Dictionaries | References

पृषत

   { pṛṣata }
Script: Devanagari

पृषत     

Puranic Encyclopaedia  | English  English
PṚṢATA   A king of Pāñcāla. He was the father of Drupada and a friend of the sage Bharadvāja. It was from Pṛṣata that Pāñcālī, daughter of Drupada, got the name Pārṣaṭī. [Śloka 41, Chapter 129, Ādi Parva] .

पृषत     

पृषत n.  (सो. नील.) उत्तर पांचाल देश का एक राजा, जो भरद्वाज ऋषि का मित्र एवं द्रुपद राजा का पिता था [म.आ.१५४.६] ;[ह.वं.१.३२.७९-८०] । विष्णु और वायु के अनुसार यह, सोमक राजा का पुत्र था । भागवत में इसे ‘जंतु’ राजा का पुत्र गया है । उत्तर पांचाल देश का राजा सुदास अत्यंत पराक्रमी था, किन्तु सुदास के पश्चात् पुरु एवं द्विमीढ राजाओं ने उत्तर पांचाल देश पर आक्रमण कर के उसे जर्जरित कर दिया । द्विमीढ राजा उग्रायुध ने सुदास राजा के नाती एवं पृषत राजा के पितामह सोमक का वध किया, एवं उत्तर पांचाल का राज्य जीत लिया । इस तरह राज्य से पदच्युत हुआ राजकुमार पृषत् दक्षीण पांचाल देश के कांपिल्य नगरी में भाग गया । तत्पश्चात् उग्रायुध ने कुरु राज्यपर आक्रमण किया । किन्तु कुरु राजा भीष्म ने उसे पराजित कर उसका वध किया । पश्चात् भीष्म ने पृषत को उत्तर पांचाल देश कर पुनः राज्यगद्दी पर बिठाया । पृषत् राजा के पुत्र का नाम द्रुपद था इसी कारण द्रुपद को पार्षत कहते थे । उत्तर पांचाल देश में गंगाद्वार भरद्वाज ऋषि का आश्रम था । भरद्वाज पृषत राजा का मित्र भी था । इसी कारण पृषत् ने अपने पुत्र द्रुपद को भरद्वाज ऋषि के यहॉं विद्या अध्यपन के लिये भेजा था । भरद्वाजपुत्र द्रोण एवं द्रुपद में पहले बडे मित्रता थी । पर बाद में दोनों एक दूसरे एक कट्टर शत्रु बन गये । अपने शिष्य अर्जुन की सहायता से द्रोण ने दक्षिण पांचाल देश की ओर भगा दिया । द्रुपद देखिये;[ह.वं.१२०,७४-७५.] ;[म.आ.१२८१५]

पृषत     

A Sanskrit English Dictionary | Sanskrit  English
पृषत  mfn. mfn. having white spots, speckled, variegated, [L.]
पृषत  m. m. the spotted antelope, [VS.] &c. &c.
a drop of water, [MBh.] ; [Hariv.] ; [Kāv.]
a spot, mark, [Var.]
N. of the father of द्रु-पद, [MBh.] ; [Hariv.] ; [Pur.]

पृषत     

पृषत [pṛṣata] a.  a. [पृष्-अतच् किच्च] Spotted.
तः The spotted antelope; तौ तत्र हत्वा चतुरो महामृगान् वराहमृश्यं पृषतं महारुरुम् [Rām.2.52.12.]
A drop of water; सकृदेव कृतो रावः सरक्तपृषतो घनैः [Rām.7.32.22;] पृषतैरपां शमयता च रजः [Ki.6.27;] [R.3.3;4.27;6.51.]
A spot, mark.
An antelope considered as the vehicle of Vāyu-Comp.
-अश्वः   air, wind.

पृषत     

Shabda-Sagara | Sanskrit  English
पृषत  m.  (-तः)
1. A drop of water.
2. The porcine deer.
E. पृष् to sprinkle, Unādi aff. अतच्; see the last.
ROOTS:
पृष् अतच्;

Related Words

पृषत   रुरुपृषत   पृषती   पार्षत   पृषत्   हरिण   भरद्वाज   धृष्टद्युम्न   द्रुपद   હિલાલ્ શુક્લ પક્ષની શરુના ત્રણ-ચાર દિવસનો મુખ્યત   ନବୀକରଣଯୋଗ୍ୟ ନୂଆ ବା   વાહિની લોકોનો એ સમૂહ જેની પાસે પ્રભાવી કાર્યો કરવાની શક્તિ કે   સર્જરી એ શાસ્ત્ર જેમાં શરીરના   ન્યાસલેખ તે પાત્ર કે કાગળ જેમાં કોઇ વસ્તુને   બખૂબી સારી રીતે:"તેણે પોતાની જવાબદારી   ਆੜਤੀ ਅਪੂਰਨ ਨੂੰ ਪੂਰਨ ਕਰਨ ਵਾਲਾ   బొప్పాయిచెట్టు. అది ఒక   लोरसोर जायै जाय फेंजानाय नङा एबा जाय गंग्लायथाव नङा:"सिकन्दरनि खाथियाव पोरसा गोरा जायो   आनाव सोरनिबा बिजिरनायाव बिनि बिमानि फिसाजो एबा मादै   भाजप भाजपाची मजुरी:"पसरकार रोटयांची भाजणी म्हूण धा रुपया मागता   नागरिकता कुनै स्थान   ३।। कोटी   foreign exchange   foreign exchange assets   foreign exchange ban   foreign exchange broker   foreign exchange business   foreign exchange control   foreign exchange crisis   foreign exchange dealer's association of india   foreign exchange liabilities   foreign exchange loans   foreign exchange market   foreign exchange rate   foreign exchange regulations   foreign exchange reserve   foreign exchange reserves   foreign exchange risk   foreign exchange transactions   foreign goods   foreign government   foreign henna   foreign importer   foreign income   foreign incorporated bank   foreign instrument   foreign investment   foreign judgment   foreign jurisdiction   foreign law   foreign loan   foreign mail   foreign market   foreign matter   foreign minister   foreign mission   foreign nationals of indian origin   foreignness   foreign object   foreign office   foreign owned brokerage   foreign parties   foreign periodical   foreign policy   foreign port   foreign possessions   foreign post office   foreign public debt office   foreign publid debt   foreign remittance   foreign ruler   foreign section   foreign securities   foreign service   foreign state   foreign tariff schedule   foreign tourist   foreign trade   foreign trade multiplier   foreign trade policy   foreign trade register   foreign trade zone   foreign travel scheme   foreign value payable money order   foreign venture   foreimagine   fore-imagine   forejudge   fore-judge   foreknow   fore-know   foreknowledge   foreknown   forel   foreland   foreland shelf   forelimb   fore limb   forelock   foreman   
Folder  Page  Word/Phrase  Person

Comments | अभिप्राय

Comments written here will be public after appropriate moderation.
Like us on Facebook to send us a private message.
TOP