एक तूं ही निरंकार (८१)
अंत न पारावार जयाचा दाखवीना तो गुरु नसे ।
भरलासे अणुरेणु जयाने दाखवीना तो गुरु नसे ।
जगताचा जो पालनकर्ता दाखवीना तो गुरु नसे ।
जीवनदाता विश्‍वविधाता दाखवीना तो गुरु नसे ।
बेसुमार बेअंत असा जो दाखवीना तो गुरु नसे ।
आधार जो या नभ धरतीचा दाखवीना तो गुरु नसे ।
एक अंध दुजा अंधाला मार्ग खरा दावील कसा ।
'अवतार' म्हणे जो स्वयं न जाणे समजावील हे गुन्हा कसा ।
*
एक तूं ही निरंकार (८२)
जीवन जगण्या देहामाजी असे जरुरी प्रणाची ।
मृगया कारण जात जरुरी असे धनुष्य बाणाची ।
काम न चाले धरतीवीना तसे गगन आहे जरुरी ।
तैसे प्रेमा भक्तीसाठी गुरुज्ञान आहे जरूरी ।
तैशपरी नरदेह धारुनी आहे प्रभु येणे जरूरी ।
'अवतरा' मिळे जे सदगुरुकरवी ऐसे दान असे जरूरी ।
*
एक तूं ही निरंकार (८३)
साबण साबण वदता वाचे वस्त्र आपुले धुपेल कां ।
भर भरुनी अंधार फेकीता प्रकाशित घर होईल कां ।
औषध वर्णन वाचन करूनी रोग कुणाचा जाईल कां ।
सोने सोने अखंड वदतां वैभव घरात येईल कां ।
भाकर भाकर वदता वाचे भुक कुणाची मिटेल कां ।
गोष्टी सुखाच्या करता कोनी दुःख्ह निर्वारण होईल कां ।
घरात राहुन घर घर बोले सार घराचे ना जाणी ।
क्षणांत मिळवील निजधामाला धाम ओळखील जर प्राणी ।
नसे मार्ग ज्ञानवीण काही सर्व व्यापका मिळण्याचा ।
जाणकार जो आहे याचा उद्धारक तो पाप्याचा ।
लावील प्रभु प्राप्तीचे साधन ना करवी जो प्रभुचे ज्ञाने ।
तो साधु वा संत नसे रे त्यापासुन ना मुक्ती दान ।
रमा रमा प्रत्यक्ष दाखवी साधु जाणीजे तोच पुरा ।
म्हणे 'अवतार' पूर्ण गुरुवीण अपुर्ण आहे जग सारा ।
*
एक तूं ही निरंकार (८४)
जो मायेचा लोभी आहे कर्मी धर्मी फसवितो ।
जो मायेचा लोभी आहे नामाचा जप करवितो ।
जो मायेचा लोभी आहे अनेक देवांना भजतो ।
मायेचा लोभी प्रतिमेला नैवेद्य अर्पण करीतो ।
जो मायेचा लोभी आहे तीर्थस्नाने करवितो ।
जो मायेचा लोभी आहे नाना दैवत गुण गातो ।
जाणील जो मायेचा स्वामी माया त्याची असे दासी ।
'अवतार' धरी जो चरण गुरुचे चुकवील तो जीवन फांसी ।
*
एक तूं ही निरंकार (८५)
घडुण गेलेल्या गोष्टीचे करणे ध्यान असे माया ।
स्वप्न भविष्याचे रंगविण्या समय दवडणे ही माया ।
निरंकार विसरून धनावर आस ठेविणे ही माया ।
दिखावटीचे प्रेम करुनी अभिमानी होणे माया ।
संत जनांची सेवा करण्या अंग चोरणे ही माया ।
रिद्धी सिद्धी प्राप्तीसाठी धूनी लाविणे ही माया ।
ब्रह्माज्ञानावाचून सारे खाणे पिणे असे माया ।
रज, तम सत्याचे अवडंवर ही सुद्धां आहे माया ।
नेम व्रत अन आरती पूजा करणे दान असे माया ।
या मायेतुन मुक्तीसाठी करणे कर्म असे माया ।
मनमजींने जे जे करिती तीच असे माया सारी ।
'अवतार' करी जर सदगुरु कृपा माया कधी न जोर करी ।
*
एक तूं ही निरंकार (८६)
मूर्ख लोक जे प्रभुज्ञानावीण हरि हरि वदनी वदती ।
मूर्ख मानव असती तेची आधार कर्माचा घेती ।
मूर्ख लोक तव दर्शन हेतू देह आपुला कष्टवीती ।
मूर्ख लोक सोसूनी थंडी भोजन निद्रेवीण मरती ।
मूर्ख लोक जे सागरातुनी स्वये तरून जाऊ पाहती ।
मूर्ख लोक जे कर्मकांडी अहंभावनेने मरती ।
शरण येई जो संतजनांना त्यागुन निजमन चतुराई ।
म्हणे 'अवतार' सहज तयाला दर्शन या प्रभुचे होई ।
*
एक तूं हि निरंकार (८७)
अंध मूर्ख बहिरे अज्ञानी न सोडिती अविचाराला ।
बसुन बसून मंथन करिती दुध समजूनी पाण्याला ।
निरंकार बेअंत प्रभुला पहाण्या तीर्थावर जाती ।
स्मशान आणि समाधीवरी जाऊन दीपक लावीती ।
मूढ लोक कणकणवासीला शोध वनी जाऊन करीती ।
ग्रंथ वंदन करूनी थकले आणि मूर्ती पूजा करीती ।
शोध करीता आयु गेले परी न कोठे हा दिसला ।
म्हणे 'अवतार' पूर्ण गुरुवीण राम कुणा ना सांपडला ।
*
एक तूं ही निरंकार (८८)
वसे अंतरी गुरुमत ज्याच्या तिमीर मनाचा दुर करी ।
वसे अंतरी गुरुमत ज्याच्या हृदयांतरी प्रकाश करी ।
वसे अंतरी गुरुमत ज्याच्या तुच्छ असा होईल महान ।
वसे अंतरी गुरुमत ज्याच्या होऊन जाईल प्रकाशमान ।
वसे अंतरी गुरुमत ज्याच्या मिळेल मार्ग जीवनाला ।
वसे अंतरी गुरुमत ज्याच्या राजा बनवी गरिबाला ।
भाग्यहीन ही दुनिया सारी तत्व खरे जाणत नाही ।
'अवतार' गुरु शरणांगतीवीना प्रभु हा मिळू शकत नाही ।
*
एक तूं ही निरंकार (८९)
ग्रंथ पुरातन सर्व पाहिले मागील साधु संतांचे ।
गुरुनेच बदलुन टाकीले लेख तयांच्या नशिबाचे ।
आजवरी जे होऊन गेले निज यत्‍ने पाहू न शकले ।
राम कृष्ण अन नानक स्वतः पडदा ना हटवू शकले ।
मार्ग दाविण्या जगताला या नियमाचे पालन केले ।
वली पीर यांनी गुरु चरणी मस्तक अपुले झुकविले ।
युगे युगे ज्ञानाची दोरी राहिली असे गुरु करी ।
'अवतरी' म्हणे रे अंध जगत हे वृथाची सारे कर्म करी ।
*
एक तूं ही निरंकार (९०)
एक दोन हे नाही चुकले चुकला हा सारा संसार ।
देवाची तर ओळख नाही करीतो नामाचा उच्चार ।
मन मार्गाने निज बुद्धीला मार्गी उलट्य़ा लाविवले ।
तर्‍हे तर्‍हेच्या घडवूनी मूर्ती कैक देव करुनी बसले ।
चंद्र सूर्य ज्याने बनविले दीप तयाला दाखवीती ।
सुगंध ज्या स्वामीने बनविला धुप जाळीती त्यापुढती ।
कर्मकाडा अंधारामाजी चाले आंधळा करोबार ।
नैवेद्य दाविती तयाला जो जगताचा असे दातार ।
सीमा याला घालू पाहती असीम जो आहे जगती ।
परमेशाच्या भेटींलागी आपणची धोका खाती ।
कल्पीत ऐसे महल बनवीती पायावरती स्वप्नांच्या ।
म्हणे 'अवतार' दय कर स्वामी जीवावरी या जगताच्या ।