स्कंध ६ वा - अध्याय १६ वा

७१
पुढती नारद पुत्रासी जिवंत । करुनि, नृपास दाखविती ॥१॥
कथिती बाळासी भोगीं ऐश्वर्यातें । अवेळीं पित्यातें दुखवूं नको ॥२॥
बाळ मुने, भ्रमतों मी नित्य । पिता नसे मज एकचि हा ॥३॥
व्यर्थ मजसाठीं करिती हे शोक । कृतघ्न वंचक शत्रूचि मी ॥४॥
जोंवरी आपुला तोंवरीच सत्ता । जेंवी द्रव्यादिकां व्यवहारीं ॥५॥
तैसाचि प्रकार जाणावा जीवाचा । बहु माता पिता तयाप्रति ॥६॥
मातापित्यालागीं ममत्व तयाचें । अजन्माचि असे परी जीव ॥७॥
आपपर प्रिय अप्रिय न तया । दैन्य वा वैभवा मोल न त्या ॥८॥
मातापितरांसी म्हणे मस्त्स्वरुप । चिंतूनियां खेद न धरा मनीं ॥९॥
वासुदेव म्हणे बोलूनियां ऐसें । पुत्र त्या देहातें त्यजूनि गेला ॥१०॥

७२
बालकवचन ऐकूनियां राव । पावला विस्मय अंतरांत ॥१॥
चिंतूनियां मनीं शोकहीन होई । और्ध्वदेहिकही सकळ करी ॥२॥
हत्याकारकांसी होई पश्चात्ताप । पुशिती प्रायश्चित्त विप्रांप्रति ॥३॥
यमुनातीरासी घेती प्रायश्चित्त । ज्ञानें हृष्टचित्त चित्रकेतु ॥४॥
यमुनादिकांत करुनियां स्नान । मुनींसी शरण जाई प्रेमें ॥५॥
अंगिरानारदस्तुतिद्वारा बोध । करिती नृपास हर्षभरें ॥६॥

७३
प्रभो, वासुदेव प्रद्युम्न अनिरुद्ध । संकर्षण एकमेव तूंचि ॥१॥
विकार विहीन परमानंद मग्न । इंद्रियाधिष्ठान तूंचि देवा ॥२॥
ओतप्रोत सर्व विश्वामाजी तूंचि । वासना जयासी जन्म तया ॥३॥
नामरुपात्मक सर्व मायामय । अलिप्त तं देव सर्वांहूनि ॥४॥
मर्यादित शक्ति देहादिकांप्रति । अशक्य तयांसी तव बोध ॥५॥
मायानाशाविण संभवे न ज्ञान । जीवत्व तें जाण वासनेनें ॥६॥
अवस्थासाक्षी तो असे ब्रह्मभावें । ज्ञानालागीं यावें शरण तुज ॥७॥
वासुदेव म्हणे तया देवदेवा । नमस्कार घ्यावा म्हणती मुनि ॥८॥

७४
करुनियां ऐसा बोध । मुनि जाहले अदृश्य ॥१॥
चित्रकेतु सप्तदिन । भावें करी अनुष्ठान ॥२॥
होई विद्याधरपति । भेटे पुढती शेषासी ॥३॥
होतां दर्शन शेषाचें । फुले सर्वांग रोमांचें ॥४॥
नयनीं अश्रुपूर लोटे । स्तवन आरंभी शेषाचें ॥५॥
वासुदेव संकर्षण । म्हणे तोचि नारायण ॥६॥

७५
संकर्षणा काय चमत्कार कथूं । अजिंक्य परी तूझं भक्ताधीन ॥१॥
जिंकिलें जयांनी त्या तेही जित । लीन त्वद्रूपांत होऊनियां ॥२॥
दास धनी एक होऊनियां जाती । आश्चर्य जगतीं करिसी हेंचि ॥३॥
आपरमाणु ब्रह्मांडांत तूंचि । अनंत अनादि तूंचि एक ॥४॥
रोमरोमीं तुझ्या ब्रह्मांडें बहुत । यास्तव अनंत नाम सार्थ ॥५॥
पूर्णकामा सकामही तव सेवा । शनै: शनै: जीवा करी मुक्त ॥६॥
दर्शनें कृतार्थ जाहलों मी अद्य । जाणसी तूं सर्व कथूं काय ॥७॥
फणांवरी तुझ्या सिद्धार्थ हें जग । घेईं नमस्कार नम्र माझा ॥८॥
वासुदेव म्हणे ऐसें हें स्तवन । ऐकूनि भाषण करी शेष ॥९॥

७६
शेष म्हणे राया, चित्रकेतो मीचि । निर्मिलें विश्वासी स्वसामर्थ्ये ॥१॥
स्वप्नामाजी जीव पाही बहु दृश्यें । जाण जागृती हे त्याचिपरी ॥२॥
आत्मा सर्वसाक्षी चिन्मय हें ज्ञान । जयासी तो धन्य जगीं होय ॥३॥
परोक्षापरोक्ष ज्ञान हें द्विविध । मानवचि पात्र ज्ञानासी या ॥४॥
संसारनिवृत्ति साधन एकचि । व्हावयासी प्राप्ति मद्रूपाची ॥५॥
विवेकें संयम करुनियां ज्ञान । संपादूनि, धन्य व्हावें जगीं ॥६॥
रायाप्रति ऐसा करुनि उपदेश । अंतर्धान शेष पावलासे ॥७॥
वासुदेव म्हणे परीक्षितीप्रति । कथा निवेदिती शुक ऐसी ॥८॥