मराठी मुख्य सूची|मराठी साहित्य|पोथी आणि पुराण|श्रीभक्तविजय| अध्याय ४ श्रीभक्तविजय ॥ मंगलाचरणम् ॥ आरती श्रीविठ्ठलाची युगें ... अध्याय १ अध्याय २ अध्याय ३ अध्याय ४ अध्याय ५ अध्याय ६ अध्याय ७ अध्याय ८ अध्याय ९ अध्याय १० अध्याय ११ अध्याय १२ अध्याय १३ अध्याय १४ अध्याय १५ अध्याय १६ अध्याय १७ अध्याय १८ अध्याय १९ अध्याय २० अध्याय २१ अध्याय २२ अध्याय २३ अध्याय २४ अध्याय २५ अध्याय २६ अध्याय २७ अध्याय २८ अध्याय २९ अध्याय ३० अध्याय ३१ अध्याय ३२ अध्याय ३३ अध्याय ३४ अध्याय ३५ अध्याय ३६ अध्याय ३७ अध्याय ३८ अध्याय ३९ अध्याय ४० अध्याय ४१ अध्याय ४२ अध्याय ४३ अध्याय ४४ अध्याय ४५ अध्याय ४६ अध्याय ४७ अध्याय ४८ अध्याय ४९ अध्याय ५० अध्याय ५१ अध्याय ५२ अध्याय ५३ अध्याय ५४ अध्याय ५५ अध्याय ५६ अध्याय ५७ अध्याय ४ संतकवी महीपतीबोवा ताहराबादकर विरचित Tags : bhakta vijaymahipatipuranपुराणभक्त विजयमराठीमहिपती अध्याय ४ Translation - भाषांतर श्रीगणेशाय नमः ॥ श्रीगोपीजनवल्लभाय नमः ॥ ॥ जय जय विश्वव्यापका जगदुद्धारा ॥ मदनताता श्यामसुंदरा ॥ नीलग्रीवमानसप्रिया ॥ सर्वेश्वरा गोविंदा ॥१॥जय गोकुळवासिया गोरक्षका ॥ यशोदेचिया निजबाळका ॥ विधिजनका कंसांतका ॥ विश्वरक्षका गोपते ॥२॥जय द्वारकावासी शारंगधरा ॥ सायुज्यदानीं अति उदारा ॥ समुद्रतनयेच्या प्रियकरा ॥ विश्वेश्वरा विश्व पते ॥३॥जय राधिकामानसरंजना ॥ वैकुंठविहारी जगज्जीवना ॥ पूतनांतका कालियामर्दना ॥ भवभंजना श्रीहरे ॥४॥जय पुंडलीकवरदा रुक्मिणीरमणा ॥ द्रौपदीलज्जानिवारणा ॥ भक्तवत्सला करुणाघना ॥ विजयी राणा रघुपते ॥५॥जय भक्तवत्सला पंढरीनाथा ॥ विश्वव्यापका लक्ष्मीकांता ॥ तुवां साह्य होऊनि अनंता ॥ वदवीं ग्रंथा मजलागीं ॥६॥आतां ऐका श्रोते सज्जन ॥ क्षीरसागरीं नारायण ॥ उद्धवशुकांसी पाचारून ॥ म्हणे अवतार घेणें मृत्युलोकीं ॥७॥ते म्हणती पयोब्धिवासा ॥ आम्ही न जाऊं कीं गर्भवासा ॥ अयोनिसंभव हृषीकेशा ॥ जन्म देईं आम्हांसी ॥८॥ऐसें ऐकोनि जगज्जीवन ॥ बाल्य दिधलें त्यांकारण ॥ शुक्तिकेचे पोटीं घालून ॥ वर्षते घनीं टाकिले ॥९॥एक पडिला भागीरथींत ॥ एक पडिला भीमरथींत ॥ प्रवाहें वाहत येत ॥ स्मरण करित तें ऐका ॥१०॥शिंपला पडिला भागीरथींत ॥ तो राम राम स्मरण करित ॥ दुजा पडिला भीमरथींत ॥ तो विठ्ठल विठ्ठल म्हणत निजछंदें ॥११॥रामभजन करी तो शुक ॥ उद्धव पांडुरंगउपासक ॥ प्रवाहीं वाहतां देख ॥ काय कौतुक वर्तलें ॥१२॥दामाजी शिंपी वैष्णवजन ॥ परम भाविक पुण्यपावन ॥ भक्तिज्ञान वैराग्य पूर्ण ॥ त्याचे ठायीं असती ॥१३॥चंद्रभागेचें करूनि स्नान ॥ पांडुरंगाचें करी पूजन ॥ ऐसा सारूनि नित्यनेम ॥ यावरी भोजन करीतसे ॥१४॥गोणाई त्याची कांता ॥ परम भाविक पतिव्रता ॥ पंढरींत राहाती उभयतां ॥ श्रीजगन्नाथा आठवूनी ॥१५॥पोटीं नाहीं पुत्रसंतान ॥ गोणाई म्हणे पती लागून ॥ तुम्हीं पांडुरंगापाशीं जाऊन ॥ एक पुत्र मागावा ॥१६॥दामशेटी म्हणे तूं अज्ञान ॥ आपण वृद्ध दोघें जण ॥ देव कोठूनि संतान ॥ आपणांकारणें देईल ॥१७॥किडीनें खादलें असतां बीज ॥ पेरितां सिद्ध नव्हे काज ॥ तेवीं संतान मागतां तुज ॥ नाहीं लाज सर्वथा ॥१८॥ वर्षाऋतु गेलिया सरोन ॥ कैसा इच्छितां वर्षेल घन ॥ तेवीं तूं इच्छिसी पुत्रसंतान ॥ लज्जा मनीं न धरितां ॥१९॥आंबियाचे वृक्षासी ॥ फळें न येती श्रावणमासीं ॥ तेवीं तूं इच्छिसी संतानासी ॥ लाज मानसीं न धरितां ॥२०॥स्नेहसूत्र सरतां जाण ॥ दीपक सरसावी अज्ञान ॥ तेवीं तूं इच्छिसी संतान ॥ लज्जा मनीं न धरितां ॥२१॥कांता म्हणे प्राणनाथा ॥ बुद्धिसोढ मज ठेवितां ॥ परी सर्वांवरिष्ठ ईश्वरी सत्ता ॥ तुम्ही नेणते मज कळलें ॥२२॥रामावतारीं रघुनंदन ॥ समुद्रीं तारिले पाषाण ॥ आम्हां वृद्धां देतां पुत्रसंतान ॥ संकट तयासी कोणतें ॥२३॥वत्सहरण केलें विधीनें ॥ तेव्हां स्वयें जाहला गाई गोपजन ॥ वृद्धांसी देतां पुत्रसंतान ॥ संकट तयासी कोणतें ॥२४॥दामशेटी म्हणे कांतेसी ॥ कातां जाऊनि राउळासी ॥ त्वां इच्छा धरिली आहे जैसी ॥ ती देवासी सांगेन ॥२५॥मग महाद्वारासी जाऊन ॥ देवासी केलें साष्टांग नमन ॥ म्हणे कांतां इच्छी पुत्रसंतान ॥ होईं प्रसन्न श्रीहरे ॥२६॥ऐसें बोलोनि वचन ॥ निद्रा आली न लागतां क्षण ॥ स्वप्नीं येऊनि जगज्जीवन ॥ म्हणे पुत्रदान तुज दीधलें ॥२७॥उदयीक भीमातीरीं जाण ॥ जासील करावया स्नान ॥ वाहत येईल पुत्रसंतान ॥ सत्वर घेवून येईं तें ॥२८॥ उद्धवाचा अवतार जाण ॥ कीर्तीनें भरील त्रिभुवन ॥ विश्वोद्धारक वैष्णव परम ॥ माझें निजनामधारक जो ॥२९॥ऐसें पाहतांचि स्वप्न ॥ घरासी गेले त्वरेंकरून ॥ कांतेपासीं वर्तमान ॥ जाहलें तैसें सांगितलें ॥३०॥दुसरें दिवसीं दामशेटी ॥ सत्वर आला भीमातटीं ॥ स्नान करूनि उठाउठी ॥ नित्यनेम सारिला ॥३१॥तों भीमातटीं वाहत ॥ शिंपला अकस्मात देखिला येत ॥ दामशेटीनें जातजा ॥ घेतला सत्वर तेधवां ॥३२॥उकलोनि पाहतां तये क्षणीं ॥ तों लावण्यबाळ देखिला नयनीं ॥ जैसें मातेच्या उदरांतूनी ॥ येचि क्षणीं उपजलें ॥३३॥देखोनि चिंतावलें मन ॥ म्हणे यासी स्तनपान करवील कोण ॥ तैसाचि वस्त्रांत गुंडाळून ॥ आला घेऊन घरासी॥३४॥कांतेसी म्हणे ते वेळां ॥ तुज हा देवें पुत्र दिधला ॥ गोणाईनें सत्वर घेतला ॥ तों पान्हा फुटला निजस्तनीं ॥३५॥वृद्धपणीं आला पान्हा ॥ आश्चर्य वाटलें दोघां जणां ॥ बाळक न्हाणोनि तये क्षणा ॥ प्रेमें पान्हा पाजिला ॥३६॥प्रसन्न करूनि पुरुषोत्तमा ॥ पुत्र मागितला मेघश्यामा ॥ म्हणोनि नाम ठेविलें नामा ॥ अद्भुत प्रेमा तयावरी ॥३७॥दिवसेंदिवस थोर जाहला ॥ तों काय वर्तलें ते वेळां ॥ दामशेटी हाटासा गेला ॥ नामा पाठविला देउळासी ॥३८॥गोणाईनें नैवेद्य देऊनी ॥ राउळासी पाठविला तये क्षणीं ॥ नामयासी म्हणे जननी ॥ नैवेद्य दावूनि येईं का ॥३९॥सर्व पूजा घेऊनि त्वरित ॥ नामा आला देवळांत ॥ मग देवासी घालोनि दंडवत ॥ पूजा करीत निजांगें ॥४०॥स्नान घालोनि सत्वर ॥ मग नेसविला पीतांबर ॥ चंदन पुष्पें उपचार ॥ धूप दीप दाखविला ॥४१॥नैवेद्याचें ताट आणून ॥ पुढे ठेविलें नामयानें ॥ हात जोडोनि देवासी म्हणे ॥ आतां भोजन करावें ॥४२॥नामयाचें चित्तीं हाचि भाव॥ नित्य नैवेद्य भक्षी देव ॥ चित्तीं नाठवें संदेह ॥ हाचि भाव तयाचा ॥४३॥म्हणे जय जय कृपावंता ॥ उशीर जाहला पूजेकरितां ॥ म्हणोनियां पंढरीनाथा ॥ राग चित्ता आला कीं ॥४४॥दामशेटी तुझा निजभक्त ॥ हाटासी गेला आजि त्वरित ॥ नैवेद्य दाखवावया येथ ॥ मजला निश्चित पाठविलें ॥४५॥तूं नैवेद्य जेविसी न आतां ॥ तरी मजवरी कोपेल माता ॥ काय अन्याय जगन्नाथा ॥ न जेविसी आतां म्हणोनि ॥४६॥पाषाणमूर्ति जेवील कैसी ॥ हा विकल्प नाहीं निजमानसीं ॥ नामा स्फुंदे उकसाबुकसीं ॥ म्हणे हृषीकेशी जेवीं कां ॥४७॥देखोनि नाम्याचा शुद्ध भाव ॥ प्रसन्न जाहला देवाधिदेव ॥ नामयासी समजावूनि केशव ॥ आलिंगन देतसे ॥४८॥नाम्यानें नैवेद्य आणिला ॥ तो प्रीतीनें देव जेविला ॥ हरि म्हणे नामयाला ॥ झणीं कोणासी सांगसील ॥४९॥नमस्कार करूनि देवासी ॥ नामा आला निजगृहासी ॥ माता म्हणे तयासी ॥ नैवेद्य कोणासी दिधला ॥५०॥नामा म्हणे वो जननी ॥ नैवेद्य जेविले चक्रपाणी ॥ तो दामशेटी दुसरे दिनीं ॥ बाजाराहूनि पातला ॥५१॥कांतेसी पुसोनियां मात ॥ ऐकिला सकळ वृत्तांत ॥ दामशेटी जाहला विस्मित ॥ नवल अद्भुत वाटलें ॥५२॥नामयासी म्हणे ते क्षणीं ॥ कैसा जेविला चक्रपाणी ॥ राउळासी जाऊनि ये क्षणीं ॥ मजलागून दाखवीं ॥५३॥पूजा घेवोनि त्या अवसरा ॥ दोघे आले महाद्वारा ॥ नमस्कार करूनि जगदुद्धारा ॥ पूजा सत्वर आरंभिली ॥५४॥षोडशोपचारें करूनि पूजा ॥ धूप दीप अर्पिले ओजा ॥ नामा म्हणे गरुडध्वजा ॥ जेवीं आतां सत्वर ॥५५॥नामयासी म्हणे जगजेठी ॥ सवें आला कीं दामशेटी ॥ मीं कदा न पडें याचे दृष्टी ॥ तुजसी भेटी देईन ॥५६॥नामा म्हणे देवा तूं कपटी ॥ पित्यासी नेदीं म्हणसी भेटी ॥ कृत्रिमपण माझिये दृष्टीं ॥ लीला जगजेठी दाविसी ॥५७॥ऐकोनि नामयाचें वचन ॥ हांसों लागला जगज्जीवन ॥ दामशेटीस भेट देऊन ॥ केलें भोजन तेधवां ॥५८॥पिता म्हणे नामयासी ॥ तूं जन्मलासी माझिये वंशीं ॥ म्हणोनियां हृषीकेशी ॥ भेटला मजसी निजप्रीतीं ॥५९॥यापरी करूनि समाधान ॥ देवासी घातलें लोटांगण ॥ नामयासी हातीं धरून ॥ निजमंदिरीं पातला ॥६०॥कांतेसी सांगितला वृत्तांत ॥ सत्य जेविला वैकुंठनाथ ॥ नाम्यास म्हणों नये आप्त ॥ असे निजभक्त देवाचा ॥६१॥गोणाई म्हणे ते वेळां ॥ हा अयोनिसंभव उपजला ॥ देवें कृपा करून तुम्हांला ॥ पुत्र म्हणोनि दिधला ॥६२॥ऐसें समाधान करूनि चित्तीं ॥ नामयावरी धरिली प्रीती ॥ सोयरीक पाहूनि निश्चितीं ॥ लग्न केलें तयाचें ॥६३॥नामा थोर होतांचि जाण ॥ पुत्र जाहला तयाकारण ॥ बारशासाठीं जगज्जीवन ॥ अहेर घेऊन पैं आले ॥६४॥ गोणाई पुसे देवासी ॥ पुत्र जाहला नामयासी ॥ त्याचें नांव हृषीकेशी ॥ काय ठेवूं सांग पां ॥६५॥ऐसें ऐकूनि वचन ॥ काय बोले जगज्जीवन ॥ नारायण ठेवूनि नाम ॥ खेळवीं सप्रेम आवडीं ॥६६॥नरनारी मेळवूनि ब्राह्मण ॥ मग मांडिलें पुण्याहवाचन ॥ नामयासी अहेर जगज्जीवन ॥ निजप्रीतीनें देतसे ॥६७॥साडी चोळी राजाईसी ॥ पेहरण कुंची बाळकासी ॥ अर्पूनियां हृषीकेशी ॥ निजमंदिरासीं पैं गेले ॥६८॥गोणाई म्हणे नामयाकारण ॥ आम्ही तों वृद्ध दोघेंजण ॥ तूं करितोसी हरिचिंतन ॥ धरून ध्यान अहर्निशीं ॥६९॥नामीं रूपीं जडलें चित्त ॥ देहावरी नससी क्षणमात्र ॥ हृदयीं धरिला पंढरीनाथ ॥ त्याणें अंत पुरविला ॥७०॥संसारीं लागतसे सर्व कांहीं ॥ एक पुत्र तुं जाहलासी विदेही ॥ आता म्यां करावें कायी ॥ ऐसें गोणाई बोलिली ॥७१॥आणिक वैष्णव बहु आहेती ॥ ते प्रपंच परमार्थ चालविती ॥ त्यांविरहित तुझी स्थिती ॥ ऐसें मजप्रती वाटतें ॥७२॥लेंकुरें बाळें संसारीं ॥ अन्नवस्त्र संकीर्ण घरीं ॥ पिशुन हांसती दुराचारी ॥ कैसी परी करावी ॥७३॥ऐसें बोलतां निजमाया ॥ अनुताप जाहला नामया ॥ महाद्वारीं जाऊनियां ॥ लोटांगण घातलें ॥७४॥म्हणे पंढरीनिवासा श्रीहरी ॥ मज कां घातलें संसारीं ॥ दुःखरूप भवसागरीं ॥ कां मुरारे मोकलिलें ॥७५॥ऐकूनि नामयाचीं करुणावचनें ॥ म्हणे तुज गांजिलें आजि कवणें ॥ आलिंगन देऊनि प्रीतीनें ॥ पुसिले नयन तयाचे ॥७६॥नामा म्हणे देवराया ॥ गोणाई गांजिती माया ॥ मी आठवितों तुझिया पाया ॥ करीं तूं छाया कृपेची ॥७७॥देव म्हणे नामयासी ॥ तुवां असावें मजपासीं ॥ मग माया मोह तुजसीं ॥ कदाकाळीं स्पर्शेना ॥७८॥तूं तंव माझा अंशपूर्ण ॥ मी तरी तुझें स्वरूप जाण ॥ जेवीं सागरांतूनि निघालें लवण ॥ दिसे अभिन्न ज्ञानदृष्टीं ॥७९॥सूर्य आणि तयाचीं किरणें ॥ भिन्न न होती वेगळेपणें ॥ तैसा तुझा माझा प्राण ॥ एकत्र जाण नामया ॥८०॥दीप आणि प्रकाशज्योती ॥ एकत्र असतां भिन्न दिसती ॥ तैसी तुझी माझी प्रीती ॥ असे निश्चितीं नामया ॥८१॥गोडी आणि साखर ॥ न ये निवडितां साचार ॥ तेवीं माझा तुझा विचार ॥ अभिन्नपणें नामया ॥८२॥रत्न आणि त्याची ज्योती ॥ अभिन्न असतां भिन्न म्हणती ॥ तैसी तुझी माझी प्रीती ॥ जाण चित्तीं नामया ॥८३॥कीं अमूल्य जैसें मुक्ताफळ ॥ वेगळा म्हणती त्याचा ढाळ ॥ तैसाचि तूं भक्त प्रेमळ ॥ अभिन्न म्हणती नामया ॥८४॥कीं तीर्थ आणि गंगाजळ ॥ वेगळें नव्हेचि सर्वकाळ ॥ तैसा अभिन्न मी घननीळ ॥ तुजसीं केवळ नामया ॥८५॥कीं सुवर्ण आणि अलंकार ॥ वेगळे नव्हेचि साचार ॥ तैसा तुझा माझा विचार ॥ अभिन्नपणें नामया ॥८६॥नाद निघाला घंटेंतून ॥ तो तया ठायींचि जाहला लीन ॥ तेवीं माझे ठायीं मिळून ॥ द्वैतखंडन करावें ॥८७॥नामा म्हणे हृषीकेशी ॥ हें ज्ञान मजला काय सांगसी ॥ तुझें नाम असतां वाचेसी ॥ संसारदुःखासी कोण गणी ॥८८॥हृदयीं बिंबलें तुझें रूप ॥ कोठें राहील भवताप ॥ तूं संसारीं असतां मायबाप ॥ न ये संताप दृष्टीसी ॥८९॥तूं देव भक्त जाण ॥ मुखें करीन तुझें कीर्तन ॥ जन्मोजन्मीं हेंचि मागणें ॥ प्रेमदान मज देईं ॥९०॥मोक्षसुख तूं थोर सांगसी ॥ तें न ये माझिया चित्तासी ॥ वचनें ऐकोनियां ऐसी ॥ हृषीकेशी हांसिन्नले ॥९१॥रुक्मिणीसी म्हणे जगज्जीवन ॥ नामयासी आवडे रूप सगुण ॥ यासी सांगतां आत्मज्ञान ॥ समाधान नव्हे कीं ॥९२॥ऐसें म्हणोनि हृषीकेशी ॥ नाम धरिला हृदयासीं ॥ आलिंगन देऊनि तयासी ॥ मग अपोटासीं धरियेला ॥९३॥नामयासी म्हणे वैकुंठवासी ॥ तुझे घरींची नांदणूक कैसी ॥ ते सांगावी मजपासीं ॥ लज्जा मानसीं न धरितां ॥९४॥ऐकोनि नामा बोले वचन ॥ तुझिया प्रसादें काय उणें ॥ तुमचें घर वैकुंठभुवन ॥ आम्हांसी मोडकें खोपट ॥९५॥अष्टासिद्धि तुझिया दासी ॥ आमुचे धरीं वसती घुसी ॥ दिव्यांबरें तूं नेससी ॥ आमुच्या मुलांसी वस्त्र नाहीं ॥९६॥तूं क्षीरसागरीं शेषशयन ॥ आम्हांस न मिळे तृणासन ॥ तुम्हांस थाळें कनकवर्ण ॥ आम्हांस पान जेवावया ॥९७॥तुम्हांघरीं रौप्यसुवर्ण ॥ आमुचे विश्रांती तुझें नाम जाण ॥ ऐसें ऐकोनियां वचन ॥ मधुसूदन हांसले ॥९८॥इकडे नामयाची कांता ॥ आपुलें घरीं करितां चिंता ॥ सासूस म्हणे मजभोंवता ॥ स्फटिक निर्मिला होता कीं ॥९९॥वस्त्र फाटकें अति जीर्ण ॥ भक्षावयास न मिळे अन्न ॥ दरिद्र भोगावयाकारण ॥ तुमचे सदना मी आलें ॥१००॥सेवा भक्ति करितों ज्याची ॥ तेणेंच पाठ घेतली आमुची ॥ संसाराची यावयाची ॥ वाट कैसी दिसेना ॥१॥ऐसी नामयाची कांता ॥ घरीं करीत असतां चिंता ॥ करुणा आली पंढरीनाथा ॥ अनाथनाथा ते वेळीं ॥२॥नामयासी न कळतां जगजेठी ॥ वाणी झाला केशवशेटी ॥ निजभक्तांची प्रीति मोठी ॥ पावे संकटीं लवलाहें ॥३॥सुवर्णहोनांची भरून गोणी ॥ गरुडास म्हणे चक्रपाणी ॥ वृषभरूप तूं धरूनी ॥ चाल सदनीं नामयाच्या ॥४॥द्रव्य घेऊनि हृषीकेशी ॥ वर्तमान पुसे लोकांसी ॥ मार्ग नामयाचे मंदिरासी ॥ कोणता मज सांगावा ॥५॥ऐसें ऐकूनियां वचन ॥ ग्रामवासी हांसती जन ॥ नामयाघरीं नसतां अन्न ॥ पाहुणा कोण पातला ॥६॥म्हणती पैल तें वृंदावन ॥ भोंवतें अपार तुळसीवन ॥ पताका शोभती प्रकाशमान ॥ तेंचि भवन नामयाचें ॥७॥राजाईस म्हणे मुरारी ॥ पाहुणे आले तुझिया घरीं ॥ आतां बाहेर येऊन झडकरी ॥ द्यावें सत्वरी बैसावया ॥८॥वचन ऐकतां कानीं ॥ राजाई चिंतावली मनीं ॥ पाहुणा आला असे कोठुनी ॥ फजितखोर कळेना ॥९॥करितसे तयाची संपादणी ॥ काय बोलतसे त्यालागुनी ॥ घरीं नाहींत कीं घरधनी ॥ जावें परतोनि निजवाटे ॥११०॥घरीं मिळाल्या शेजारिणी ॥ त्यांजवळ सांगे गार्हाणीं ॥ जीव घेतला पाहुण्यांनीं ॥ काय साजणी करावें ॥११॥ऐका बाई नवलपरी ॥ अखंड साधु येती घरीं ॥ टाळ विणा घेऊनि करीं ॥ प्रेमभरें नाचती ॥१२॥सांडोनि लज्जा मान लौकिक ॥ सांडोनि भेदाभेद देख ॥ हृदयीं धरूनि यदुनायक ॥ नाचती देख निजछंदें ॥१३॥घरधनी सांगे मजलागुन ॥ संतांसी घालावें भोजन ॥ घरीं तिळभरी नसे अन्न ॥ त्यांजकारणें कळेना ॥१४॥ऐसा संवाद श्रीहरी ॥ उभा ठाकून ऐकें द्वारीं ॥ राजाईस म्हणे मुरारी ॥ यावें बाहेरी सत्वर ॥१५॥येरी पुसे द्वाराआडून ॥ तुम्ही कोठील असा कवण ॥ आपुलें सांगा नामाभिधान ॥ मजकारणें ये वेळे ॥१६॥ऐकोनि म्हणे जगजेठी ॥ माझें नांव केशव शेटी ॥ आम्हांसी नामयाची प्रीत मोठी ॥ आलों भेटीस तयाचे ॥१७॥तुमचे घरीं नाहीं अन्न ॥ ऐसें ऐकिलें वर्तमान ॥ नामा माझा मित्र जाण ॥ आणिले होन त्यालागीं ॥१८॥ ऐसें वचन ऐकोनि राजाई ॥ बाहेर आली ते समयीं ॥ बैसावयासी लवलाहीं ॥ आणोनियां दीधलें ॥१९॥आधीं निष्ठुर बोलोनि वचन ॥ मग करीतसे सन्मान ॥ कौतुक देखोनि जगज्जीवन ॥ हास्यवदनें बोलती ॥१२०॥म्हणे द्रव्य देखोनि मजकारणें ॥ आतां नम्र बोलतीस वचनें ॥ रिक्तपाणी याकारणें ॥ कोठें न जावें सर्वथा ॥२१॥अहेरावांचोनियां जाणा ॥ न जावें कवणाचिया लग्ना ॥ द्रव्यावांचोनि राजदर्शना ॥ जाऊं नये सर्वथा ॥२२॥कन्याभगिनींचे भेटीसी पाहीं ॥ रिक्तपाणी न जावें कोण्ही ॥ सोयरे पिशुन यांचें गृहीं ॥ विषमकाळीं न जावें ॥२३॥रिक्तपाणी पर्वकाळीं ॥ तीर्थीं न जावें कदाकाळीं ॥ दर्शना देवाचे देउळीं ॥ रिक्तहातीं नव जावें ॥२४॥साधुगुरूंच्या दर्शना जावें ॥ तरी तुलसीदल किंचित न्यावें ॥ मूठभरी पोहे सुदामदेवें ॥ आणिले भावें मजलागीं ॥२५॥एवं आशाबद्ध अवघे जन ॥ मीही तैसाचि वर्तें जाण ॥ निरपेक्ष माझें भजन ॥ नामा एक करीतसे ॥२६॥ऐसें म्हणोनि हृषीकेशी ॥ काय बोलती राजाईसी ॥ आतां माझे नामयासी ॥ झणीं न छळीं सर्वथा ॥२७॥द्रव्य आणिलें गोणीभरी ॥ हें सांठवीं निजमंदिरीं ॥ सरोनि जातां निर्धारीं ॥ मज पाचारीं सत्वर ॥२८॥नामयासी निरोप सांगा माझा ॥ आला होता मित्र तुझा ॥ अकोनि नामयाची भाजा ॥ अधोक्षजा काय बोले ॥२९॥मी निष्ठुर बोलिलें तुम्हांप्रती ॥ म्हणोनि राग न धरावा चित्तीं ॥ घरधनी यांसी तुमची प्रीती ॥ हें मजप्रती कळेना ॥१३०॥भोजन करूनि जावें त्वरित ॥ ऐकोनि म्हणती वैकुंठनाथ ॥ नामयावांचूनि मी सत्य ॥ नाहीं जेवीत सर्वथा ॥३१॥ऐसें म्हणोनि ते वेळीं ॥ सत्वर चालिला वनमाळी ॥ जाऊनियां रुक्मिणीजवळी ॥ वर्तमान सर्व सांगितलें ॥३२॥इकडे राजाईलागून ॥ चित्तीं वाटलें समाधान ॥ म्हणे सेवा केली धरधनीयान ॥ देव प्रसन्न जाहला कीं ॥३३॥गोणी फोडोनि सत्वरी ॥ होन घेतले ओंटीभरी ॥ बाजारांत जाऊनि ते अवसरीं ॥ घातले पदरीं वाणियाचे ॥३४॥जो जो पदार्थ संसरासी ॥ लागतसे तें तूं जाणसी ॥ तें सत्वर माझिया घरासी ॥ पाठवूनि देईं ये वेळे ॥३५॥ऐसें म्हणोनि तयाप्रती ॥ घरासी आली सत्वरगती ॥ वाणी विस्मित जाहला चित्तीं ॥ म्हणे सह्य श्रीपती यांसी जाहला ॥३६॥वस्त्रें भूषणें नानापरी ॥ घृत तांदूळ गूळ सामग्री ॥ पाठवूनि दिली तयाचें घरीं ॥ हर्ष अंतरीं न समाये ॥३७॥गोणाई बाहेर गेली पाहीं ॥ तीस हें वर्तमान ठाऊक नाहीं ॥ धान्य मिळवूनियां कांहीं ॥ परतोनि धरा येतसे ॥३८॥विचार करी निजमनीं ॥ नामा गेलासे रुसोनी ॥ आतां राउळासी जाऊनी ॥ समजावूनि आणावा ॥३९॥ऐसें म्हणोनि ते अवसरीं ॥ सत्वर आली महाद्वारीं ॥ नमन करूनि गरुडपारीं ॥ मंडपाशेजारीं पैं आली ॥१४०॥पुढें पाहतां निजदृष्टीसीं ॥ उभे देखिले हृषीकेशी ॥ नामा घातला पाठीसी ॥ गोणाईसी देखूनि ॥४१॥गोणाई म्हणे जगजेठी ॥ इकडे पाहें करूनि दिठी ॥ नामयासी प्रीति लावूनि मोठी ॥ पाडिली तुटी संसारा ॥४२॥तुझें संगतीनें गोविंदा ॥ याणें सांडिला धरधंदा ॥ संसारी भोगितो आपदा ॥ विषयस्वादा टाकुनी ॥४३॥माया ममता टाकून ॥ याणें दृढ धरिले तुझे चरण ॥ संसारा पडतां उणेपण ॥ हांसती पिशुन आम्हांसी ॥४४॥सांडोनियां देहबुद्धी ॥ उघडी भोगितसे समाधी ॥ तुवां लाविला अद्वैतबोधीं ॥ संसारबुद्धी नाठवे ॥४५॥तुझे संगतीं जे लागले ॥ ते आपुल्याऐसे तुवां केले ॥ ते परतोनि संसारा आले ॥ नाहीं देखिलें ऐकिलें कीं ॥४६॥मजसीं करून इष्टतुटी ॥ नामा घातला आपुले पाठीं ॥ धरीं कांता होतसे कष्टी ॥ करुणा जगजेठी तुज नये ॥४७॥आमचा घात करूनि जाणा ॥ नामयाची तुज ये करुणा ॥ तुझी भीड रुक्मिणीरमणा ॥ मी धरींना ये वेळीं ॥४८॥ममता धरूनियां मोठी ॥ नव मास म्यां वाहिला पोटीं ॥ निराशा केली जगजेठी ॥ पाडेली तुटी संसारा ॥४९॥तूं उदार म्हणविसी आपणा ॥ तरी सांगें दिधलें काय कोणा ॥ तुझी कीर्ति जगज्जीवना ॥ माझिया मना नये कीं ॥१५०॥पोहे घेऊनि मूठभरी ॥ सुदाम्यासी दिधली हेमपुरी ॥ दिधल्यावांचूनि मुरारी ॥ कोणा सत्वरीं न पावसी ॥५१॥बलाढ्य देखोनि रावण ॥ मग फितविला बिभीषण ॥ त्याचे घराचा भेद घेऊन ॥ लंकादान दिधलें ॥५२॥द्रौपदीस संकट पडतां जाण ॥ आधीं घेतलें भाजीपान ॥ मग ऋषींस घालोनि भोजन ॥ उदाहरण मिरविसी ॥५३॥ऐसें तुझे हे अवगुण ॥ शेष शिणला करितां लेखन ॥ म्यां भीड धरिली म्हणोन ॥ तुझें देवपण राहिलें ॥५४॥ऐकूनि गोणाईचें उत्तर ॥ हांसों लागला शारंगधर ॥ म्हणे तूं व्यर्थ आम्हांवर ॥ क्रोध साचार करितेसी ॥५५॥माझे पायीं बळेंचि जडला ॥ वेदेही नामा तुझा वेडा ॥ आपुला असतां दाम कुडा ॥ परासीं झगडा कासया ॥५६॥ममता धरूनियां पोटीं ॥ नामयासी पाहासी पुत्रदृष्टीं ॥ आम्हांस करून इष्टतुटी ॥ बोलसी होटॆएं अपशब्द ॥५७॥तुझी ममता असेल काहीं ॥ तरी निजपुत्रासी घेऊन जाईं ॥ आम्हांवरी निमित्त पाहीं ॥ व्यर्थ कांहीं न ठेवीं ॥५८॥मुळींच फळ देंटीं पिकलें ॥ वारा लागतां खालीं पडलें ॥ नामयाचें निमित्त भलें ॥ तैसें आलें मजवरी ॥५९॥ मी अज अव्यय अजित पूर्ण ॥ गुणातीत होतों जाण ॥ नामयाचे आवडीकारण ॥ साकार सगुण जाहलों कीं ॥१६०॥नव्हतें आकाश वायु नीर ॥ नव्हती पृथ्वी तेज अनल ॥ नव्हते ब्रह्मा विष्णु हर ॥ निराकार जैं होतें ॥६१॥तैचा जिवलग सांगाती ॥ नामयासी माझी अत्यंत प्रीती ॥ आतां तूं भांडसी कवणे रीतीं ॥ हें मजप्रति कळेना ॥६२॥जैसीं वृक्षासी फळें आलीं ॥ माळियें तोडूनि नेलीं ॥ ज्याचीं त्यास नाहीं भोगलीं ॥ तुटी पडिली निजकर्में ॥६३॥तेवीं मी वृक्ष जगदाकार ॥ प्रेमळ नामा अमृतफळ ॥ तोडून घेतलें त्वां तत्काळ ॥ त्याची तळमळ मज वाटे ॥६४॥गोणाई म्हणे जगजेठी ॥ बहु थोर बोलसी गोष्टी ॥ खडे घालून माझे पोटीं ॥ इष्टतुटी करितोसी ॥६५॥नानापरींचे कष्ट करूनी ॥ कुणबी पिकविती जैसी धरणी ॥ आयताचि राजा दंड करूनी ॥ होतसे धनी वांटिया ॥६६॥तेवीं म्यां कष्ट करूनि फार ॥ नामा वाढवूनि केला थोर ॥ आयता धनी शारंगधर ॥ होसी साचार पुंडपणें ॥६७॥ऐकोनि गोणाईचें वचन ॥ हांसोनि बोले जगज्जीवन ॥ म्हणे ईसी आतां बरवेपण ॥ समजावणें मज लागे ॥६८॥नाहीं तरी अपकीर्ती ॥ माझी करील ही निश्चितीं ॥ ऐसें म्हणूनि रुक्मिणीपती ॥ उत्तर पुढती देतसे ॥६९॥गोणाईसी म्हणे घननीळ ॥ तुझें सुकृत अति निर्मळ ॥ म्हणोनि पोटीं भक्त प्रेमळ ॥ आला तत्काळ तूझिया ॥१७०॥कमलोद्भवसावित्रीचें पोटीं ॥ नारद वैष्णव जगजेठी ॥ तेवीं तूं आणि सभाग्य दामशेटी ॥ नामा पोटीं अवतरला ॥७१॥कीं दैत्यवंशीं कयाधुउद्धरीं ॥ प्रल्हाद भक्त अवतार धरी ॥ तेवीं विष्णुदास तुझें उदरीं ॥ विश्वोद्धारी जन्मला ॥७२॥कीं छपन्न कोटी यादवांत ॥ वैष्णववरिष्ठ उद्धव भक्त ॥ तेवीं शिंपियाचे वंशात ॥ नामा निश्चित अवतरला ॥७३॥कीं सिद्ध साधु योगी जाण ॥ तयां वरिष्ठ अनसूयानंदन ॥ तेवीं तूं अभाग्य दिससी जाण ॥ नामा चिद्रत्न पुत्र तुझा ॥७४॥कीं उत्तानचरण नृपती ॥ त्याची कांता ज्येष्ठ सुनीती ॥ ध्रुव पुत्र प्रसवे निश्चितीं ॥ वश मजप्रती केलें जेणें ॥७५॥कीं अंजनी मातेचिय कुशीं ॥ हनुमंत जन्मला वानरवंशीं ॥ तैसाचि नामा सद्गुणराशी ॥ तुझे उदरासी आला कीं ॥७६॥धन्य गोणाई तुझें भजन ॥ पोटासी आला वैष्णजवन ॥ तुझें भाग्य वर्णावें कोणें ॥ करविलें स्तनपान नामयासी ॥७७॥नामा धरूनि निजउदरीं ॥ विश्रांति घेतली सेजेवरी ॥ तुझे भाग्याची थोरी ॥ मज निर्धारीं न वदवे ॥७८॥भोजन करितां नामयासी ॥ सवें घेऊनि तूं जेविसी ॥ तुझिया सुकृताच्या राशी ॥ तूंचि जाणसी स्नेहाळे ॥७९॥जो सर्वांवरिष्ठ अजित पूर्ण ॥ तो मी वर्णीं तुझे गुण ॥ ऐसी भाग्याची तूंचि धन्य ॥ नामा निधान पुत्र तुझे ॥१८०॥गोणाई म्हणे जगज्जीवना ॥ विश्वव्यापका मनमोहना ॥ माझा मज देऊनि नामा ॥ भजनप्रेमा असों दे ॥८१॥ऐसें ऐकूनि जगजेठी ॥ वरती करूनि पाहे दिठी ॥ नाम्यासी लावील प्रपंचवाटीं ॥ म्हणूनि कष्टी होतसे ॥८२॥उगाचि राहतां जगज्जीवन ॥ गोणाईसी कळलें चिन्ह ॥ सर्वांवरिष्ठ तर्कज्ञान ॥ ऐसें सज्ञान बोलती ॥८३॥चौदा विद्या अभ्यास करितां ॥ सकळ चातुर्य हातासी येतां ॥ तर्कज्ञान चित्तीं नसतां ॥ व्यर्थ सर्वथा जाणिजे ॥८४॥ राजसभेसी पांडित्य करणें ॥ न्यायनीति विचारणें ॥ सभा पाहूनि उत्तर देणें ॥ तरी तार्किकज्ञान असावें ॥८५॥शरीरसंबंध करावयासी ॥ कीं व्यवहार करितां आणिकांसी ॥ पुस्तक वाचितां वाचकासी ॥ तार्किकज्ञान असावें ॥८६॥इष्टत्व करावें कोणाप्रती ॥ निजगुज बोलतां एकांतीं ॥ पुस्तक लिहितां लेखकाप्रती ॥ तार्किकज्ञान असावें ॥८७॥पात्र पाहूनि दान करणें ॥ कीं रोगी पाहूनि औषध देणें ॥ सभा पाहूनि कीर्तन करणें ॥ तरी तार्किकज्ञान असावें ॥८८॥असो मागील अनुसंधान ॥ उगाचि राहतां जगज्जीवन ॥ राही रुक्मिणी बोलावून ॥ देत गार्हाणें त्यांपासीं ॥८९॥सत्यभामा कालिंदी सती ॥ जवळ बोलावून निजप्रीतीं ॥ गोणाई म्हणे तयांप्रती ॥माझी वचनोक्ति ऐकावी ॥१९०॥दीनदयाळ तुमचा पती ॥ श्रुतिशास्त्रें ज्यासी वर्णिती ॥ तरी माझिया मुलास लावून प्रीती ॥ विदेहस्थिती केली ॥९१॥माझा एकुलता एक बाळ ॥ भजनीं लावियेला सर्वकाळ ॥ ऐसा नाटकी हा घननीळ ॥ तुम्ही सकळां जाणतसां ॥९२॥शुक्र सनकादिक थोर ॥ साधु संत योगेश्वर ॥ यांसी ठाउका विचार ॥ आमुचा घरचार मोडला ॥९३॥आम्ही दुर्बळ अनाथ दीन ॥ घरीं नाहें वस्त्र अन्न ॥ नाम्यासी लाविलें आपुलें ध्यान ॥ तुम्हांकारणें कळों द्या ॥९४॥देव देखिले ऐकिले फार ॥ चौरस भोजनीं समजणार ॥ परी याऐसा अगोचर ॥ कोणी साचार न देखों ॥९५॥कुळदेव म्हणवितो आपणिया ॥ तरी नित्य पडों याचे पायां ॥ उगेंच मैदावें करूनियां ॥ छळितो वायां आम्हांसी ॥९६॥भीड धरिली म्यां आजवरी ॥ म्हणोनि राहिली याची थोरी ॥ मर्यादा तुटलियावरी ॥ चौघाचारीं नेईन मी ॥९७॥दर्शन होतांचि तये क्षणीं ॥ जीवित्वाची करितो हानी ॥ एक पुत्र तो लाविला ध्यानीं ॥ काय साजणी करावें ॥९८॥वृत्तांत ऐकिला कीं सकळ ॥ आतां प्रार्थूनि घननीळ ॥ तयासी सांगोनि तत्काळ ॥ माझी तळमळ निरसावी ॥९९॥तुम्हीं अवघ्या मिळोनि कामिनी ॥ घरासी आणावा चक्रपाणी ॥ काय आहे त्याचें मनीं ॥ ऐसें साजणी पुसावें ॥२००॥पुढती बोले नामयासी ॥ कां गा येथें बैसलासी ॥ आतां बळेंच नेईन तुजसी ॥ हृषीकेशीदेखतां ॥१॥नाम्या चोर तूं संसारीं ॥ जगन्मोह हा असे वैरी ॥ उभा ठाकोनि विटेवरी ॥ प्रपंच बोहरी करीतसे ॥२॥अरे या नाटक्या जगदुद्धारा ॥ पुंडलिकानें दिधला थारा ॥ म्हणवोनि नयेसी तूं मंदिरा ॥ प्रपंच मातेरा केला कीं ॥३॥तरी आतां तुज नेल्याविण ॥ कदा न जाय मी येथून ॥ ऐसा धरिला अभिमान ॥ पंढरी गिळीन अवघी हे ॥४॥अगा ये रूपलावण्या ॥ प्रत्युत्तर दे शाहाण्या ॥ उगाच बैससी यादवराण्या ॥ हे घरघेण्या विठ्ठला ॥५॥गोणाई म्हणे जगज्जीवना ॥ विश्वव्यापका भक्तभूषणा ॥ माझी गोष्ट तुझिया मना ॥ करुणाघना नये कीं ॥६॥नामा देऊनि माझे हातीं ॥ जगीं वाढवीं निजकीर्ती ॥ ऐसें ऐकोनि श्रीपती ॥ काय वचनोक्त बोलत ॥७॥म्हणे ऐक गोणाबाई ॥ आपुले पुत्रासी घेऊन जाईं ॥ आम्हांवरी निमित्त पाहीं ॥ व्यर्थ कासया ठेविसी ॥८॥हातीं धरून नामयासी ॥ विठ्ठल म्हणती गोणाईसी ॥ घेऊनि जाईं निजपुत्रासी ॥ निजमंदिरासी ये वेळे ॥९॥याणें टाकिली ममता माया ॥ मजवरी वेहरण आलें वायां ॥ घेऊनि जाईं आपुले ठाया ॥ व्यर्थ कासया बोलसी ॥२१०॥ऐसें म्हणोनि श्रीपती ॥ नामा आणोनि दिधला हातीं ॥ गोणाबाई सत्वरगती ॥ सदनाप्रति चालिली ॥११॥मार्गीं चालतां निजमाया ॥ काय बोलतसे नामया ॥ शरण गेलासी पंढरीराया ॥ प्रपंचमाया टाकुनी ॥१२॥ऐकोनि गोणाईची मात ॥ नामा उगाचि खाली पाहात ॥ नेत्रांतूनि अश्रु पडत ॥ प्रेमयुक्त तेधवां ॥१३॥नामयासी हातीं धरूनी ॥ घरा त्वरित आली जननी ॥ तों राजाबाई निजसदनीं ॥ स्वयंपाकासी निघाली ॥१४॥नानापरींचीं दिव्यान्नें ॥ नवविध रचिलीं पक्वानें ॥ म्हणे चोज केलें जगज्जीवनें ॥ हरुषें पूर्ण ओसंडे ॥१५॥हांडे भांडीं द्रव्यराशी ॥ वस्त्राभरणें पाहूनि निजकांतेसी ॥ अनुताप जाहला चित्तासी ॥ नामयासी तेधवां ॥१६॥जैसा मृग पडलिया फांसीं ॥ घाबरा होय निजमानसीं ॥ द्रव्य देखोनि नामयासी ॥ गति तैसी जाहली ॥१७॥कीं दीपकासी लागतां प्रभंजन ॥ तेचि क्षणीं दिसे तेजहीन ॥ तेवीं नाम्याचें उद्विग्न मन ॥ वैभव देखोन जाहलें ॥१८॥कीं सुंदरासी होतां कुष्ठ प्राप्त ॥ देखोनि कंटाळे त्याचें चित्त ॥ तेवीं वैभव देखोनि वैष्णवभक्त ॥ कंटाळत निजमानसीं ॥१९॥कीं ग्रहण लागतां वासरमणी ॥ तेजहीन दिसे तये क्षणीं ॥ तेवीं मायावैभव देखोनी ॥ म्लानवदन जाहला ॥२२०॥कीं मेघांसी लागतां दक्षिणवारा ॥ ते विरूनि जाती दिगंतरा ॥ तेवीं नामयाचे हृदयांतरा ॥ विक्षेप त्वरा पावला ॥२१॥कीं पराजय ऐकोनि नृपनाथ ॥ विक्षेपें भरे तयाचें चित्त ॥ तेवीं वैभव देखोनि विष्णुभक्त ॥ चिंताक्रांत जाहला ॥२२॥कीं श्रीशुक बैसला अनुष्ठानीं ॥ रंभा देखोनि कंटाळला मनीं ॥ तेवीं नामा संपत्ति देखोनी ॥ उद्विग्न मनीं जाहला ॥२३॥मातेसी पुसे निजप्रीतीं ॥ कोठोनि आली धनसंपत्ती ॥ गोणाई म्हणे मजप्रती ॥ नाहीं निश्चिती ठाउकें ॥२४॥कांता म्हणे नामयासी ॥ उशीर जाहला भोजनासी ॥ तरी स्नान करूनि वेगेंसी ॥ प्रसादासी बैसावें ॥२५॥नामा विस्मित जाहला मनें ॥ आज कां नम्र बोलिली वचनें ॥ म्हणे धनधान्य घरीं देखोन ॥ समाधान निजकांते ॥२६॥द्रव्य नसतां आपुले पदरीं ॥ बंधु म्हणती आमुचा वैरी ॥ पिशुन हांसती दुराचारी ॥ ऐसी परी मायेची ॥२७॥निजोडा पुत्र देखोनि नयनीं ॥ पिता कंटाळे तये क्षणीं ॥ म्हणे आमुचे पोटीं येऊनी ॥ अपकीर्ति जनीं तुवां केली ॥२८॥शेजारी लोक होती कष्टी ॥ म्हणती उगाचि पडातो आमुचे दृष्टी ॥ कन्याभगिनींच्या जातां भेटी ॥ लज्जित पोटीं त्या होती ॥२९॥दुर्बळ भ्रतार असतां जाण ॥ कांता नेदीचि आलिंगन ॥ पुत्र म्हणती आम्हांकारण ॥ करूनि ऋण ठेविलें ॥२३०॥एवं अवघे सुखाचे सांगाती ॥ विषमकाळीं अव्हेरिती ॥ दीनबंधु रुक्मिणीपती ॥ नामयासी प्रीति तयाची ॥३१॥कांतेसी पुसे तये क्षणीं ॥ कोठूनि आणिली द्रव्यगोणी ॥ येरी नबोले तये क्षणीं ॥ मौन धरूनि राहिली ॥३२॥म्हणे यासी सांगतां ये अवसरीं ॥ आतांचि वांटील वरिचेवरी ॥ ऐसें जाणूनि निर्धारी ॥ प्रत्युत्तर न बोले ॥३३॥तंव जनी नामयाची दासी ॥ जवळी येऊनि वेगेंसीं ॥ चरणीं लागूनि नामयासी ॥ सांगे तयासी वृत्तांत ॥३४॥म्हणे राजाबाई होतां कष्टी ॥ सत्वर पावले जगजेठी ॥ वाणी होऊनि केशवशेटी ॥ गोणी लोटी द्रव्याची ॥३५॥होऊनि कानडा लिंगाईत ॥ आला होता वैकुंठनाथ ॥ अंगणीं ठाकूनि बोलिला मात ॥ पाहुणा त्वरित आलों कीं ॥३६॥राजाई पुसे त्यालागून ॥ तुमचें सांगा नामाभिधानं ॥ ऐसें करुणाघन ॥ काय वचन बोलिला ॥३७॥मधुरोत्तरीं राजीवनेत्र ॥ म्हणे नामा आमुचा परम मित्र ॥ नाम पुससी स्वतंत्र ॥ घनश्यामगात्र मज म्हणती ॥३८॥अन्न वस्त्र संकीर्ण येथ ॥ ऐसी ऐकोनि कानीं मात ॥ गोणीभर होन त्वरित ॥ घेऊनि निश्चित पातलों ॥३९॥सरोनि जातां द्रव्यगोणी ॥ आणीक येईन घेऊनी ॥ नामयाचें छळण कोणीं ॥ आजपासूनि न करावें ॥२४०॥गोणी लोटोनि रुक्मिणीपती ॥ आतांच गेले सत्वरगतीं ॥ नामयाचे नयनपातीं ॥ अश्रुपात डळमळती ॥४१॥म्हणे हे कृष्णा पतितपावना ॥ भक्तवत्सला भक्तभूषणा ॥ करुनासिंधो जगज्जीवना ॥ मनमोहना श्रीविठ्ठला ॥४२॥तूं अज अजित अव्यय ॥ मायातीत निरामय ॥ अनाथनाथ करुणालय ॥ मजकारणें शिणलासि कां ॥४३॥योगसाधनें करितां हठी ॥ कदा न पडसी तयांचे दृष्टीं ॥ आजि तूं वाणी नाथ केशवशेटी ॥ मजसाठीं जाहलासि कां ॥४४॥दीनदयाळे कृष्णाबाई ॥ तुज म्यां संकट घातलें नाहीं ॥ ऐसें असतां लवलाहीं ॥ धांवून पायीं आलासि कां ॥४५॥कामिक भक्त तुज भजती ॥ त्यांसी न देसी धनसंपत्ती ॥ मी न मागतां रुक्मिणीपती ॥ धांवूनि प्रीतीं आलासि कां ॥४६॥सागरीं वर्षला जरी मेघ ॥ तरी कोणता तयाचा उपयोग ॥ तेवीं होन दिधले श्रीरंगें ॥ मज निजांगें न मागती ॥४७॥ऋद्धिसिद्धी राज्यसंपत्ती ॥ सलोकतादि चारी मुक्ती ॥ टाकोनि पाय आठवीं चित्तीं ॥ तुझे श्रीपति निशिदिनीं ॥४८॥तीर्थ व्रतें योगसाधन ॥ जप तप अनुष्ठान ॥ कांहींच नेणें तुझें नाम ॥ गातसें सप्रेम निशिदिनीं ॥४९॥यापरी करूनियां स्तवन ॥ बोलाविले गांवींचे ब्राह्मण ॥ द्रव्यसामग्री वस्त्रें भूषण ॥ द्विजांकारणें दिधलीं ॥२५०॥उपाधिरहित होऊनि नामा ॥ सद्भावें भजे पुरुषोत्तमा ॥ ज्याचे आवडीचा प्रेमा ॥ नेणे ब्रह्मा सर्वथा ॥५१॥अहो संतचरित्रग्रंथ जाण ॥ हेंच पंढरीक्षेत्र पुरातन ॥ शुद्धसात्विक वैष्णव जन ॥ तेच येऊन पाहाती ॥५२॥नवज्वर अंगीं असतां जाण ॥ तयासी न रुचे पक्वान्न ॥ तेवीं ज्यास पाहिजे दारी धन ॥ त्यास हें चरित्र रुचेना ॥५३॥निष्काम असती जे विरक्त ॥ त्यांसीच आवडे हा ग्रंथ ॥ येर तमोगुणी जे अभक्त ॥ त्यांस हें चरित्र रुचेना ॥५४॥कावळ्यांस पाहिजे मांसचारा ॥ ते कासया येतील क्षीरसागरा ॥ तेवीं अभक्तांसी हा ग्रंथ खरा ॥ न रुचे बरा जाणिजे ॥५५॥सत्वगुणी जे मराळ ॥ त्यांसी लागती रसाळ बोल ॥ ज्यांचे हृदयीं सप्रेम बोल ॥ विकल्प तळमळ नसेचि ॥५६॥पुढील अध्यायीं रस अदुभ्त ॥ शुकअवतार कबीरभक्त ॥ तयाचें चरित्र रसाळ बहुत ॥ परिसोत भक्त निजप्रेमें ॥५७॥त्यांचीं चरित्रें युक्तिप्रयुक्तीं ॥ वर्तलीं तैसींच बोलिजेती ॥ अभंगीं नाम महीपती ॥ नवल संतीं हें केलें ॥५८॥स्वस्ति श्रीभक्तविजयग्रंथ ॥ ऐकतां तुष्टेल जगन्नाथ ॥ प्रेमळ परिसोत भाविक भक्त ॥ चतुर्थाध्याय रसाळ हा ॥२५९॥श्रीकृष्णार्पणमस्तु ॥ N/A Last Updated : November 11, 2016 Comments | अभिप्राय Comments written here will be public after appropriate moderation. Like us on Facebook to send us a private message. TOP