स्कंध २ रा - अध्याय १ ला

१
शुक म्हणे राया, प्रश्न तुझे श्रेष्ठ । जाणें हितप्रद सकल लोकां ॥१॥
पंचसूनादोषयुक्त जे अज्ञाने । तयां इष्ट जनीं शास्त्रें बहु ॥२॥
पामरांचें ऐशा निद्रा-रतिसौख्यें । अर्धायुष्य जातें सहज व्यर्थ ॥३॥
कुटुंबपोषणप्रयत्नांत अर्ध । अवशिष्ट आयुष्य व्यर्थ जाई ॥४॥
आप्तस्वकीयांचे मरण प्रत्यक्ष । पाहूनीहि सत्य मानी विश्व ॥५॥
शाश्वत श्रीहरी ध्यावा-गावा नित्य । ऐकावा ज्या मोक्षइच्छा तेणें ॥६॥
सांख्य योगधर्म निष्ठा जयाप्रति । नारायणस्मृति अंतीं घडे ॥७॥
जन्मसाफल्य तें, ज्ञातेही यास्तव । म्हणे वासुदेव हरि गाती ॥८॥

२
ब्रह्मज्ञानप्रद श्रेष्ठ भागवत । द्वापरयुगांत कथिलें तातें ॥१॥
परमभक्त तूं यास्तव कथीन । जेणें हरिप्रेम उपजे मनीं ॥२॥
इहपर हेतु येणें पूर्ण होती । ज्ञानी, योगी गाती यास्तव हें ॥३॥
अल्पायुष्यभय न धरावें मनीं । मूढाचें या जनीं व्यर्थ वय ॥४॥
ज्ञात्यासी घटिकाद्वयही मोक्षद । मूढा सहस्त्राब्द व्यर्थं जाणें ॥५॥
दोन घटींमाजी खट्वांग कृतार्थ । सप्ताह आयुष्य असे तुज ॥६॥
वासुदेव म्हणे सज्जन उदार । संकटींही धीर देती जनां ॥७॥

३
मृत्यु पातल्या समीप । प्रथम व्हावें निर्भयचित्त ॥१॥
पुत्र-कलत्रादि पाश । पुढती छेदावे समस्त ॥२॥
बाधा न व्हावी पुनश्च । म्हणूनि त्यजावें गृहास ॥३॥
यमनियमेंसी पुण्य - । तीर्थी, व्हावें भावें स्नान ॥४॥
सर्वश्रेष्ठ प्रणवजप । करुनि व्हावें अंतर्मुख ॥५॥
व्हावा प्राणांचा संयम । पुढती सगुणाचें ध्यान ॥६॥
अचल ध्यान ते धारणा । एकाग्रता तेणें मना ॥७॥
वासुदेव म्हणे ऐसी । उपजे भक्ति भगवंताची ॥८॥

४
राव म्हणे कैसी साधावी धारणा । जिंकावें आसना म्हणती मुनि ॥१॥
तेथ प्राणजय साधूनि विजय । इंद्रियांचा होय आवश्यक ॥२॥
पुढती करावें स्थूलरुपध्यान । जें विश्व व्यापून उरलें बहु ॥३॥
पाद तें पाताल पार्ष्णि रसातल । गुल्फ महातल, सुतल जानु ॥४॥
ऊरुद्वय ज्याचें अतल-बितल । जघन महातल, नभ नाभी ॥५॥
स्वर्ग वक्षस्थल, ग्रीवा महर्लोक । जनोलोक मुख तयाप्रति ॥६॥
तपोलोक तया ईश्वरा ललाट । मस्तकें अनंत सत्यलोक ॥७॥
इंद्रादिक हस्त दिशा तेचि कर्ण । श्रोत्र शब्द, घ्राण गंध तया ॥८॥
विस्तार याहूनि पहा भागवतीं । यावीण जगतीं नसे कांहीं ॥९॥
स्वयेंचि स्वप्नांत बहुरुपी जीव । सकलां अनुभव तैसे यासी ॥१०॥
वासुदेव म्हणे ऐशा ईश्वरासी । ध्यातां संसृतीची बाधा टळे ॥११॥