चतुर्थः पाद: - सूत्र २९-३३

अबाधाच्च ॥२९॥

अबाधाच्च ॥ एवं चसत्याहारशुद्धौ सत्त्वशुद्धिरित्येवमादि भक्ष्याभक्ष्यव्भागशास्त्रमबाधितं भविष्यति ॥२९॥

अपि च स्मर्यते ॥३०॥

अपि च स्मर्यते ॥ अपि चापदि सर्वान्नक्षक्षणमपि स्मर्यते विदुषोऽविदुषश्चाविशेषेण ।
जीवितात्ययमापन्नो योऽन्नमत्ति यतस्तत: ।
लिप्यते न स पापेन पद्मपत्रमिवाम्भसेति ।
तथा मद्यं नित्यं ब्राम्हाण: ।
सुरापस्य ब्राम्हाणस्योष्णामासिञ्चेयु: ।
सुरापा: कृमयो भवन्त्यभक्ष्यभक्षणादिति  च स्मयेते वर्जनमनन्नस्य ॥३०॥

शब्दश्चातोऽकामकारे ॥३१॥

शब्दश्वातोऽकामकारे ॥ शब्दश्चानन्नस्य प्रतिषेधक: कामकारनिवृत्तिप्रयोजन: काठकानां संहितायां श्रूयते तस्मादब्राम्हाण: सुरां न पिबेदिति ।
सोऽपि न ह वा एवंविदीत्यस्यार्थवादत्वादुपपन्नतरो भवति ।
तस्मादेवंजातीयका अर्थवादा न विधत इति ॥३१॥

विहितत्वाच्चाश्रमकर्मापि ॥३२॥

विहितत्वाच्चाश्रमकर्मापि ॥ सर्वापेक्षा चेत्यत्राश्रमकर्मणां विद्यासाधनत्वमवधारितम् ।
इदानीं तु किममुमुक्षोरप्याश्रममात्रनिष्ठस्य विद्यामकामयमानस्य तान्यतुष्ठेयान्युताहो नेति चिन्त्यते ।
तत्र तमेतं वेदानुवचनेन ब्राम्हाणा विविदिषन्तीत्यादिनाऽऽशअमकर्मणां विद्यासाधनत्वेन विहितत्वाद्विद्यामनिच्छत: फलान्तरं कामयमानस्य नित्यान्यननुष्ठेयानि ।
अथ तस्याप्यनुष्ठेयानि न तहर्येषां विद्यासाधनत्वं नित्यानित्यसंयोगविरोधादिति ।
अस्यां प्राप्तौ  पठति - आश्रममानिष्ठस्याप्यमुमुक्षो: कर्तव्यान्येव नित्यानि कर्माणि यावज्जीवमग्निहोत्र जुहोतीत्यादिना विहितत्वात् ।
न हि वचनस्यातिभारो नाम कश्चिदस्ति ॥३२॥

सहकारित्वेन च ॥३३॥

अथ यदुक्तं नैवं सति विद्यासाधनत्वमेषां स्यादित्यत उत्तरं पठति ॥ सहकारित्वेन च ॥
विद्यासहकारीणि चैतानि स्युर्विहितत्वादेव तमेतं वेदानुवचनेन ब्राम्हाणा विविदिषन्तीत्यादिना ।
तदुक्तं सर्वापेक्षा च यज्ञादिश्रुतेरश्ववदिति ।
न चेदं विद्यासहकारित्ववचनमाश्रमकर्मणां प्रयाजादिवद्विद्याफलविषयं मन्तव्यम् ।
अविधिलक्षणत्वाद्विद्याया: ।
असाध्यत्वाच्च विद्याफलस्य ।
विधिलक्षणं हि साधनं दर्शपूर्णमासादि स्वर्गफलसिषाधयिषया सहकारिसाधनान्तरमपेक्षते नैवं विद्या ।
तथा चोक्तमत एव चाग्नीन्धनाद्यनपेक्षेति ।
तस्मादुत्पत्तिसाधनत्व एवैषां सह्कारित्ववाचोयुक्ति: ।
न चात्र नित्यानित्यसंयोगविरोध आशङकय: ।
कर्माभेदेऽपि संयोगभेदात् ।
नित्यो हयेक: संयोगो यावज्जीवादिवाक्यकल्पितो न तस्य विद्याफलत्वम् ।
अनित्यस्त्वपर: संयोगस्तमेतं वेदानुवचनेनेत्यादिवाक्यकल्पितस्तस्य विद्याफलत्वम् ।
यथैकस्यापि खादिरत्वस्य नित्येन संयोगेन क्रत्वर्थत्वमनित्येन संयोगेन पुरुषार्थत्वं तद्वत् ॥३३॥