स्कंध १० वा - अध्याय २७ वा

३१३
वृत्त निवेदिती शुक । स्वर्गांतूनि येई इंद्र ॥१॥
कामधेनु गोलोकींची । येई कृष्णाच्या भेटीसी ॥२॥
सूर्यासम तेज:पुंज । होतां इंद्राचा किरीट ॥३॥
कृष्णचरणीं एकांतीं । ठेवी शिर शचीपति ॥४॥
दर्परहित होऊनि । वदे सुविनम्र वाणी ॥५॥
देवा, ऐकिला लौकिक । आजवरी मी बहुत ॥६॥
अनुभव परी आजी । आला प्रत्यक्ष मजसी ॥७॥
वासुदेव म्हणे इंद्र । स्तवी होऊनी विनम्र ॥८॥

३१४
अद्वितीय रुप असे तव देवा । त्रिगुणांचा गोंवा नसे तुज ॥१॥
धर्मरक्षणार्थ परी अवतार - । घेऊनि, अपूर्व करिसी लीला ॥२॥
भाससी तूं गोप परी असामान्य-। सामर्थ्य, हें ज्ञान नसे कोणा ॥३॥
ज्ञानद तूं सर्वां सकल नियंता । नियंतृत्व दंडाविण नसे ॥४॥
सर्वश्रेष्ठ तव सामर्थ्य या जगीं । दर्प हरितोसी सकलांचा ॥५॥
दर्पहरणार्थ लीला ज्या करिसीं । हितप्रद होती आम्हांसी त्या ॥६॥
दंडकाचें बल अगाध असावें । तदा अपेक्षावें दंडकार्य ॥७॥
वासुदेव म्हणे श्रेष्ठत्व कृष्णाचें । इंद्र वर्णितो तें परिसा प्रेमें ॥८॥

३१५
मूढपणें आम्हीं आणितांही विघ्नें । लवही न त्याचें दु:ख तुज ॥१॥
प्रतिबंध कांहीं होईनाचि तुज । तदा बल तुच्छ आमुचें वाटे ॥२॥
तदा आम्हीं सर्व त्यागूनियां गर्व । चरणीं विनम्र होतों तुझ्या ॥३॥
तात्पर्य, दुष्टांही हितप्रद लीला । होती करुणाकरा सकल तव ॥४॥
देवा, अतिवृष्टि करुनियां तुज । छळिलें बहुत अहंभावें ॥५॥
मूढकर्माची त्या क्षमा करीं मज । पुनरपि दुष्ट नुपजो भाव ॥६॥
वासुदेव म्हणे मज क्षमापात्र । जाणें म्हणे इंद्र हे गोविंदा ॥७॥

३१६
दुष्टनिर्दालन सज्जनरक्षण । हेतु हा धरुन अवतरलासी ॥१॥
शिक्षापात्र परी सेवक जाणूनि । मजसी क्षमूनि कृपा करीं ॥२॥
त्रिभुवनीं तव वास हे अनंता । प्रणाम घे आतां माझा नम्र ॥३॥
विफल प्रयत्न हेचि तव शिक्षा । जाहले अच्युता, उपकार ते ॥४॥
अपराध माझे क्षमूनि प्रसन्न । होवो दयाघन प्रार्थना हे ॥५॥
वासुदेव म्हणे ऐकूनियां कृष्ण । बोलला वचन ऐका काय ॥६॥

३१७
प्रसादार्थचि हा इंद्रा । होता प्रयत्न सर्वथा ॥१॥
राज्यमदानें तूं धुंद । झाला होतासी स्वर्गांत ॥२॥
परिहार त्या मदाचा । इंद्रा, आवश्यक होता ॥३॥
करितों प्रसाद मी जेथें । हरितों प्रथम भाग्य त्याचें ॥४॥
ऐश्वर्याची असतां धुंदी । गर्व न त्यागी कोणासी ॥५॥
तेणें ज्ञान न त्या माझें । ऐसें ऐश्वर्य त्या बाधे ॥६॥
आतां सुखें जा सदनीं । मत्त होऊं नका कोणी ॥७॥
स्वस्वकर्म दक्षतेनें । आचरी, त्या श्रेष्ठ जाणें ॥८॥
वासुदेव म्हणे बोध । कृष्ण करी हा इंद्रास ॥९॥

३१८
ऐकूनि तो बोध कामधेनु हर्षे । वदली कृष्णातें ईश्वर तूं ॥१॥
विश्वोत्पत्ति तूंचि करुनि त्यामाजी । वास अभेदेंचि करिसी देवा ॥२॥
इच्छिला इंद्रानें विनाश आमुचा । देवा, तूं असतां संरक्षक ॥३॥
धेनु-विप्र-देव-साधुसंरक्षण । सदय होऊन तूंचि करीं ॥४॥
इंद्राधिकार घे तूंचि आतां देवा । हेंचि ब्रह्मदेवा रुचे मनीं ॥५॥
भूमिभार हरावया तूं आलासी । वासुदेव कथी धेनुवच ॥६॥

३१९
रायाप्रति शुक निवेदिती ऐसें । विनवूनि हर्षे कामधेनु ॥१॥
कृष्णावरी धरी प्रेमें दुग्धधारा । अदित्यादि आल्या देवमाता ॥२॥
इंद्रादि देवांनीं आकाशगंगेचें । जल अभिषिंचिलें कृष्णावरी ॥३॥
ऐरावत शुंडाद्वारा तें अर्पिलें । आधिपत्य दिलें धेनूंचें त्या ॥४॥
‘गोविंद’ हें नाम ठेविलें कृष्णासी । गान नारदादि करिती प्रेमें ॥५॥
अप्सरांचें नृत्य, सुमनवर्षाव । करुनियां देव तुष्ट होती ॥६॥
धेनुदुग्धें आर्द्र जाहली भूमाता । वाहती सरिता दिव्यरसें ॥७॥
वृक्ष मधुवृष्टि करिती आनंदें । श्रमाविण पिके भूमि तदा ॥८॥
वर्षताती गिरि रत्नें, व्याघ्र सौम्य । इंद्रादि वंदून जाती कृष्णा ॥९॥
वासुदेव म्हणे गोवर्धनोद्धार । कथा हे अपूर्व नित्य गावी ॥१०॥