श्रीनामदेव चरित्र - अभंग ११ ते २०

११
केशवाचें प्रेम नामयाचि जाणें । नाम्या ह्रदयीं असणें केशवातें ॥१॥
नामा तो केशव केशव तो नामा । अभिन्नत्व आम्हां केशवासी ॥२॥
नामा म्हणे केशवा दुजेपण नाहीं । परि प्रेम तुझ्या ठायीं ठेवियेलें ॥३॥

१२
सुख दुःख दोन्ही आम्हासीं सारिखीं । प्रतीति पारखी मना आली ॥१॥
अंतर्बाह्म एक ब्रह्मचि कोंदलें । दुजेपण नेलें निपटोनि ॥२॥
त्वचा टाकुनियां सर्प गेला बिळीं । मग तो सांभाळी कोण सांगा ॥३॥
ओघ सोडूनियां गंगा सिंधू ठाये । विस्तराळीं धाये खळाळाची ॥४॥
नामा म्हणे रात्र जैसी कां पाहाळे । धरणीतें जालें तैसें आम्हां ॥५॥

१३
भक्ताचिया भावा होऊनि ऋणायितु । उभा असे तिष्ठतु पंढरिये ॥१॥
महाद्वारींची हे तळींची पायरी । तो वैकुठावरी कळस केला ॥२॥
भूतळींचे वैभव कायसें बापुडें । बोलतां लाज पडे देवराया ॥३॥
त्या सुखाची नव्हाळी कैंची रसातळीं । बोलतां बोबडी जिव्हा पडे ॥४॥
म्हणोनि पांडुरंग मौनचि राहिला । नाम्यानें धरिला दोन्हीं चरणीं ॥५॥

१४
उठोनि प्रातःकाळीं ओढितां काचोळीं । जातो वेळोवेळीं महाद्वारीं ॥१॥
अहो जी दातारा विनवी अवधारा । तुम्हीं यावें घरां भोजनासी ॥२॥
रखुमाई सांगाते तुम्ही यावें तेथें । सामोग्री सांगातें चालावावी ॥३॥
सडा संमार्जन हें माझें करणें । उदका भरणें सुगंधेंसी ॥४॥
शेणपत्रावळी काढीन उष्टावळी । नित्य वेळोवेळीं हाचि धंदा ॥५॥
नामा म्हणे देवा तुमचें तुम्ही जेवा । प्रसाद तो द्यावा सेवकासी ॥६॥

१५
आजि आवतणें संतांचें । भोजन जालें हरिनामाचें ॥१॥
आम्ही जेविलोंज जेविलों । नामामृतें पूर्ण धालों ॥२॥
बरवी परावडी वैष्णवांची । आवडी पुरली हरिनामाची ॥३॥
नामा केशवाचा म्हणे । माझे ह्रदयीं नारायण ॥४॥

१६
अगाध महिमा यात्रा कार्तिकिये । आला पंढरीये नामदेव ॥१॥
भक्तां शिरोमणी श्रीपंढरिनाथाअ । कृपाळुवा माता बाळकासी ॥२॥
धन्य नाचदेव धन्य नामदेव । ह्रदयीं पंढरीराव न विसंबे ॥३॥
प्रेमळ भक्त विळोन अपार । करिताती गजर हरिनामाचाअ ॥४॥
नटयाटय कीर्तन झळकती गरुडटके । करिती ब्रह्मादिक पुष्पवृष्टी ॥५॥
नामघोष श्रवण सकळां समाधान । चुकले जन्म-मरण कल्पकोटी ॥६॥
नामा म्हणे जीव निवाला बा तेथें । पाहातां विठोबातें श्रम गेला ॥७॥

१७
गरुडपाराजवळी नामदेव आला । सन्मुख देखिला पांडुरंग ॥१॥
मेघःशाममूर्ती डोळस सांवळी । तें ध्यान ह्रदयकमळीं धरोनि ठेला ॥२॥
धन्य नामदेव भक्त शिरोमणि । ज्याचा चक्रपाणि वेळाइतू ॥३॥
पूर्ण सहज स्छिती जाला सुखाचा अनुभव । सकळ देहभाव पारूषले ॥४॥
मन पांगुळलें स्वरूपीं गुंतलें । बोलणें खुंटलें प्रीतिमौन ॥५॥
सबाह्म अभ्यंतरीं स्वरूप कोंदलें । द्वैत निरसलें दृश्याकार ॥६॥
निजरूप निर्धारितां नयन सोज्वळ जाले । रोमांच दाटले खरबरीत ॥७॥
आनंदाचा घन वोळला अंबरीं । वृष्टीस चराचेरीं होत असे ॥८॥
तें क्षीर सेवितां जालें समाधान । चुकलें जन्ममरण कल्पकोटी ॥९॥
सहज सुखें निवाला भवदुःख विसरला । विसावा भेटला पांडुरंग ॥१०॥
नामा म्हणे दृष्टी लागेल पां झणीं । धन्य पुंडलिकाचेनि जोडलें सुख ॥११॥

१८
दृष्टि उघडुनि नामा भोंवती जंव पाहे । तंव पुढें माय देखियेली ॥१॥
म्हणे मजशीं नाम्या वैर कां साधिलें । बहुत दुःख जालें कोणा सांगों ॥२॥
भक्तजनवत्सला परियेसी केशवा । भेटवी केधवां पूर्वस्थिती ॥३॥
भोजना बैसले जेवीं क्षुधाक्रांत । न कोणाशीं माता न बोले कांहीं ॥४॥
तें बळें उठविलें नव्हतां पैं तृप्ती । तैसी दुःखप्राप्ति जाली मज ॥५॥
पूर्ण पान्हा धेनु यांतला वोरसे । वत्स थोर हर्षें पान करी ॥६॥
तें धनियें देखोनि बळें आसुंडलें । तळमळित ठेले थोर आशा ॥७॥
कृपणें संपत्ति जोडिली सायासें । तळमळी ते कैसें नेलियातें ॥८॥
तैसी परी मज जाहली गा देवा । परियेसी केशवा मायबापा ॥९॥
दुःखाचे सागरी पडिलों गा श्रीहरि । सुखरूप मुरारी निववी मातें ॥१०॥
नामा म्हणे विठो कृपेचा सागरु । करावा अंगिकार अनाथाचा ॥११॥

१९
माता वाट पाहे नामा अजुनी कां नये । देखोन विठ्ठल काय भुलला तेथें ॥१॥
ऐसें मज पाहतां हेंचि घडे साचें । विठ्ठलीं मन त्याचें गुंतलें असे ॥२॥
काय सांगों माय जाल देवळासी । जपतो अहर्निशीं विठ्ठ्ल नामाअ ॥३॥
तहान भूक कांहीं आथीचना मनीं । विठ्ठल विठ्ठल म्हणोनि हाचि छंद ॥४॥
नेणो कवण्या गुणें भुलविलें यातें । विंदान आमुतें न कळे कांहीं ॥५॥
दिशा अवलोकितां प्राण नव्हे निश्चित । बहुत क्षुधाक्रांत जाली असे ॥६॥
तेथून लवलाहे धांवत निघाली । महाद्वारा आली पहावया ॥७॥
तो तंव पांडुरंगा सन्मुख देखिला ।  चित्रींचा लिहिला पुतळा जैसा ॥८॥
नाहीं चळणवळण तटस्थ नयन । केलें निंबलोण योगिजनीं ॥९॥
ते देखोनि मातेसी थोर द्वेष आला । क्रोधें आसुंडिला करीं धरुनि ॥१०॥
तंव प्रेताचियेपरी पडिला भूमीवरी । देखोनि सुंदरी रुदना करी ॥११॥
मग उचलोनि ओसंगा धरिला पोटासी । म्हणे कांरे रुसलासि सांग नाम्या ॥१२॥
निढळासी निढळ निळवुनि ते रडे । माझिया कानाडे काय जालें ॥१३॥
दृष्टि उघडुनी नामा भोंवतें जंव पाहे । तंअव सन्मुख माय देखियेली ॥१४॥
येरी उचलोनि दिधलें आलिंगन । जालें समाधान तयेवेळीं ॥१५॥
सुह्रदें सोयरीं सकळिकें मिळोनि । करिती झाडणी नानारपरी ॥१६॥
माउली नव्हेसि तूं वैरिणी जाण । माझ्या केशवाची खूण अंतरली ॥१७॥
शस्त्रेंविण वध केला अवचिता । जीव तळमळतां जाऊं पाहे ॥१८॥
आतांअ परतोनी माझी वाट पाह्सी । साच रिपु होसी तरी जाणा ॥१९॥
नामा म्हणे माते जाई हो येथुनी । मज जाई निरवूनि विठोबासी ॥२०॥

२०
नवमासवारी म्यां वाहिलासि उदरीं । आस केली थोरीं होसी म्हणोनी ॥१॥
शेखीं त्यां रे नाम्या ऐसें काय केलें । वनीं मोकलिलें निरंजनीं ॥२॥
कांरे नामदेवा जालासी निष्ठुर । न बोलसी उत्तर कांहीं ॥३॥
सज्जन सोजरीं सांडियेली लाज । जालासि निर्लज्ज एकसरा ॥४॥
प्रेमपिसें तुज लाविलें विठ्ठ्लें । रूप दावुनि केलें तद्रूप तुज ॥५॥
यासि सेविलिया कैंची बाप माय । सर्व हाचि होय सर्वांठायीं ॥६॥
ऐसियाचा संग धरियला तुवां । परिणामीं अनुभवा जाणशील ॥७॥
संत सनकादिकां लावियेलें वेधीं । तींहीं संसार उपाधि सांडियेली ॥८॥
विठ्ठल विठ्ठल हेंचि पैं चिंतन । विटेसहित चरण धरियेले ॥९॥
ऐसें शिकवितां नाम्याचें न मोहरे चित्त । पाहतसे तटस्थ तन्मय दृष्टी ॥१०॥
नामा म्हणे माते वायां कां कष्टसी । विठोबा जीवेंसि जडला जाण ॥११॥