अस्यामेवसप्तम्यांदेवीत्रिरात्रमुक्तंहेमाद्रौ प्रतिपदादिनवतिथिषुउपवासकरणासामर्थ्येसप्तम्यादिदिनत्रयेवाकुर्यात् तदाहधौम्यः आश्विनेमासिशुक्लेतुकर्तव्यंनवरात्रकम् प्रतिपदादिक्रमेणैवयावच्चनवमीभवेत् त्रिरात्रंवापिकर्तव्यंसप्तम्यादियथाक्रमम् अतएवहेमाद्रौदेवीपुराणेमंगलाव्रते आश्विनेवाथवामाघेचैत्रेवाश्रावणेपिवा कृष्णाष्टम्यादिकर्तव्यंव्रतंशुक्लावधिंहरेः यावच्छुक्लाष्टमीशक्रउपोष्यातुविधानतः दानंहोमोजपः पूजाकन्याभोज्यास्तथान्वहम् महाभैरवरुपेणअस्थिमालाधराश्चये पूजनीयाविशेषेणवस्त्रैर्ग्रामपुरादिषु इतिमासचतुष्टयेभिधाय अन्यत्रापि अथवानवरात्रंचसप्तपंचत्रिकंदिवा एकभक्तेननक्तेनायाचितोपोषितैः क्रमादिति पूजयेताश्विनेशक्रयावच्छुक्लाष्टमीभवेत् सर्वकार्याणिसिद्ध्यंतिशक्रनास्त्यत्रसंशय इत्युक्तम् दिवेत्येकरात्रमुक्तम् गोविंदार्णवेदेवीपुराणे नवरात्रव्रतेऽशक्तस्त्रिरात्रंचैकरात्रकं व्रतंचरतियोभक्तस्तस्मैदास्यामिवांछितमिति तत्रापिसप्तम्याः पूजनेपूर्वोक्तोनिर्णयः अत्रतिथियौगपद्येतंत्रेणोपवासः तिथिद्वयनिमित्तंपूजादिकंतुभेदेन ।
याच सप्तमीपासून तीन दिवस देवीत्रिरात्र सांगतो हेमाद्रींत - प्रतिपदादिक नऊ तिथींस उपवास करण्यास सामर्थ्य नसेल तर सप्तम्यादि तीन दिवस उपोषण करुन त्रिरात्र करावें . तें धौम्य सांगतो - " आश्विनमासांत शुक्लपक्षीं नवरात्र करावें . तें प्रतिपदेपासून क्रमानें नवमीपर्यंत करावें . अथवा अशक्तानें सप्तमीपासून त्रिरात्रही क्रमानें करावें . " म्हणूनच हेमाद्रींत - देवीपुराणांत मंगलाव्रतांत - " आश्विनांत अथवा माघांत अथवा चैत्रांत किंवा श्रावणांत कृष्णाष्टमीपासून शुक्लाष्टमीपर्यंत यथाविधि व्रत करावें . म्हणजे शुक्लाष्टमीपर्यंत यथाविधि उपोषण करावें . व प्रतिदिवशीं दान , होम , जप , पूजा , आणि कन्याभोजन करावें . ग्राम , नगर इत्यादिकांचे ठायीं महाभैरवरुपानें जे अस्थिमाला धारण करणारे त्यांची वस्त्रादिकांनीं विशेषेंकरुन पूजा करावी . " असें चार मासांत व्रत सांगून अन्यत्रही सांगतो " अथवा नऊ , सात , पांच , तीन , किंवा एक दिवस एकभक्त , नक्त , अयाचित , किंवा उपोषण करुन क्रमानें व्रत करावें . आश्विनशुक्लाष्टमी होईल तोंपर्यंत पूजन करावें . तेणेंकरुन सर्वकार्यै सिद्ध होतात यांत संशय नाहीं . " असेम सांगितलें आहे . गोविंदार्णवांत - देवीपुराणांत - " जो भक्त नवरात्रव्रताविषयीं अशक्त असल्यामुळें त्रिरात्र किंवा एकरात्र व्रत आचरण करितो , त्यास मी इच्छित फल देतें . " त्यांतहीं सप्तमीचे पूजेविषयीं पूर्वोक्त निर्णय जाणावा . एथें दोन तिथि एकदिवशीं प्राप्त असतां तंत्रानें उपवास करावा . दोन तिथींच्या निमित्तानें पूजादिक करणें तें तर वेगवेगळें करावें .
अत्रविशेषोनिर्णयामृतेभविष्ये सप्तम्यांनवगेहानिदारुजानिनवानिच एकंवावित्तभावेनकारयेत्सुसमाहितः दुर्गागृहंप्रकर्तव्यंचतुरस्रंसुशोभनम् तन्मध्येवेदिकांकुर्याच्चतुर्हस्तांसमांशुभाम् तस्यांसिंहासनंक्षौमंकंबलाजिनसंयुतम् तत्रदुर्गांप्रतिष्ठाप्यसर्वलक्षणसंयुताम् भुजैश्चतुर्भीरुचिरैर्दशभिर्वाविभूषिताम् तप्तहाटकवर्णाभांत्रिनेत्रांशशिशेखराम् अनेककुसुमाकीर्णांकपर्देनसुशोभिताम् नितंबबिंबसन्नद्धकिंकिणीक्काणनादिनीम् शूलचक्रदंडशक्तिवज्रचापासिधारिणीम् घंटाक्षमालाकरकपानपात्रलसत्कराम् तदग्रेछिन्नशिरसंमाहिषंरुधिराप्लुतम् निःसृतार्धतनुंकंठनालेचर्मासिधारिणम् देवीधृतकरग्रीवंशूलेनोरसिताडितम् नागपाशेनविक्षिप्तंहर्यक्षेणापिविद्रुतम् वमद्रुधिरवक्रेणधुन्वतोर्ध्वंसटान्नुषा सर्वतोमातृचक्रेणसेव्यमानांसुरैस्तथेति तत्रदेवीप्रकर्तव्याहैमीवाराजतीतथा मृद्वार्क्षीलक्षणोपेताखड्गशूलेचपूजयेत् वार्क्षीदारुमयी ।
एथें विशेष सांगतो निर्णयामृतांत भविष्यांत - " सप्तमीचे दिवशीं समाहित होऊन काष्ठांचीं नऊ गृहें नवीं अशीं करावीं . अथवा एक करावें . अत्यंत सुंदर व चार कोनाचें असें दुर्गागृह करावें . त्यामध्यें सुंदर सारखी चार हात वेदिका करावी . तिचे ठायीं क्षौम ( पट्टवस्त्र ), कंबल व अजिन यांनीं युक्त सिंहासन करावें . त्या सिंहासनावर सर्वलक्षणयुक्त दुर्गेची प्रतिष्ठा करावी . ती दुर्गामूर्ति चार किंवा दहा सुंदर भुजांनीं भूषित ; तप्तसुवर्णासारखी कांति ; तीन नेत्रांची ; चंद्रशेखरा ; बहुतपुष्पांनीं व्याप्तः जटाजूटानें सुशोभित ; कमरेस बांधलेल्या बारीकघंटांच्या शब्दानें युक्त ; शूल , चक्र , दंड , शक्ति , वज्र , धनुष्य , तरवार यांतें धारण करणारी ; घंटा , रुद्राक्षमाला , करक ( कमंडलु ), पानपात्र यांनीं सुशोभित आहेत हस्त जीचे अशी दुर्गामूर्ति करावी . तिच्या पुढें मस्तक तुटलेला , रक्तानें भरलेला , अर्धै शरीर बाहेर आलेला , कंठनालावर ढाल तरवार धरणारा , देवीनें घरली आहे हस्ताचे ठायीं ग्रीवा ज्याची असा , शूलानें उरावर ताडित , नागपाशानें बद्ध , सिंहानें पराभूत , मुखानें रक्त ओकणारा , क्रोधानें सटा ( मानेवरील केश ) वर उडवणारा असा महिषासुर करावा . आणि चहूंकडे देवींच्या समूहांनीं व देवांनींही सेवा केलेली अशी दुर्गादेवी करावी . दुर्गादेवीची मूर्ति करावयाची ती सोन्याची , रुप्याची , मातीची किंवा लांकडाची करावी आणि तरवार व शूल हीं आयुधें करुन त्यांची पूजा करावी . "