ह्या सामान्य ( सांगणार्‍या ) सूत्राचा अर्थ नीट समजण्याकरतां, उदक शब्दांतील उकार पुढें आला असतां, दधि शब्दांतील इकाराचा यकार होतो, असें दुसर्‍या वाक्यानें विशेषाचें उदाहरण दिलें जातें; तसेंच येथेंहि कवीने चंद्रकिरणांच्या शेजारचा डाग हें विशेषाचें उदाहरण दिलें आहे. ह्याचें जास्त विवेचन आम्ही उदाहरण अलंकाराच्या वेळीं करणारच आहोंत.
आणखी, “ लुप्तोपमेचें बिंबप्रतिबिंबभावापन्न वगैरे भेद होत नाहींत; कारण लुप्तोपमेंत साधारण धर्म अनुगामी असलाच पाहिजे असा नियम आहे. ” असेंही अप्पय्य दीक्षितांनीं म्हटलें आहे. पण तें सुद्धां बरोबर नाहीं. कारण ‘ मलय इव जगति पाण्डुर्वल्मीक इवाधिधरणि धृतराष्ट्र: ’ । ( जगांत मलयपर्वतासारखा पांडुराजा, व वारुळासारखा पृथ्वीवर धृतराष्ट्र ) ह्या लुप्तोपमेच्या उदाहरणांत, अनुगामी धर्म दिसत नसल्यानें, पांडव व चंदन, आणि दुर्योधनादिक व सर्प ह्यांच्यांत बिंबप्रतिबिंबभावाची प्रतिति होते. बिंबप्रतिबिंबभाव असायला संबंधी पदार्थ, शब्दांनीं सागणें आवश्यक आहे, असा आग्रह धरणें विद्वानांना शोभत नाही. ( उलट ) बिंबप्रतिबिंब भावांत सुद्धां, श्रौतत्व व आर्थत्व असे दोन प्रकार असतात, असें मानणेंच योग्य आहे. म्हणूनच, अप्रस्तुतप्रशंसा इत्यादि अलंकारांत प्रकृत व अप्रकृत ह्या दोन वाक्यार्थांचें सादृश्य, त्या दोन वाक्यार्थांचीं जीं दोन अवयवें, त्यांचा बिंबप्रतिबिंबभाव मानण्यावर अवलंबून असतें, हें म्हणणें जुळतें.
ही उपमा रूपकाप्रमाणें, (१) केवलनिरवयवा, (२) मालारूप-निरवयवा, (३) समस्तवस्तुविषयसावयवा, (४) एकदेशविवर्तिसावयवा, (५) केवलश्लिष्टपरंपरिता, (६) मालारूपश्लिष्टपरंपरिता, (७) केवल-शुद्धपरंपरिता आणि (८) मालारूपशुद्धपरंपरिता अशी आथ प्रकारची असते. ह्या उपमेच्या प्रकारांत केवल ह्याचा अर्थ, ‘ मालेंत ओवली न जाणारी ’ हा; व निरवयवा ह्याचा अर्थ, दुसर्‍या एखाद्या उपमेची अपेक्षा न राखणारी म्हणजे त्या दुसरीवर अवलंबून नसणारी म्ह० स्वतंत्रपणें राहणारी’ हा. केवलनिरवयवा उपमेचीं शेंकडों उदाहरणें पूर्वी दिलीं आहेत. आतां मालारूपनिरवयवा उपमा ही-
“ चंद्राच्या प्रभेप्रमाणें डोळ्यांना आल्हाद देणारी, आलिंगिली असतां, अत्यंत थंड अशा कमलाच्या मालेप्रमाणें वाटणारी, व ह्लदयांत ठेवली असतां रसास्वादाप्रमाणें आनंद देणारी जी, तिचा मला बिलकूल विसर पडत नाहीं. ”
अथवा मालारूपनिरवयवा उपमेचे हें दुसरें उदाहरण:-
“ राक्षसांच्या घरांतून बाहेर पडलेली सीता, सूर्यांतून बाहेर पडलेय्ला चंद्राच्या नव्या स्वच्छ कलेप्रमाणें, किंवा अग्नीच्या राशींतून बाहेर पडलेल्या सोन्याच्या प्रतिमेसारखी शोभली ”