अनुभूतिलेश - श्लोक १ ते १५

वंदे श्रीसच्चिदानंदं शेषशायिनमीश्वरम् ।
यत्प्रसादेन पश्यामि तद्रूपं सचराचरम् ॥१॥
वांदेतों शेषशायी श्रीसच्चिदानंद ईश्वर ।
प्रसादें पाहतों ज्याच्या तद्रूप सचराचर ॥१॥

ध्यात्वा तं गुरुमात्मानमुपदेशक्रमं यथा ।
जिज्ञासुजनबोधाय प्रवक्ष्यामि समासत: ॥२॥
ध्याऊनि तो गुरु आत्मा उपदेश यथाक्रम ।
जिज्ञासुजनबोधार्थ वदतों तें सविस्तरें ॥२॥

मुमुक्षुस्तत्त्वजिसासु: श्रीगुरुं शरणं व्रजेत् ।
कथं तदादौ वक्ष्यामि गुरुर्हि ब्रम्हणोगुरु: ॥३॥
मुमुक्षें तत्त्व जाणाया व्हावें शरण श्रीगुरू ।
आधीं तें वदतों भावें कीं हाच विधिचा गुरू ॥३॥

सहा श्लोकीं वर्णितों कीं गुरु तो विधिचा कसा ।
पूर्व कल्पीं ज्ञान जें तें या कल्पीं वर्तलें कसे ॥१॥

अतीतकल्पे तत्त्वज्ञा: पुनरावृत्तिवर्जिता: ।
कल्पऽस्मिन् ये समुत्पना अज्ञास्ते सर्व एव हि ॥४॥
ज्ञानी जे पूर्व कर्ल्पीचे पुनर्जन्म न पावले ।
कल्पीं या जन्मले सर्व ते अज्ञानचि यास्तव ॥४॥

अपरोक्षात्मबोधस्तु न स्याद्रुरुमुखं विना ।
नाज्ञस्य गुरुरज्ञ: त्यात्मुप्त: सुत्पप्रबोधक: ॥५॥
विना गुरुमुखा ज्ञान न होय अपरोंक्ष जें ।
अज्ञ गुरु अज्ञबोधा निद्रिस्त निद्रिता जसा ॥५॥

ततो नित्यप्रबुद्धो यो नित्यमुक्तो जगत्पति: ।
तेन प्रबोधितो ब्रम्हा यो ब्रम्हाणमिति श्रुते: ॥६॥
जागा सदा तोचि जो हा नित्यमुक्त जगत्पती ।
तेणें प्रबोधिला ब्रम्हा “यो ब्रम्हाणमिति श्रुति:” ॥६॥

प्रबोधितास्तेन पुत्रा मानसास्तत्क्रमाद्भुवि ।
ज्ञानमागतमित्यस्माद्नुरुर्हि ब्रम्हणो गुरु: ॥७॥
ब्रम्हों प्रबोधिलें पुत्रां मानसां त्या क्रमें जगीं ।
ज्ञानप्रवृत्ति यास्तौ तें गुरुत्व विधिगूरुचें ॥७॥

यस्य देवे पराभक्तिर्थथा देवे तथा गुरौ ।
तस्यैते कथिता हयर्था: प्रकाशंते महात्मन: ॥८॥
जशी कीं भक्ति देवाची तशीच गुरुची करीं ।
तरी प्रबोधिलें त्याणें ज्ञान याला प्रकाश तें ॥८॥

अतो गुरुं प्रपद्येत जगत्कारणमित्ययम् ।
जगदात्मतया शिष्यं कृपया तु स पश्यति ॥९॥
यस्तौ गुरु उपासांवा जगत्कारण मानुनी ।
तो कृपें पाहतो शिष्या जगदात्मा स्ववैभवें ॥९॥

जिज्ञासुरत्र यो ज्ञाता ज्ञेय आत्मा स्वयं हि स: ।
ततस्तस्मै तदात्मत्वं तत्प्रतीत्यैव दर्शयेत् ॥१०॥
जिज्ञासू जो ज्ञान इच्छू ज्ञेय आत्मा स्वयें असे ।
तत्प्रतीति तदात्मत्व दाखवावें तयास तें ॥१०॥

यस्याविद्या तस्य विद्या सुप्तस्यैव हि जागर: ।
तथा देहात्मता यस्य तस्यैव हि चिदात्मता ॥११॥
अविद्या त्यासची विद्या निद्रिस्ता जशि जागृती ।
प्रतीतिज्यास देहात्मा चिदात्माहि तयासची ॥११॥

अत: प्रतीतिरज्ञस्य देहोहमिति तां गुरु: ।
निषेधयति तस्यैव प्रतीतिस्याद्यथा स्फुटम् ॥१२॥
आतां प्रतीति अज्ञातें कीं मी देह म्हणूनि ते ।
गुरु निषेधिती त्याचे प्रतीतीनेंच स्पष्ट ते ॥१२॥

ननु त्वं कोऽसि तत ब्रहि स्वप्रतीत्या च शास्त्रत: ।
प्रतीच्या देह एवाहं शास्त्रदृष्टया तदन्यथा ॥१३॥
शिष्या तूं कोण तें बोल शास्त्रेंहि स्वप्रतीतिनें ।
प्रतीतिनें देह मी वा त्या अन्य शास्त्रदृष्टिनें ॥१३॥

शास्त्रदृष्टया तयोरन्य इति चेत् ब्रूहि कीट्टश: ।
तन्न जानासि चेत ब्रूहि प्रतीतिस्तव कीदृशी ॥१४॥
शास्त्रदृष्टी तयाहूनी कसा अन्य तसें वद ।
न जाणसी तरी वोल प्रतीतीनें काअ दिसे ॥१४॥

देहोहमिति जानासि प्रतीत्या श्रवणेन वा ।
प्रतीत्या यदि जानासि तदेव ब्रूहि को भवान् ॥१५॥
देह मी जाणतोसी तें श्रवणें कीं प्रतीतिनें ।
जरि प्रतीतिनें जाणे तरि तो कोण बोल तूं ॥१५॥