मराठी मुख्य सूची|मराठी पुस्तके|श्रीज्ञानेश्वरांची गाथा|
अभंग ७३५

मदालसा - अभंग ७३५

श्रीज्ञानेश्वर महाराजांची गाथा म्हणजे विठ्ठल प्राप्तीचा एक सोपा मार्ग. यात विठ्ठ्लाच्या सगुणनिर्गुण रूपाचे मोहक वर्णन केलेले आहे.


मदलसा म्हणे पुत्रा तूं मुक्त होतासी ।

संसारमायामोहें कारे बध्द जालासी ।

सिध्द तें विचारी पां जेणें सुखिया होसी ॥१॥

चेईतूरे तानुलिया जाई श्रीगुरु शरण ।

देहभावीं व्यापिलासी मग तुज शिकविल कवण ।

अज्ञानपण सांडूनियां तूं चुकवी जन्ममरण ।

गर्भवास वोखटारे गर्भी दु:ख दारुण ॥२॥

जागृति आणि निद्रा तुज स्वप्नीं भरु ।

सुषुप्ति वेळोवेळां तुज पडिला विसरु ।

तें जव नेणसिरे तव तुज नाहीं निर्धारु ॥३॥

देह तव नाशिवंत तूं कारे भुललासी ।

अखंड तें विचारी पां जेणें सुखिया होसी ।

दु:ख तें आठवीरे गर्भी काय भोगिसी ।

कोसलियानें घररे सदृढ पैं केलें ।

रिगुनिगु न विचारीतां तेणें सुख मानिलें ।

जाहालें बाळा तुज तैसें यातायाति भोगविलें ।

मोक्षद्वार चुकलासी सकळही कर्मे संचिलें ॥५॥

सर्पे दुर्दर धरियेलारे मुखीं तंव तेणें माशी तोंडीं धरियेली शेखीं ।

तैसा हा मायामोहो तुज कारे नुपेक्षी ।

इंद्रियें व्यापुनियां संसारी सुखि दु:खी ॥६॥

मृगरे जळ जैसें हेलावत पैं दिसे ।

तैसें हे भ्रांति माया ।

तुज नाथिली आभासें ।

उत्पत्ति प्रळय दोन्ही ये तरी तुज सरिसे ।

स्थिर होऊनि विचारी पां आणिक नाहीं बा तैसें ॥७॥

मृग पक्षी कीटकु पतंग होसी ।

आक्षेपी संचरेरे नाना योनी पावसी ।

पूर्ण ज्ञानसुख जेणें तें तूं कारे नेणसी ।

अविनाश तेंचि तूरें वायां सबळ कां करिसी ॥८॥

परब्रह्म बाप तुझा इच्छा माया हे तुझी ।

अंशरे तूं तयाचा सबळ कारे बुध्दि तुझी ।

अज्ञान तुज व्याली ते नव्हे कारे वांझी बा नव्हेचि कां वांझी ।

तेणें तूं भुललासी ऐक शिकवण माझीं ॥९॥

परतत्त्वा आणि तुज बाळा नाहीरे भिन्न ।

अनादि तूं आहेसिरे परि हें न देखें मन ।

अकर्म कर्म केलें तेणें जालें अज्ञान ।

निष्कर्म होय जेणे तें तूं करी कांरे ज्ञान ॥१०॥

पुत्र म्हणे वो माते मी अनादि कैसा ।

मी माझें जाणता वो मी अज्ञान कैसा ।

उकलु केवि होय तुज कैसा भरंवसा ।

जीवनन्मुक्त होय दृष्टि दाखवी तैसा ॥११॥

पापपुण्य दोन्ही मजसवेंचि असती ।

करणी माते थोर त्याची ते आहे चालती ।

उकलु केंवि होये होय तें सांग मजप्रती ।

बुझावि वो माझे माते ऐसी करी विनंती ॥१२॥

केली कर्मे जरि तुवां न संडिवो पाठी ।

कवणतें प्रकासील हे विपरीत गोष्टी ।

उकलु केवि होय ते सांग मजप्रती ।

जेणें मी दृढ होय ते बुध्दि देई वो लाठी ॥१३॥

अनंत कर्मे मातें घडलीं वो मज ।

तीं तंव न संडिती ऐसें ज्ञान पैं तुज ।

तरी म्या काय कीजे केविं पावणें सहज ।

दुर्घट वाट आहे कैशानि निफजेल काज ॥१४॥

उठी पुत्रा जाई बाळा तीर्थरे हिंड ।

साधु आणि संत जेथें असती बा उदंड ।

तयामाजी आत्मज्ञानी जो कां न बोले वितंड ।

तो तूं गुरु करि तो तुज बुझवील प्रंचड ॥१५॥

ज्ञानविज्ञानरे गुरु मुखे बुझसी ।

विचारुनि अनुभउ आपेंआप जाणसी ।

जेणें जालें अनंत सिध्द तें तूं कारे नेणसी ।

हरिहर ब्रह्मादिक तेहि ध्याती तयासी ॥१६॥

नव्हतां बाळा नादबिंद तैं तूंरे सहज ।

तेंथेचि तूं होतासि ऐसें ज्ञान पैं तुज ।

तेथे तूं लीन होई करी आपुलें काज ।

संसार साभिमानें घेई तेथीचें व्याज ॥१७॥

उपजतां गर्भ अंधु जया नाहीं प्रकाशु ।

पूर्वी तो योगभ्रष्ट चुकवि गर्भवासु ।

गुरुवचनी भजे पुत्रा परब्रह्मी करि वासु ।

अमृत सेवि पारे झणी होसी उदासु ॥१८॥

तुज ऐसें रत्नबाळा कवणेरे केलें ।

आणिक अनंत जीव चराचर भुतले ।

तेणेरे इच्छामात्रें क्षणामाजी रचीलें ।

तें तूंरे नेणसीच येवढें कैसे चुकविलें ॥१९॥

सांडि बाळा काम क्रोधु हा दुजेन विचारु ।

जिहीं तुज अंतरविलें त्याचा करि हा संहारु ।

गुरुचरणीं भजे पुत्रा तो तुज देईल विचारु ।

अविनाशपद पावशी मग तुज होईल निर्धारु ॥२०॥

सहज यम नेम गुरुकृपारे करी ।

आसनें प्राणायाम प्रत्यहार उदरी ।

धारणा होईल तुज मग ध्यान विचारीं ।

समाधी होई पुत्रा तूं जाण निरंतरी ॥२१॥

षडचक्रा वेगळेरे तें जाणिजे कैसे ।

अनुभवें जाणसीरे तुज सहजे प्रकाशें ।

तैसा हा ज्ञानयोगु गुरुकृपारे दिसे ।

अज्ञान निरसूनियां ज्ञान पैं समरसें ॥२२॥

अव्यक्त तिहीं लोकीचें तुजमाजिरे असे ।

त्रैलोक्य जयामाजि तैं तुज पैं दिसे ।

अविनाशपद होंसी मग अज्ञान नासे ।

तुजमाजि अमूर्तरे आपेंआप प्रकाशे ॥२३॥

अव्यक्त अगोचर मज होईल निरंतर ।

इंद्रियें स्थिर होती हे तुझे अंकुर ।

अविनाशपद होसी मग नहीं येरझार ।

अष्टमहासिध्दि जया वोळगती तुझें द्वार ॥२४॥

ऋध्दिसिध्दि मायासिध्दि यासि दिधली ।

तुर्याचिया उपरिरे ज्ञान उन्मनी देखिली ।

आशापाश सबळ माया जीवबुध्दि निमाली ।

गर्भवास चुकलारे कैसी बुध्दि स्फुरली ॥२५॥

संतोषोनि कृपादृष्टी ज्ञान पैं लाधविला ।

आत्मतत्त्व बोधु तुज प्रकाशुरे जाला ।

समरसिं सोहंसिध्दि प्रबोधु निमाला ।

निवृत्ति प्रसारेरे ज्ञानदेवो बोलिला ॥२६॥

N/A

References : N/A
Last Updated : March 01, 2010

Comments | अभिप्राय

Comments written here will be public after appropriate moderation.
Like us on Facebook to send us a private message.
TOP