काय गळतें, तर तोंड गळतें

मराठी वाक्संप्रदाय - वाक्यप्रचार

   मुखरस पाघळणें. एक मनुष्‍य एका गांवी गेला असतां त्‍यास तेथे दोनप्रहरी जेवावें कोठे याची पंचाईत पडली. कोठे सोय होईना. अखेरीस त्‍यानं थोडे तांदुळ विकत घेतले, पण ते शिजवावे कोठे व कसे याची पंचाईत पडली. शेवटी फिरता फिरता एका वृद्ध बाईने ते शिजवून द्यावयाचे कबूल केले. त्‍या बाईचे घर एक लहान झोपडेवजा होते व त्‍याचे दार फार ठेंगणें व अरूंद होते. भात शिजत असतां त्‍या घरात एक भला उंच धिप्पाड असा मनुष्‍य त्‍याने येतांना पाहिला. तेव्हां त्‍या मनुष्‍याचे शरीर पाहून त्‍यास जरा विस्‍मय वाटला व त्‍यास थोडे हंसू आले. तेव्हा त्‍या बाईने त्‍यास हसण्याचे कारण विचारले. तेव्हां त्‍याने सांगितले, की हा मनुष्‍य जो घरात गेला तो जर मेला तर त्‍यास या दारांतून बाहेर कसे काढता येईल याबद्दल मला अचंबा वाटला. तो मनुष्‍य त्‍या बाईचा मुलगा होता. तेव्हा ते शब्‍द ऐकून त्‍या बाईस फार राग आला व ‘मेल्‍या माझ्या मुलाबद्दल असे अभद्र बोलतोस होय !’ असे सांगून तिनें चुलीवर शिजत असलेले भांडे तसेच आणून त्‍याच्या अंगवस्‍त्रात ओतले. तेव्हां तो तसेच ते अंगवस्‍त्र भातासुद्धां हातांत धरून रस्‍त्‍याने चालता असतां त्‍यांतून थेंब थेंब पाणी गळत चालले. ते पाहून एका मनुष्‍यानें विचारले की, अहो ! उपरण्यांतून काय गळते? तेव्हां त्‍याने सांगितले की, तोंड गळतें ! याप्रमाणें मनुष्‍याचे तोंड भलत्‍या वेळी भलतेच बोलून घाण करते.