वारण

{ vāraṇa }

Puranic Encyclopaedia

VĀRAṆA   A country in ancient Bhārata. It is mentioned in [Mahābhārata, Udyoga Parva, Chapter 19, Stanza 31] , that the army of the Kauravas had surrounded this country.

प्राचीन चरित्रकोश

वारण n.  (सो. अनु.) एक राजा, जो मत्स्य के अनुसार चंप राजा का, एवं वायु के अनुसार चित्ररथ राजा का पुत्र था ।

A dictionary, Marathi and English

   , and to express the obstructed or prohibited state occasioned by him or it.
   vāraṇa m S An elephant.

Aryabhushan School Dictionary

  m  An elephant.
 n   Warding off; resisting.

मराठी (Marathi) WordNet

   See : हत्ती, हत्ती

महाराष्ट्र शब्दकोश

  न. 
  पु. हत्ती . पद्माचा जो तंतु तो वारणाला । वारायाला पै म्हणे सिद्ध झाला । - वामन स्फुट श्लोक ( नवनीत पृ . १३४ ). [ सं . वरण = जाणे ]
   परतविणे ; प्रतिकार ; निवारण ; मागे फिरविणे ; परावृत्ति .
   टाळा ; चुकविणे . दया प्रकट दाखवी कवण सांग त्या वारणी । - केका ६ .
   रक्षण . मी आजि साग्रजानुज शक्रसुताचे करीन वारणा गा । - मोभीष्म ४ . १० . [ सं . वार = टाळणे ]

A Sanskrit English Dictionary

वारण  mfn.  1. mf( ई)n. warding off, restraining, resisting, opposing, [MBh.]; [Kāv.] &c.
   all-resisting, invincible (said of the सोम and of इन्द्र's elephant), [RV. ix, 1, 9]; [Hariv. 1700]
   relating to prevention, [Suśr.]
मृग   shy, wild, [RV.]; [AV.] (with accord. to some = elephant, [RV. viii, 33, 8; x, 40, 4])
   dangerous, [RV.]; [ṢaḍvBr.]
   forbidden, [AitBr.]
वारण  f.  m. ( ifc. f( आ).) an elephant (from its power of resistance), [MBh.]; [Kāv.] &c.
वारण  m.  m. an el°-hook, [Daś.]
   armour, mail, [L.]
   a kind of ornament on an arch, [MBh. iv, 1326]
वारण  n.  n. the act of restraining or keeping back or warding off from ( abl.)
   resistance, opposition, obstacle
   impediment, KātyŚr.; [MBh.] &c.
   a means of restraining, [Bhartṛ.]
हरि-ताल   = , [L.]

ROOTS:

हरि ताल

    N. of a place, [MBh.]
वारण  mfn.  2. mfn. ( fr. वरण; for 1. See col.1) consisting of or made from the wood of the Crataeva Roxburghii, [ŚBr.]; [Kauś.]

The Practical Sanskrit-English Dictionary

वारण [vāraṇa] a.  a. (-णी f.) [वृ-ल्यु ल्युट् वा] Warding off, resisting, opposing; मत्तवारणताम्राक्षो मत्तवारणवारणः [Mb.3.146.] 29.
   णम् Warding off, restraining, obstructing; न भवति बिसतन्तुर्वारणं वारणानाम् [Bh.2.17.]
   An obstacle, impediment.
   Resistance, opposition; अलं युद्धेन राजेन्द्र सुहृदां शृणु वारणम् [Mb.5.138.2.]
   A door, gate (कवाट); बिडालोलूकचरितामालीननरवारणाम् । तिमिराभ्याहतां कालीमप्रकाशां निशामिव ॥ [Rām.2.144.2.]
   Defending, guarding, protecting.
   णः An elephant; न भवति बिसन्ततुर्वारणं वारणानाम् [Bh.2.17;] [Ku.5.7;] [R.12.93;] वारी वारैः सस्मरे वारणानाम् [Śi.18.56.]
   An armour, mail-coat.
   The trunk of an elephant; बाहूत्तमैर्वारणवारणाभैर्निवार- यन्तौ परवारणाभौ [Rām.6.4.21.]
   An elephant-hook; निशितेन वारणेन वारणं मुहुर्मुहुरभिघ्नन् [Dk.2.4.] -Comp.
-कृच्छ्रः   a penance consisting in drinking only rice-water.-केसरः see नागकेसर.
-पुष्पः   a species of plant; श्यामान् वारणपुष्पांश्च तथाऽष्टपदिका लताः [Mb.13.54.6.]
-बुषा, -बुसा -वल्लभा   the plantain tree.
-साह्वयम्  N. N. of Hastināpura.-हस्तः a particular stringed instrument.

Shabda-Sagara

वारण  n.  ( -णं)
   1. Resistance, opposition, prohibition, obstacle or impe- diment.
   2. Defence, protecting, guarding.
   3. Warding off a blow, guarding, warding.
  m.  ( -णः)
   1. Armour, a cuirass or mail for the body.
   2. An elephant.
    E. वॄ to cover or screen, to defend, aff. ल्युट् .

ROOTS:

वॄ ल्युट् .

संस्कृतम् (Sanskrit) WordNet

   See : गजः