वज्र [vajra] a. a. [वज्-रन्
[Uṇ.2.28] ]
Hard, adamantine.
Severe.
Forked, zigzag.
Cross.
ज्रः, ज्रम् A thunderbolt, the weapon of Indra (said to have been formed out of the bones of the sage Dadhīchi q. v.); आशंसन्ते समितिषु सुराः सक्तवैरा हि दैत्यैरस्याधिज्ये धनुषि विजयं पौरुहूते च वज्रे
[Ś.2.16.] Any destructive weapon like the thunderbolt.
A diamond-pin, an instrument for perforating jewels; मणौ वज्रसमुत्कीर्णे सूत्रस्येवास्ति मे गतिः
[R.1.4.] A diamond in general, an adamant; वज्रादपि कठोराणि मृदूनि कुसुमादपि
[U.2.7;] [R.6.19;] मुक्तां मरकतं पद्मरागं वज्रं च विद्रुमम्
[Śiva.B.3.12.] Sour gruel.
धरः an epithet of Indra; वज्रधरप्रभावः
[R.18.21.] an owl.
-धारणम् artificial gold.
-नाभ a. a. having a hard nave (said of a wheel); see next word.
-नाभः the discus of Kṛiṣṇa; वज्रनाभं ततश्चक्रं ददौ कृष्णाय पावकः
[Mb. 1.225.23] (com. वज्रं वरत्रासा नाभौ यस्य तत् । सूत्रबद्धशकुनिवत् पुनः प्रयोक्तुर्हस्तमायातीत्यर्थः ॥).
-निर्घोषः, -निष्पेषः a clap or peal of thunder.
-पञ्जरः a secure refuge, protector; वज्रपञ्जरनामेदं यो रामकवचं स्मरेत् Rāma-rakṣā 13.
पाणिः an epithet of Indra; वज्रं मुमुक्षन्निव वज्रपाणिः
[R.2.42.] -पातः, -पतनम् a stroke of lightning, fall of thunder-bolt; एतद्वैशसवज्रघोरपतनम्
[U.4.24;] यावन्निष्ठुर- वज्रपातसदृशं देहीति नो भाषते Udb.
पुष्पम् the blossom of sesamum.
a valuable flower.
-भृत् m. m. an epithet of Indra.
-मणिः a diamond, an adamant; छेत्तुं वज्रमणी- ञ्शिरीषकुसुमप्रान्तेन संनह्यते
[Bh.2.6.] -मय a.
hard, adamantine.
cruel, hard-hearted.
मुखः a kind of insect; कृत्ते वज्रमुखेन नाम कृमिणा दैवान्ममोरुद्वये
[Karṇabhāra 1.1.] a kind of Samādhi.
मुष्टिः an epithet of Indra.
an adamantine clenched fist.
a kind of weapon.-रदः a hog.
-लिपिः a particular style of writing.
लेपः a kind of very hard cement; वज्रलेपघटितेव
[Māl.5.] 1; U.4 (for its preparation see Bṛi. S., Chapter 57 'वज्रलेपलक्षणः').
The being ineffaceable, permanent one; अन्यक्षेत्रे कृतं पापं पुण्यक्षेत्रे विनश्यति । पुण्यक्षेत्रे कृतं पापं वज्र- लेपो भविष्यति ॥ Subhāṣ.
-लोहकः a magnet.
वधः death by thunderbolt.
cross-multiplication.
-वारकः a title of respect.
-व्यूहः a kind of military array.-शल्यः a porcupine.
-संघातः N. N. of a kind of hard cement;
[Bṛi. S.57.8.] -a. having the hardness of adamant; ततः स वज्रसंघातः कुमारो न्यपतद्गिरौ
[Mb.1.123.27.] -सार a. as hard as adamant, having the strength of the thunderbolt, adamantine; क्व च निशितनिपाता वज्रसाराः शरास्ते
[Ś.1.1;] त्वमपि कुसुमबाणान् वज्रसारीकरोषि 3.4.
-सूचिः, -ची f. f. a diamond-needle.
-हृदयम् an adamantine heart.
ज्रः A form of military arrray.
A kind of Kuśa grass.
N. N. of various plants.
A kind of pillar.
ज्रम् Steel.
A kind of talc.
Thunderlike or severe language.
A child.
Emblic myrobalan.
The blossom of the sesamum or Vajra plant.
Denunciation in strong language.
A particular posture in sitting. -Comp.
-अंशुकम् cloth marked with various patterns.
-अङ्क a. a. studded with diamonds (Mar. हिरेजडित); ततो जाम्बूनदीः पात्रीर्वज्राङ्का विमलाः शुभाः
[Mb.12.171.16.] -अङ्कित a. a. marked with Vajra-like symbol.
-अङ्गः a snake.
-अशनिः the thunderbolt of Indra; वज्राशनिसम- स्पर्शा अर्जुनेन शरा युधि
[Mb.6.119.6] -अस्थिः f. f. Asteracantha Longifolia (Mar. तालिमखाना).
-आकरः a diamond mine; बभूव वज्राकरभूषणायाः (पतिः)
[R.18.21.] -आकार,
shaped like वज्र.
a crossshaped symbol.
-आख्यः a kind of mineral spar.
आघातः a stroke of thunder or lightning.
(hence fig.) any sudden shock or calamity.
-आभः a kind of spar or valuable stone.
-आयुधः an epithet of Indra.
आसनम् a diamond-seat.
a particular posture in sitting (the hands being placed in the hollow between the body and the crossed feet).-कङ्कटः an epithet of Hanumat.
कवचः, चम् adamantine mail.
a particular Samādhi.
-कालिका N. N. of the mother of Śākyamuni.
-कीटः a kind of insect (boring holes in wood and stone).
-कीलः a thunderbolt, an admantine shaft; जीवितं वज्रकीलम्
[Māl.9.37;] cf.
[U.1.47.] -कूटः a mountain consisting of diamonds; स वज्रकूटाङ्गनिपातवेगविशीर्णकुक्षिः स्तनयन्नुदन्वान्
[Bhāg.3.13.29.] -केतुः N. of the demon Naraka.
-क्षारम् an alkaline earth.
-गोपः = इन्द्रगोपः q. v.
-घोष a. a. sounding like a thunderbolt;
[R.18.21.] -चञ्चुः a vulture.
-चर्मन् m. m. a rhinoceros.
-जित् m. m. N. of Garuḍa.
-ज्वलनम्, -ज्वाला lightning.
-तरः N. N. of a kind of very hard cement;
[Bṛi. S.57.7.] तुण्डः a vulture.
mosquito, gnat.
N. N. of Garuḍa.
of Gaṇeṣa.
-तुल्यः lapis lazuli or azure stone.
-दंष्ट्रः a kind of insect.
-दक्षिणः N. N. of Indra.
-दण्ड a. a. having a staff studded with diamonds.
दन्तः a hog.
a rat.
-दंशनः -देह, -देहिन्a. having an adamantine or very hardy frame.