अध्याय १४ वा - श्लोक १९ ते २०

अजानतां त्वत्पदवीमनात्मन्यात्माऽऽत्मना भासि वितत्य मायाम् ।
सृष्टाविवाहं जगतो विधान इव त्वमेषोंऽत इव त्रिनेत्रः ॥१९॥

मियां नेणोनि तुझी पदवी । पदाभिमानता धरूनि जीवीं । तुज भुलवितां मायालाघवीं । पडली गोंवी मजमाजी ॥८७॥
तोचि कैसा पदाभिमान । अनात्मप्रकृति अंगीकारून । पांघुरोनियां रजोगुण । अधिष्ठान विसरलों ॥८८॥
रजोगुणाची घेतां बुंथी । विपरीत ज्ञानाची प्रवृत्ति । मी स्रष्टा हे अहंकृति । वास्तव स्मृति उमजेना ॥८९॥
स्थापिलों अनात्मप्रकृति नांवें । प्रेरितां रजोवाताच्या स्वभावें । तेणें स्वकुल नोहे ठावें । पडिलों धांवे भ्रमाचे ॥३९०॥
तेणें भ्रमाक्त झाले नयन । म्हणोनि नुमजे तव महिमान । तूं चिदात्मा नित्य निर्गुण । लीलें करून अवतरसी ॥९१॥
मत्स्यादि अवतार धरूनि नाना । करावया धर्मसंस्थापना । न मोडतां स्वतंत्रपणा । मायावरणा पसरसी ॥९२॥
मायाजाळें गुंतले जीव । भ्रमें परतंत्र झाले सर्व । तूं स्वतंत्र वासुदेव । न बाधी लाघव तुज तुझें ॥९३॥
तैसाचि एथ वत्सपां वत्सां । सारिखा झालासि स्वइच्छा । अविद्याभ्रमें भ्रमितां तुच्छा । केवीं अनिच्छा तूं होसी ॥९४॥
आत्मयोगें तूं चिदात्मा । अचिंत्यऐश्वर्य मायागरिमा । प्रकटूनि क्रीडसी मेघश्यामा । तें नुमजे अधमा विमुखांसी ॥३९५॥
विश्वसृजनकाळीं विधि । ऐसा भाससी कृपानिधि । येणें विष्णूतें पालनसिद्धि । करिसी त्रिशुद्धि परेशा ॥९६॥
प्रलयकाळीं त्र्यक्षापरी । होऊनि प्रवर्तसी संहारीं । ते हे तुझी ऐश्वर्यथोरी । आम्हीं पामरीं नेणिजे ॥९७॥
नसतां जन्मासि कारण । अवतरसी तूं अकारण । सर्वकारणाकारण । गुणपरिपूर्ण चिदात्मा ॥९८॥

सुरेष्वृषिष्वीश तथैव नृष्वपि तिर्यक्षु यादःस्वपि तेऽजनस्य ।
जन्मासतां दुर्मदनिग्रहाय प्रभो विधातः सदनुग्रहाय च ॥२०॥

विष्णु सूर्य हयग्रीव । मरीचि पावक निशाधव । वरुण वित्तप श्राद्धदेव । विभूतिअवयव हे तुझे ॥९९॥
शंकर आणि पुरंदर । अजित अधोक्षजादि अपर । शक्ति गणेश तवावतार । देवकोटींत असंख्य ॥४००॥
कपिल दत्तात्रेय वामन । याज्ञवल्क्य द्वैपायन । भृगु नारद नारायण । इत्यादि पूर्ण ऋषीमाजीं ॥१॥
पृथु आणि भार्गवराम । मनुष्यांमाजीं नृपोत्तम । धर्मस्थापक यशस्काम । जो श्रीराम दाशरथि ॥२॥
ऋषभदेव विदेही जनक । इत्यादि राजर्षि अनेक । मोहिनीमदालसाप्रमुख । हे अवतार देख तुझे प्रभु ॥३॥
वराह सिंह शरभादिक । तुझे अवतार हे तिर्यक । जलचर मत्स्यकूर्मप्रमुख । अवतार विशेष पैं तुझे ॥४॥
ऐसे अवतार असंख्यात । अनंत कल्पीं न लगे अंत । पूर्वींच निरोपिली हे मत । वदों किमर्थ पुनः पुनः ॥४०५॥
तूं अजन्मा केवळ अजन । नसतां जन्मासि कारण । करावया धर्मसंस्थापन । लीलेंकरून अवतरसी ॥६॥
सज्जनावरी अनुग्रह । दुर्मददैत्यांचा निग्रह । स्वमाया प्रकटिसी विग्रह । धर्मसंग्रह कैपक्षें ॥७॥
तिर्यगादि होतां जाण । तुझें न मळे वास्तव ज्ञान । म्हणोनि ईश हें संबोधन । समर्थपण जाणोनी ॥८॥
धातृसंबोधनाचा अर्थ । निष्काम कर्म जें यथार्थ । जाणोनि चारही पुरुषार्थ । देतां समर्थ नेच्छितां ॥९॥
असज्जनाचें दुर्मदहरण । सज्जनाचें अनुग्रहण । फेडावया निष्काम ऋण । इतुकें कारण तव जन्मा ॥४१०॥
एथ शंका करिसी हरि । जरी मी स्वइच्छा अवतारी । कुत्सित कर्म नसतां पदरीं । कुत्सिततर कां जन्मा ॥११॥
मत्स्यकूर्मादि सूकर । इत्यादि योनि कुत्सिततर । नसतां पूर्वकर्मसंस्कार । केवीं स्वतंत्र अवतरे ॥१२॥
वामन होऊनि मागणें भीक । कीं वनवासीं सीताशोक । कीं गोपीचा धर्षणधाक । घेऊनि निःशंक पलायन ॥१३॥
तरी ऐकें गा पुरुषोत्तमा । कोण जाणे तुझा महिमा । अचिंत्य ऐश्वर्यें जन्मकर्मां । रूपनामा प्रकटिसी ॥१४॥