श्री. मयुरानंद धारामृत - अध्याय चौथा

ॐ परमात्मने नम: । श्री सद्‍गुरवे नम: । श्री सरस्वत्यै नम: । ॐ नम: श्री स्वामी समर्थाय ॥१॥
परब्रह्मा, पूर्णब्रह्मा, परमात्मा, परमभूषणा । सर्वात्मा, सर्वसाक्षी, सर्वेशा, सर्वोत्तमा ॥२॥
प्रसाद घेऊनी प्रासादिक । मोरेश्वर आले ऊमराळ्यास । आजोबा आणि पत्नीस । सर्वार्थे सर्व निवेदिले ॥३॥
पालटले पूर्वरुप । ब्राह्मतेज झळाळत । गुरुकृपा मूर्तिमंत । आप्तईष्ट अनुभविती ॥४॥
स्वामी समर्थ स्मरण । प्रसाद मूर्तीचे पूजन । बहुधा असे आत्म । रंगती ध्यान रंगी ॥५॥
स्वामी कृपेचा ओघ । झाले मोरेश्वर मयुरानंद । आनंदाचा परमकंद । झाला स्वाधिन तयांचे ॥६॥
मयुरानंदांचा आप्त । बाळाभाऊ नामक । महारोगाने झाला ग्रस्त । सरले सर्व उपाय ॥७॥
जाहले तया ज्ञात । मोरेश्वर करी देव देव । सामान्यांचा स्वभाव । सहज विकृत बरळती ॥८॥
आपुले खर्चुन पुण्य । इतरां करावे पूर्वकाम । प्रापंचिकांचे ऐसे वर्म । स्वार्थासाठी भक्तीनाटक ॥९॥
बाळाभाऊ आले गृहास । विनविती मयुरानंदास । तू महान देवभक्त । माझी व्याधी निरसी तव पुण्ये ॥१०॥
मयुरानंद वदते तयास । मजसी नाही सामर्थ्य । केवळ एक भैषज । पूर्णब्रह्म अक्कलकोट ॥११॥
मयुरानंदा समवेत । बाळाभाऊ आले अक्कलकोटात । वेळ होती रात्र । स्वामी शेकोटी पेटवून बैसले ॥१२॥
बाळाभाऊ स्वामीस वंदिता । स्वामी पुसती मयुरानंदा । कशास आणिली येथ । ब्याद असली ॥१३॥
पापे यांनी करावी । आम्ही कां बरे निस्तरावी । श्राध्दपक्षादी परान्ने भक्षिती । तेणे जडला महाकुष्ट ॥१४॥
जळत्या शेकोटीतून । निवडुंग फणा देती फेकून । म्हणती लावाची उगाळून । तयाने व्याधी जाईल ॥१५॥
परी यासी पथ्य महान । कदा न सेवी परान्न । मतीभ्रंश परान्नातून । परप्रारब्ध भोगावह होई ॥१६॥
स्मरले स्वामींचे वचन । भेटेन निर्मळच्या यात्रेत । मयुरानंदा ब्रह्मानंद । धरीन पद गुरुंचे ॥१७॥
शंकराचार्य स्थानापासून । यात्रेचे होत संचलन । भक्तसागरा उधाण । अतर्क्य येतसे ॥१८॥
निर्मळास येती मयुरानंद । गर्दीत शोधिती स्वामींस । परंतु श्री स्वामीदत्त । दर्शन तया न जाहले ॥१९॥
बहू दुकाने यात्रेत । धार्मिक वस्तू येती विक्रीस । दिसला एक साधु तयास । धुनी प्रज्वाळून बैसला ॥२०॥
रुद्राक्षमाळा शंख । शाळीग्राम बाणलिंगे । शुभ्र भस्माचे खडे । चंदनादी विक्रीस ॥२१॥
तेथे येती मयुरानंद । सर्व वस्तु अवलोकीत । तेथ बिल्वार्चित बाणलिंग । चंद्रशेखर पाहिला ॥२२॥
मयुरानंद म्हणती साधूस । पाहिजे चंद्रशेखर आपणास । हे माझे पंचप्राणात्मक आत्मलिंग । वदले साधु ॥२३॥
चंद्रशेखर नसे विक्रीसी । केवळ ठेविला दर्शनासी । इतर बाणलिंग इच्छिसी । तरी अवश्य देईन ॥२४॥
चंद्रशेखराचा हट्ट । ना सोडिती मयुरानंद । साधूचा हट्टी हठ । पुसे आत्मलिंग कैसे द्यावे ॥२५॥
साधु वदे अखेरीस । माने ईश्वरी इच्छेस । उत्तीर्ण होतां परिक्षेत । देईन तुज चंद्रशेखर ॥२६॥
पसर तव उपवस्त्र । मी हवेत फेकीन बिल्वपत्र । पडता तुझे वस्त्रांत । चंद्रशेखर सुखे देईन ॥२७॥
वस्त्र पसरती मयुरानंद । साधु फेकी बिल्वपत्र । अंतराळांतून लीलये त्वरीत । पडले मयुरानंद वस्त्री ॥२८॥
गगनी ना सामावे आनंद । साधु असे महाखट । तयाने चंद्रशेखर त्वरित । धगधगत्या धूनीत टाकला ॥२९॥
मयुरानंद खिन्नत्वे पहात । साधु राहे हंसत । काढूनी बाण लालबुंद । पाण्यात टाकिला ॥३०॥
बाण होता शीत । टाकिला मय्रुरानंद वस्त्रात । होऊन अति हर्षयुक्त । मार्गस्थ झाले मयुरानंद ॥३१॥
करतां मार्गक्रमण । साधूस देणे दक्षिणा । परत येऊन पहाता । साध अदृश्य धुनीसहित ॥३२॥
पुसत एका दुकानदारासी । साधु गेले कवण ठायासि । दुकानदार वदे तयासी । येथे साधु धुनी कदां नसे ॥३३॥
मयुरानंदा झाले ज्ञान । साधु तेचि स्वामी समर्थ । दर्शन देऊनी दिधले आत्मलिंग । परी तया न ओळखिले ॥३४॥
अति हर्ष जाहला बंध । माया कर्तृत्व अगाध । समोर असुनी स्वामी दत्त । मायावेष्टने अंध जाहलो ॥३५॥
आपण ओळखिले ना स्वामींसी । स्वामी ओळखिती मजसी । केली सत्य वचनोक्ती । दिधले दर्शन यात्रेत ॥३६॥
करणे श्रीराम मंदिर निर्माण । पूर्वी करणे कीर्तन । मीच गणेश राम कृष्ण । वच स्मरले स्वामींचे ॥३७॥
उमराळ्या नजीक । गांव सत्पाला नामक । हनुमान जन्मोत्सव तेथ । प्रतिवर्षी होतसे ॥३८॥
मयुरानंद जाती तेथ । जन्मोत्सव व्याख्यान देत । जनसमुदाय जाहला मुग्ध । हनुमान माहात्म्ये ॥३९॥
व्याख्यान नोहे कीर्तन । श्रोते जाहले भावपूर्ण । `मोरेश्वरबुवा' पदवी देऊन । करी दिधली तंबोरी ॥४०॥
श्री हनुमान साक्षीत । जाहला कीर्तना आरंभ । श्रीराम प्राप्ती कारण । प्रसन्नता अवश्य मारुतीची ॥४१॥
मयुरानंदांपासून । जाहले कीर्तनादी आरंभण । जय जय स्वामी रघुनंदन । हर्षे वदले मोरेश्वर ॥४२॥
स्वामी समर्थ संकेत । त्या परी सर्व घडत । बुवा झाले नि:संकल्प । सर्व भार स्वामीपदा ॥४३॥
परमेश्वर इच्छेवाचून । हालेना कदां वृक्षपर्ण । आपुला संकल्प त्यांत मिसळून । ईश्वर कार्य ना रोधावे ॥४४॥
अवतारादिकांच्या मूर्ती विविध । तयाने विकार उद्भव । सर्वांतरी परब्रह्म व्याप्त । भेदाभेद माया स्वबळ ॥४५॥
इष्ट देवतेचे रुप । स्मरावे विव्ध मूर्तीत । सर्व देवा नमस्कार । शिवस्वामी प्रती जातसे ॥४६॥
मयुरानंद सर्वाप्रती । पाहती स्वामी समर्थासी । जळी, स्थळी, काठासी । पाहती स्वामींसी ॥४७॥
भेदाभेद वर्जित । हाचि असे तृतीय नेत्र । तो होता उन्मलीत । संचरे स्वामीरुप सर्वत्रेसी ॥४८॥
देव आणि भक्त । दोन्ही होतां एकरुप । तेव्हा तया गुरुपद प्राप्त । आदी गुरुकृपे होतसे ॥४९॥
इतिश्री स्वामी कृपांकित । श्री मयुरानंद धारामृत । आप्तकृष्ट निवारणं, चंद्रशेखर प्राप्तं तथा
कीर्तनारंभर्नामो । चतुर्थोध्याय: ॥ श्री स्वामी आत्मलिंगार्पणमस्तु ॥ शुभम्‍ भवतु ॥