(गीति)
हिमनग मुलीस सांगे, आर्या वृत्तांत माळवा प्रांत ।
तेथें भूपति होता, चंद्रांगद नाम हें असे प्रथित ॥१॥
इंदुमती नांवाची, पत्‍नी त्याची पतिव्रता होती ।
श्रीमद्गणेशव्रत हें, आचरती उभयतां अती प्रीती ॥२॥
यास्तव लाभ तयांना, झाला तो सांगतों मुली ऐक ।
चंद्रांगद राजानें, केले बहु यज्ञ धर्म बहुतेक ॥३॥
राजसभा ही पाहुनि, इंद्र-सुधर्माख्य ती सभा ऊन ।
भासे भूपति ऐसा, वैभवशाली तसेंच थोर मन ॥४॥
कांता पतिव्रता ती, आनंदें करित देवता यजन ।
अतिथीस देव मानुनि, पूजितसे तीच भावना धरुन ॥५॥
(साकी)
एके समयीं अमात्य येउनी भूपाला विनयानें ।
मृगयेसाठीं जावें वाटे म्हणती ते बहुमानें ॥६॥
धृ० ॥ सुन सुन हे गिरिजे । वृत्त ऐक गे कथिजे ।
अमात्य-वचनें ऐकुन नृपती मृगयेसी अनुसरला ।
मृगयेकरितां कृष्णवर्ण तो पोशाकीं सजला ॥७॥
सेनेसह तो सत्वर जाई कांतारीं भूपाळ ।
मृगया करुनी पुढती जाई सेनेसह तत्काळ ॥८॥
इतुक्यामध्यें पुढती दिसली असुरांची टोळी ।
पाहुन सेना भयभित झाली कांपतसे त्या वेळीं ॥९॥
दरिसम वदना कुपसम नयनां पाहुन कीं ती भ्याली ।
कांहीं मेली मूर्च्छित झाली मृत्युमुखीं पडली ॥१०॥
टोळीमाजी राक्षसबाई पाहे चंद्रांगद तो ।
कामें मोहित होउन चुंबुन ठेवी भूपृष्ठीं तो ॥११॥
नंतर बाई सेनेला त्या भक्षितसे अवडीनं ।
ऐशी संधी साधुन नृपती वापितळिं हो मग्न ॥१२॥
जाई तेथें तेव्हां होत्या नागकन्यका आल्या ।
क्रीडेसाठीं बहु प्रीतीनें तीरावरि त्या बसल्या ॥१३॥
इतुक्यामध्यें त्यांना दिसलें राजरत्‍न हें नामी ।
कवळुनि धरुनी पाताळीं तें नेलें आपुले धामीं ॥१४॥
तेथें त्याचा नागकन्यका करिती बहु सत्कार ।
पूर्ववृत्त हें पुशिलें त्यांनीं वदति त्या मग चतुर ॥१५॥
मालवनाथा आतां तुम्हीं व्हावें अमुचे नाथ ।
म्हणजे अपुलें पूर्ण करुं हो इच्छित तें येथ ॥१६॥
ऐकुन वचना चंद्रांगद तो वदतो त्यांना रीती ।
सोमवंशिंचे राजे सारे एक-पत्‍नि-व्रति असती ॥१७॥
परधन आणी परदारा तो तिसरा परस्त्रीद्वेष ।
अमुचे वंशज करिती नच ते धर्मांतिल उद्देश ॥१८॥
वेद-पठनही यजिन दानां रक्षण शरणार्थाचें ।
निषिद्ध कर्मे सोडून आम्ही अचरुं विहीत साचें ॥१९॥
अतिथीसत्काराची आम्हां आज्ञा ती धर्माची ।
यापरि वागुन आतां तुम्ही इच्छुं नका भलतेंची ॥२०॥
अतिथी आहे तुमचा म्हणुनी दुःख न देणें उचित ।
ऐकुन भाषण मग त्या झाल्या खिन्न अशा तेथ ॥२१॥
प्रियकर कांतेसाठीं अमुचा धिक्कार कायसा केला ।
कांतावियोग व्हावा यास्तव बंदिंत ठेवू तुजला ॥२२॥
(गीति)
राजा तळ्यांत शिरला, यास्तव राक्षस जलास पीतात ।
जलचर सारे प्राणी, भक्षुनी कीं त्या तळ्यास अटितात ॥२३॥
गेलेल्या सेनेनें, भूपति धरिला असूर बाईनें ।
कथिलें वृत्त असें तें, ऐकुन विव्हळ सुजाण शोकानें ॥२४॥
इंदुमती ही वार्ता ऐकुन मूर्च्छीत तशीच अनिवार ।
पुरवासी जन सारे, करिती सावध वदून दे धीर ॥२५॥