ह्याळसेन कथा - अभंग १०१ ते १२५

मना पवना वेगु नाहीं । तैसा धांवसु तसे पाहीं । संहारितु गदाघांई । कौरवांसी ॥१०१॥
अश्वत्थामा केला विरथू । कृपाचार्य सांडी रथू । सबळु पळाला जी-वंतू । देखोनियां ॥१०२॥
मग पाचारिला दुर्योधनू । आतां राखें आपुला प्राणू । नातरी रिघाणें शरणू । युधिष्ठिरा ॥१०३॥
तंव पावला दुर्मदू । एकवटले दोघे बंधू । करूनि सिंव्हनादू । मिसळले घांई ॥१०४॥
दुर्मदु ह्मणे म्हाळसेनासी । बहु बोलतां पार जासी । आपणा-कडे न पाहसी । मी कवणु ऐसें म्हणोनि ॥१०५॥
सुखें असतं आ-पुले ठासीं । नेणसी सुखदु:खा कांहीं । तो तूं मराया आपल्या पायीं । आलासी येथें ॥१०६॥
पुरे आयुष्याची विधी । जेविं सर्पु लागे पानधी । तुज कवणें शिकविली बुद्धी । मतिहीनें ॥१०७॥
जरी चिर-काळ असे जिणें । तरी जाय नगर टाकून । वृथा वेंचूनि प्राण । कासया जासी ॥१०८॥
आम्हीं तरी आपुले तरी आपुले गांठीं । बांधली मरणाची खुंटी । विधि पुरलिया शेवटीं । वांचुन तेणें ॥१०९॥
पाहें पां कालचे दिवसीं । जे परी झाली बा अभिमन्यासी । तरी ओकूनियां कां प्राण देसी । वृक्षा काजें ॥११०॥
तंव बोलिला ह्माळसेनू । हें जाणें भेडसावणें । आधीं गाठीं बांधोन मरण । आलों येथें ॥१११॥
परी देख तुझें अंतरंग तूं । या अकरा क्षोणि स- हितू । तुह्मी पावाल मृत्यू । एकेएकु ॥११२॥
तुमचे निर्वंश होती । हें देखतसे अंतर्गती । पांडव राज्य करिती क्षिती । निश्चयेंसी ॥११३॥
धन्य धन्य अभिमन्य । तेणें रणीं वेंचिले प्राण । अंतीं तुष्टला नारायण । मुक्तिदाता ॥११४॥
आजी पितयाचे कारणीं । माझे प्राण वेंचले रणीं । परी सदैव मजहुनी । दुजा नाहीं ॥११५॥
असो तुह्मासी काय नीती । तुह्मी असा पापमूर्ती । तुम्हांसी कैंची मती । भूमिभार ॥११६॥
ऐसें बोलोनी खडतरी । दुर्मदु विंधिला दाही शरीं । ते बाण नहेती मलार्‍ही । यमदंड ॥११७॥
तंव दुर्मदें केलें संधान । चारी सांडुनी तोडून । सहा बाण तिष्टपणें । पावले वेगीं ॥११८॥
चारी चहूं वारुयांसी । एकु भेदला सारथीयासी । एंकु भेदला दुर्मदासी । एकु पडला रणीं ॥११९॥
तें देखोन दुर्योधन । पळाला रथ मुरडुन । हासिन्नला म्हाळसेन । म्हणे परतोन पाहें ॥१२०॥
तंव द्रोणु सावधु झाला । दळभारु एकवटला । तेथें संग्रामु झाला । अति दारुण ॥१२१॥
कृपाचार्य आणि द्रोणू । अश्वत्थामा आणि सूर्यनंदनू । भूरिश्रवा विकर्णू । सोमदंतु ॥१२२॥
सोरट आणि पढीवारू । चीन चीनभोठ आणि बर्बरू । परी एकला न सावरू । बागड राये ॥१२३॥
अतिबळ आणि सबल । कळाईत निकुंभ अनिळ । ऐसें एकवटलें दळ । कारैवांचें ॥१२४॥
सैन्या कुंचा भवंडिला । शंखनादें कोंदाटला । येथें सवेंचि पावला । दुर्योधनू ॥१२५॥