शिवाजी राजांचा पोवाडा - भाग १

कुळवादी-भूषण पवाडा गातो भोसल्याचा ।
छत्रपती शिवाजीचा ॥
लंगोटयांस देई जानवीं पोषींदा कूणब्यांचा ।
काळ तो असे यवनांचा ॥
शिवाजीचा पिता शाहाजी पुत्र मालोजीचा ।
असे तो डौल जाहगिरिचा ॥
पंधराशें एकूणपन्नास साल फळले।
जुन्नर ते उदयासी आलें ॥
शिवनेरी किल्ल्यामध्यें बाळ शिवाजी जन्मलें ।
जिजाबाईस रत्न सांपडलें ॥
हातापायांची नख बोट शुभ्र प्याजी रंगीलें ।
ज्यानी कमला लाजिवलें ॥
वर खाली टि-या पोट-या गांठी गोळे बांधले ।
स्फटिकापरि भासले ॥
सान कटी सिंहापरी छाती मांस दुनावलें ।
नांव शिवाजी शोभलें ॥
राजहौसीं उंच मान माघें मांदे दोंदीले ।
जसा का फणीवर डोले ॥
एकसारखे शुभ्र दंत चमकूं लागले ।
मोतीं लडी गुतिवलें ॥
रक्तवर्ण नाजूक होटीं हासूं छपिवलें ।
म्हणोन बोबडे बोले ।
सरळ नीट नाक विशाळ डोळ्यां ताणीले ।
ज्यांनी चंद्रा हाटिवलें ॥
सुंदर विशाळ भाळवटी जावळ लोंबलें ।
कुरळे केस मोघीले ॥
आजानबाहू पायांपेक्षां हात लांबलेले ।
चिन्ह गादिचे दिसलें ॥
जडावाचीं कडीं तोडे सर्व अलंकार केले ।
धाकटया बाळा लेविवले ॥
किनखाबी टंकोचें मोतीं धोसानें जडले ।
कलाबतुचे गोडें शोभले ।
लहान कुंची पैरण बिरडी बंद लावले ।
डाग लाळीचे पडलेले ॥
हातापायांचे आंगठे चोखी मुखामधी रोळे ।
पायीं घुगरुं खुळखुळे ॥
मारी लागोपाठ लाथाबुक्या आकाश शोभले
खेळण्यावर डोळे फिरविले ॥
मजवर ही कसा खेळणा नाहीं आवडलें ।
चिन्ह पाळणीं दिसलें ॥
टाहीपेटे रडूं लागला सर्व घाबरले ।
पाळण्या हालवूं लागले ॥
धन्य जिजाबाई जिनें जो जो जो जो जो केले ।
गातों गीत तिनें केलें ॥

॥चाल॥
जो जो जो जो जो जो गाऊं, जी जी जी जी जिजी गाऊं ।
चला वेरुळास जाऊं, दौलताबाद पाहूं ॥
मूळ बाबाजीस ध्याऊं, किती आनंदाने गाऊं ।
सरदारांत उमराऊ, सोबतीस जाधवराऊ ॥
पाटील होते गांवोगाऊ, पुत्रावरी अती जीऊ ।
थोर विठोजी नांव घेऊं, सान मालोजी त्याचा भाऊ ।
दीपाबाई त्याद देऊं, छंदाजोगा गितीं गाऊं ॥

॥चाल॥
मालोजी राजा । तुझा बा आजा ॥
यवनी काजा । पाळिल्या फौजा ॥
लाविल्या ध्वजा । मारिल्या मौजा ॥
वेळेस मुक्का । साधल्या बुक्का ॥
विचारी पक्का । जाधवा धक्का ॥
शेशाप्पा नायका । ठेविचा पैका ॥
द्रव्याची गर्दी । चांभारगोंदी ॥
देवळें बांधी । तळीं ती खांदी ॥
आगळी बुद्वी । गुणानें निधि ।
लिहिलें विधि । लोकांस बोधी ॥
संधान साधी । जसा पारधी ॥
भविषी भला । कळलें त्याला ॥
सांगोनी गेला । गादी बा तुला ॥
उपाय नाहीं जाणीन चाकर झाला यवनाचा ।
शिपाई होता बाणीचा ॥
खॊठया दैवा कोण खोडी बेत देवाजीचा ।
पवाडा गातो शिवाजीचा ॥
कुळवाडी-भूषण पवाडा गातो भोसल्याचा ।
छत्रपती शिवाजीचा ॥१॥