माती

कोंकणी (Konkani) WN

noun  पृथ्वीच्या पृश्ठभागाचेर वा चड करून हेर भागांनी लेगीत चड करून सगल्या सुवातांनी मेळटा असो पदार्थ   Ex. हांगाची माती खूब पिकाळ

HOLO STUFF OBJECT:

विटो मडकी दुदकें नळो बुडकुलो चकेडी फातुल्ली पार्थीव हंडी बुयांव भट्टुली खापर कोळसुली भुडकुली

HYPONYMY:

रेबो रेंव खडू शेड मुल्तानी चिकण माती चीनी माती काव जमीन कोफी गोपीचंदन खारी माती चिकणमाती गाळ लोटासज्जी दोमट माती

ONTOLOGY:

प्राकृतिक वस्तु (Natural Object) ➜ वस्तु (Object) ➜ निर्जीव (Inanimate) ➜ संज्ञा (Noun)

Wordnet:

asm মাটি

ben মাটি.মৃত্তিকা

guj માટી

hin मिट्टी

kan ಹೊಲ

kas میٚژ

mal മണ്ണു

mar माती

mni ꯂꯩꯕꯥꯛ

nep जमिन

ori ମାଟି

pan ਮਿੱਟੀ

san मृदा

tam மண்

tel మట్టి

urd مٹی , خاک , دھول , زمین

A dictionary, Marathi and English

.

Aryabhushan School Dictionary

 f  The earth. Utter destruction.
मातीच्या मोलानें विकणें-देणें   Sell dirt-cheap.
माती देणें   Inter (a corpse).

मराठी (Marathi) WN

noun  दगडावाचून पृथ्वीचा सर्वात वरचा भाग   Ex. शेताच्या जमीनीला सुपीक बनवण्यासाठी मातीत खत घालणे आवश्यक आहे

HOLO STUFF OBJECT:

वीट हंडी कौल मडके पणती मातीचे वाडगे पार्थिव कुल्हडा माठ खापर चपटी कोठार घडा कुंडी जाळे गेळा घागर घृतपात्र

HYPONYMY:

खारवट गेरू गोपीचंदन चिखल चिकणमाती मुलतानी माती चिनीमाती लाल माती वाळू शाडू गाळाची माती रेताड माती पिवळी माती

ONTOLOGY:

प्राकृतिक वस्तु (Natural Object) ➜ वस्तु (Object) ➜ निर्जीव (Inanimate) ➜ संज्ञा (Noun)

SYNONYM:

मृत्तिका मृदा

Wordnet:

asm মাটি

ben মাটি.মৃত্তিকা

guj માટી

hin मिट्टी

kan ಹೊಲ

kas میٚژ

kok माती

mal മണ്ണു

mni ꯂꯩꯕꯥꯛ

nep जमिन

ori ମାଟି

pan ਮਿੱਟੀ

san मृदा

tam மண்

tel మట్టి

urd مٹی , خاک , دھول , زمین

महाराष्ट्र शब्दकोश

 स्त्री. 
पृथ्वी ; दगडावाचून पृथ्वीचा अंश ; मृत्तिका , धूळ .
( ल . ) स्थूल शरीर . कीर्तनासी जाता तुझी जड झाली माती । - तुगा २९८७ .
( ल . ) नाश ; नासाडी ; दुर्दशा . पोरानें संसाराची माती करुन टाकली .
अगदीं काहीं नाहीं याअर्थी . तुला काय कळतें माती ?
निरुपयोगी ; बिनकिमतीचा पदार्थ .
( ल . ) मृत शरीर .
निसर्गानें मेलेल्या जनावराचें मांस ; मढें .
शाडू ( मातीचा गणपति , चित्रें इ० कां करितां ). [ सं . मृत्तिका , मृद = कुस्करणें ; प्रा . मत्ति ( ट्टि ) आ ; हिं . मट्टी - माटी ] म्ह
अति तेथें माती = कोणत्याहि गोष्टीचा अतिरेक झाल्यानें नुकसान होतें
जित्या रोटी आणि मेल्या माती .
दरीची माती दरींत आटते . ( वाप्र . )
०आडकरणें   घालणें ठेवणें टाकणें -
( शब्दशः व ल . ) मातीखालीं ठेवणें ; पुरणें ; आच्छादणें ; झाकणें ( प्रेत , धन , ठेवा ).
विसरुन जाणें ; पुनःपुनः त्याच गोष्टीचा उल्लेख न करणें .
०मातेरा   मातेरा करणें - ( एखाद्या वस्तूची ) नासाडी करणें ; तिचा सुखावहपणा हिरावून घेणें .
०मोत   मोत करणें - ( व . ) प्रेत दहन करणें , मूठमाती देणें ; पुरणें . अन्नात
०अन्नात   - एखाद्याच्या उपजीविकेचें साधन नाहीसें करणें ; पोटावर पाय आणणें .
कालवणें   - एखाद्याच्या उपजीविकेचें साधन नाहीसें करणें ; पोटावर पाय आणणें .
०खाणें   पराभव पावणें .
०च्या   विकणें , देणें - हलक्या दरानें , कमी किंमतीनें विकणें . पैशाची फार जरुरी होती , म्हणून मला आपलें सामान मातीच्या मोलानें विकावें लागलें .
मोलानें   विकणें , देणें - हलक्या दरानें , कमी किंमतीनें विकणें . पैशाची फार जरुरी होती , म्हणून मला आपलें सामान मातीच्या मोलानें विकावें लागलें .
०जड   - मरणोन्मुख मनुष्याचें शरीर जड होणें .
होणें   - मरणोन्मुख मनुष्याचें शरीर जड होणें .
०टाकणें   घालणें लोटणें - बुझविणें ; ( कलह , अपराध इ० कांवर ) पांघरुण घालणें ; विसरण्याचा प्रयत्न करणें . ह्या वादावर आतां माती लोटली पाहिजे . मातीला देणें जाणें येणें - ( कर . ) प्रेत पुरणें ; मढें पुरणें ; प्रेतयात्रेला जाणें . मातीला गेलों होतों - काल माती दिली - मातीला चला . तोंडांत
०तोंडांत   - प्राप्ती बुडणें . मातींत , मातींत मिसळणें - प्रेत पुरणें ; और्ध्वदेहिक , उत्तरक्रिया करणें .
पडणें   - प्राप्ती बुडणें . मातींत , मातींत मिसळणें - प्रेत पुरणें ; और्ध्वदेहिक , उत्तरक्रिया करणें .
०होणें   
नाश होणें . जें अनया कारण , त्याची पळांत हो माती । - मोआदि ३३ ६० .
खराबी होणें . यालागी श्रवणाची होय माती । परमार्थप्राप्ति त्यां कैची । - भाराबाल ११ . १३० .
बेकार होणें . सामाशब्द -( माती शब्द समासांत पूर्वपदीं आला असतां त्याचें मात असें रुप होतें )
०कट वि.  माती असलेला ( पदार्थ )
०कण  न. माती मिसळल्यामुळें नासलेलें धान्य . [ माती + कण ] मात्कर पु . ( व . ) मातीच्या भिंती घालणारा ; मातकाम करणारा . मातकरी पु . ( राजा . ) शेतजमीन भाजण्यासाठीं पसरलेल्या राबावर माती घालण्याकरितां लावलेला मजूर ; परैगडी . [ माती + करी ]
०कापड  न. 
( अग्निपुटें देण्याकरितां कुपीस्थ रसायनें इ० ची ) ज्यांत भट्टी लावावयाची त्या भांड्यास मातीचा लेप दिलेल्या कापडाच्या पट्टीनें लेपटणें .
असला लपेटा ; आवरण . [ माती + कापड ]
०काम  न. मातीचें काम ; मडकीं घडणें , विटा घालणें , चित्रें करणें चिखलानें भिंत रचणें इ० काम .
०खण   खाण - स्त्री .
मातीची खाण .
भाजावळीकरितां दाढीवर पसरण्यासाठीं दाढीच्या नजीकच्या जमीनींतील जी माती खणतात ती जागा .
०गाळणें  न. चाळणीवजा चिकणमाती गाळण्याचें मडकें मातट , ड , ळ , मातमळ वि . माती मिसळल्यामुळें खराब झालेला ( गूळ , धान्य इ० पदार्थ ); मातीमिश्रित .
०सामान  न. मातीचीं चित्रें , भांडीं इ० जिनसा . मातियेडें न . मातकाम करणारा . - शर . [ प्रा . ] मातिरा पु . मातेरें ; नाश . चरमतनू परमलाभ , न करि मातिरा । - भज ५७ . मातीचा मैराळ वि . जंगी व स्थूल ; गलेलठ्ठ ( मनुष्य ). मातीचें अत्तर न . उत्तम मातीपासून तयार केलेलें अत्तर . मातीचे कुल्ले पुअव . खरें प्रेम नसतां प्रेमाचा आणलेला नुसता आविर्भाव ; दृड बंधन , एकोपा नसल्यामुळें संकटाच्या वेळीं उपयोगी न पडणारें नातेवाईक , संबंधीं ; बळें लावलेलें नातें किंवा संबंध ; उसनें प्रेम , अवसान . म्ह० मातीचे कुल्ले लावल्यानें लागत नाहींत . मातीचें तेल न . खडकतेल ; घासलेट . मातीमीठ न . खारट मातीपासून तयार केलेलें मीठ . माती वडार पु . वडारांतील एक पोट जात .

A Sanskrit English Dictionary

माती  f.  f. in वा॑न् माती, [TS.] ( मात्या॑, [VS.]; [MaitrS.]; cf. [Pāṇ. 4-1, 85], Vārtt. 1, [Pat.])