मराठी मुख्य सूची|मराठी साहित्य|अनुवादीत साहित्य|धर्मसिंधु|तृतीय परिच्छेद : उत्तरार्ध ३|
ब्रह्मचारी मृत झाल्यास

धर्मसिंधु - ब्रह्मचारी मृत झाल्यास

हिंदूंचे ऐहिक, धार्मिक, नैतिक अशा विषयात नियंत्रण करावे आणि त्यांना इह-परलोकी सुखाची प्राप्ती व्हावी ह्याच अत्यंत उदात्त हेतूने प्रेरित होउन श्री. काशीनाथशास्त्री उपाध्याय यांनी ’धर्मसिंधु’ हा ग्रंथ रचला आहे.

This 'Dharmasindhu' grantha was written by Pt. Kashinathashastree Upadhyay, in the year 1790-91.


ब्रह्मचारी मरण पावल्यास बारा, सहा किंवा तीन अब्दें सामर्थ्यानुरुप प्रायश्चित्त केल्यावर देशकालांचें स्मरण करावें व

'' अमुकगोत्ननाम्नो ब्रह्मचारिणो मृतस्य व्रतविसर्ग करिष्ये । तदंगं नांदीश्राद्धं करिष्ये ॥ ''

असें म्हणून हिरण्यानें नांदीश्राद्ध करावें व अग्निस्थापनापासून आघारांत कर्म झाल्यावर चार व्याहति मंत्रांनी घृताचा होम करुन

'' अग्नये व्रतपतये स्वाहा, अग्नये व्रतानुष्ठान फल संपादनाय स्वाहा, विश्वेभ्यो देवेभ्यः स्वाहा ॥ ''

याप्रमाणें घृताच्या तीन आहुतींनीं हवन केल्यावर स्विष्टकृदादि कर्म समाप्त करावें.

पुनः देशकालाचें स्मरण करुन '' अमुकस्य और्ध्वदेहिकाधिकारार्थ अर्कविवाहं करिष्ये '' इत्यादि संकल्प करावा व हिरण्यानें नांदीश्राद्धांत कर्म केल्यावर रुईचे झाडाजवळ नेऊन रुईची खांदी घ्यावी व रुई व ब्रह्मचारी यांस हळदी लावून पिंवळ्या सूत्रानें वेष्टन करुन दोन वस्त्रांनीं आच्छादन करावें व अग्निस्थापनापासून आघारांत कर्म झाल्यावर

"१ अग्नयेस्वाहां, २ बृहस्पतये स्वाहा, ३ विवाहविधि योजकाय० यस्मैत्वा कामकामाय वयं सम्राड्यजामहे । तमस्मभ्यं कामं दत्वान्येद त्वं घृतं पिब स्वाहा ॥ कामायेदं० ''

या मंत्रांनी आज्यहोम करावा. यानंतर व्यस्तसमस्त व्याहति मंत्रांनीं होम करावा. याप्रमाणें आठ आहुति दिल्यावर स्विष्टकृदादि कर्म करुन रुईची खांदी व ब्रह्मचार्‍याचें शव यांचें तुषाग्नीनें यथाविधि दहन करावें. स्त्रातक मरणींही असाच विधि करावा, असें कांहीं ग्रंथकार म्हणतात; तर हें निर्मूल आहे असें दुसरे ग्रंथकार म्हणतात. सूतकाच्या पोंवळ्याच्या माळा, यज्ञोपवीत, इत्यादि यथासंभव द्यावीं.

N/A

References : N/A
Last Updated : March 05, 2009

Comments | अभिप्राय

Comments written here will be public after appropriate moderation.
Like us on Facebook to send us a private message.
TOP