संतचरित्रे - राका कुंभार

कुंभार तो राक कांता त्याची बंका । कन्या नाम रंका तिघे जण ॥१॥
पंढरीक्षेत्रांत राहतां आनंदें । वाचे गोविंद आळविती ॥२॥
करिती आपुला स्वकर्म व्यवहार । वाचे निरंतर रामनाम ॥३॥
घडोनि भाजणें ठेविली घरांत । व्याली डेरियांत मांजर ते ॥४॥
न देखितां त्यानें आवा तो रचिला । अग्नि तो लाविला तेचि वेळां ॥५॥
फिरूनि मांजर घरासि ते आली । नाहींत तीं पिल्लीं डेरा तोही ॥६॥
आव्यापाशीं तेव्हां आली ती धांवत । ओरडत फिरत भउताली ॥७॥
पाहूनि राका समजला मनीं । आहा चक्रपाणी काय केलें ॥८॥
जळो जळो माझा प्रपंच व्यवहार । नाहीं म्यां विचार केला देवा ॥९॥
करावया गेलों प्रपंचाचें हित । पापाचे पर्वत झाले माथां ॥१०॥
अज्ञान हीं बाळें जळतील आतां । धांव पंढरीनाथा येचि वेळां ॥११॥
पांडव ते रक्षिले लाक्षातें जोहरी । तैसी करी परि पिल्लियांसी ॥१२॥
आगीमाजी तुवां प्रल्हाद रक्षिला । अगाध हें तुला काय झालें ॥१३॥
रक्षीं यासी आतां येऊनियां अंगें । घेईन वैराग्य नवस हाचि ॥१४॥
तिघांजईं तेव्हां त्यजिलें अन्नपाणी । धांव चक्रपाणी लवलाहीं ॥१५॥
तीन रोज झाले शांत झाला अग्नि । पाहाती उकलूनि आवा तेव्हां ॥१६॥
सर्वस्व भाजणें भाभूनियां गेलीं । खेळताती पिल्लीं डेरियांत ॥१७॥
कच्च असे डेरा नसे आंच त्याला । माझें नवसास पावला पांडुरंग ॥१८॥
पाहती सकळ पंढरीचे लोक । अगाध कवतुक देवाजीचे ॥१९॥
आनंदोनी राका बोलवी ब्राम्हण । दिलें तें लुटून घर तेव्हां ॥२०॥
वेंचूनियां चिंध्या लाविती ढुंगासी । भावें ह्रषिकेशी आळविती ॥२१॥
जाऊनियां वनीं वेंचिताती काष्ठें । उदरापुरतें विकिताती ॥२२॥
अखंड करिती नामाचा गजर । ध्यानीं मनीं वर रखुबाईचा ॥२३॥
बंका गेली असे चंद्रभागे स्नाना । नामयाचि कन्या धुया आली ॥२४॥
बंका बोले बाई सिंतोडे येतील । ऐकूनियां बोले येरी तिसी ॥२५॥
जातीची कुंभार कामीक वैराग्य । घेतलेंसे सोंग कासीयासी ॥२६॥
ऐकूनियां बंका करीत उत्तर  । बौद्ध अवतार पांडुरंग ॥२७॥
रडका हा नामा घॆतलीसे आळी । त्यानें वनमाळी बोलविला ॥२८॥
अबोल हा देव बोलविला यानें । काय थोरपण आलें यासी ॥२९॥
वाढविली कीर्ति जगांत डांगोरा । बोलविला खरा पांडुरंग ॥३०॥
चंद्रभागे तीरीं झाला वृत्तांत । श्रुत झाली मात नामयासी ॥३१॥
नामदेव तेव्हां आले राउळासी । विनंति देवासी करुनी बोले ॥३२॥
राकाकुंभारानें घेतलेंसे वैराग्य । कांहो केला त्याग संसारींचा ॥३३॥
बोले पांडुरंग निष्काम हे भक्ती । दावितों प्रचिती तुजलागी ॥३४॥
विठ्ठल रखुमाई नामा असे संगें । आलीं तेव्हां तिघें बनाप्राती ॥३५॥
रुक्मिणीनें तेव्हां काढुनी कंकण । ठेविलें झांकून काष्ठामाजी ॥३६॥
राका बंका वंका वेंचिताती काष्ठ । आली अव्चित तया ठायां ॥३७॥
उचलितां काष्ठ देखिलें कंकण । दिलें तें ढाकून तेचि वेळां ॥३८॥
म्हणती याजलागीं विटाळ जाहला । न घेती तयाला म्हणोनियां ॥३९॥
पाहुनी रुक्मिणी विस्मय करीत । निष्काम हे भक्त देखीयेले ॥४०॥
बोले रखुमबाई अहो पांडुरंगा । भेटावें श्रीरंगा याज लागीं ॥४१॥
नामा म्हणे देवा वंदितों मी चरण । धरा आलिंगून तिघांजणा ॥४२॥
होती हे आवडी देवाजीचे चित्तीं । आलिंगिलीं प्रीतीं तिघेजण ॥४३॥
राका बंका वंदिती चरण । कांहो येणें केलें देवराया ॥४४॥
उष्णकाळ दिन श्रमली माझी आई । बैसा रसुमाबाई छायेखालीं ॥४५॥
ऐसी असे ज्याची देवावरी माया । करी त्यासी दया पांडुरंग ॥४६॥
नामदेव बोले त्यचा मी हा दास । शरण तयास वारंवार ॥४७॥