अध्याय तिसरा - श्लोक ४१ ते ५०

द्वितीयं दण्डकं ज्ञेयमुकाराख्या च मातृका ॥
विष्णुर्दैवतमाख्यातं श्वेतवर्णविराजितम्‍ ॥४१॥
दुसरे हे दंडक ब्रम्ह त्याची मात्रा उकार संकज्ञ असून दैवत विष्णु आणि ते शुभ्रवर्णाने सुशोभित आहे ॥४१॥
पृथग्वर्णं तथा देवि श्वेतकर्बुरराजितम्‍ ॥
अंगष्ठपूर्वहस्तं च प्रमाणं देहलक्षणम्‍ ॥४२॥
देवी, त्याची पृथग्वर्ण शुभ्र व चित्रविचित्र असून, ते त्या वर्णाने शोभित आहे व त्याच्या देहाचे प्रमाण
हस्तांगुष्ठाच्या पेरा एवढे आहे. ॥४२॥
त्याचे देहलक्षण मसुराप्रमाणमात्र असून पांचवे ब्रम्ह बिंदुरूप आहे व त्याची मात्रा एकार आहे ॥४८॥
देव: सदाशिवो ज्ञेय: पीतवर्णो ह्यनुक्रमात्‍ ॥
पृथग्वर्णस्तु नैवात्र शुद्धस्फटिकदीपवत्‍ ॥४९॥
त्याचे दैवत सदाशिव असून, त्याचा स्वाभाविक वर्ण पीत हा आहे व त्यामध्ये निराळा असा मुळीच
नसूण तें शुद्ध स्फटिक कांतीप्रमाणे आहे ॥४९॥
प्रमाणं न भवत्यो कैवल्यज्ञानदेहके ॥५०॥
त्याचा देह साक्षी चैतन्यरुप असल्यामुळे त्या कैवल्य ज्ञान देहाला प्रमाणच नाही ॥५०॥