५
सुंदर स्वरुप सुहास्यवदन । प्रेमावलोकन प्रौढलीला ॥१॥
पाहूनि फेडिती पारणें नेत्रांचे । मन वेधें त्याचें कृष्णरुपीं ॥२॥
ऐकिलें जें तेंचि पाहुनि प्रत्यक्ष । मावेना आनंद गगनामाजी ॥३॥
मानसिक आलिंगनें होती तृप्त । वर्षिती सौधस्थ सुमनें स्त्रिया ॥४॥
राम-कृष्णां दधि-अक्षतातिलक । करिताती द्विज द्वारीं येतां ॥५॥
धुवूनि चरण चर्चूनि चंदन । करिती अर्पण पुष्पमाला ॥६॥
नित्य दर्शनाचा लाभ ज्या गोपींसी । धन्य त्या मानिती स्त्रिया, गोपी ॥७॥
वासुदेव म्हणे पूर्वपुण्यें लाभ । होई हा गोपींस म्हणती स्त्रिया ॥८॥

४९६
ऐशा त्या आनंदीं कंसाचा रजक । भेटला मार्गांत राम-कृष्णां ॥१॥
वस्त्रें तयाप्रति मागे भगवान्‍ । होईल कल्याण म्हणे देतां ॥२॥
परी उन्मत्त तो रजक कंसाचा । तिरस्कार त्याचा करी मूढ ॥३॥
म्हणे हे वन्यहो, ऐसीं राजवस्त्रें । कदा न तुम्हांतें प्राप्त होती ॥४॥
पाहिलीं तरी कां ऐसीं कदा सांगा । ऐशा अपराधा न करा पुन्हां ॥५॥
क्षमिलें मीं तुम्हां जाणा एकवेळ । कळतां नृपाळ वधिल जाण ॥६॥
वासुदेव म्हणे तया उन्मत्तासी । पुरली एकचि थाप तदा ॥७॥

४९७
पाहूनि तें अन्य दूत रजकाचे । त्यजूनियां वस्त्रें पळूनि जाती ॥१॥
तदा राम-कृष्ण आवडीसमान । वस्त्रें निवडून परिधानिती ॥२॥
अन्य गोपांतेही अर्पिती तीं वस्त्रें । पीत, नील स्वयें स्वीकारुनि ॥३॥
पुढती तयांसी भेटे एक शिंपी । स्वयेंचि तो अर्पी वस्त्रें तयां ॥४॥
देती तया वर संतति - संपत्ति । लाभेल, हे उक्ति सत्यरुप ॥५॥
लेऊनि तीं वस्त्रें शोभले दिग्गज । कथी वासुदेव पुढती ऐका ॥६॥

४९८
पुढती सुदामा माळ्यच्या सदनीं । जातां तो येऊनि वंदी प्रेमें ॥१॥
अर्पूनि आसन माला तैं तांबूल । मालाकार कर जोडी प्रेमें ॥२॥
पवित्र जाहले कुळ म्हणे अद्य । जाहलें सार्थक जन्मूनियां ॥३॥
विश्वकंद माझ्या पातले सदनीं । तेणें ऋषि-मुनि तोषतील ॥४॥
साधुरक्षणार्थ सांवळी ही मूर्ति । भूतहित चित्तीं चिंतीतसां ॥५॥
काय म्यां करावी सेवा प्रभो, सांगा । विनवी जगन्नाथा, माळी ऐसें ॥६॥

४९९
प्रार्थूनि यापरी आशय मनींचा । जाणूनि यदुनाथा गोपांसवें ॥१॥
अर्पी पुष्पमाला सुदामा प्रेमानें । संतुष्ट त्या प्रेमें राम-कृष्ण ॥२॥
बोलले इच्छित वर मागें आम्हां । जोडूनि सुदामा हस्त म्हणे ॥३॥
सर्वकाल कृष्णप्रेम वसो चित्तीं । सद्भक्तांची मैत्री घडो सदा ॥४॥
तेंवी भूतमात्रीं देवा, असो दया । तथास्तु तैं तया वदले दोघे ॥५॥
प्रेम वंश, धन, बल, आयुष्कीर्ति । वृद्धि पावो कांति, वदती मोदें ॥६॥
वासुदेव म्हणे अमर्याद देणें । ईश्वराचे, उणें काय भक्तां ॥७॥