Dictionaries | References

माद्री

   { mādrī }
Script: Devanagari
See also:  मादरी

माद्री     

Puranic Encyclopaedia  | English  English
MĀDRĪ   Mādrī who was the second wife of Pāṇḍu was a daughter of the King of Madra. She was the sister of Śalya. Nakula and Sahadeva took birth from Mādrī. Pāṇḍu expired when he embraced his wife Mādrī. It was because of a curse of the hermit Kindama. Mādrī ended her life in the pyre with her husband. (For further details see under the word PĀṆḌU).

माद्री     

हिन्दी (hindi) WN | Hindi  Hindi
noun  राजा पांडु की पत्नी   Ex. नकुल और सहदेव माद्री के पुत्र थे ।
ONTOLOGY:
पौराणिक जीव (Mythological Character)जन्तु (Fauna)सजीव (Animate)संज्ञा (Noun)
Wordnet:
benমাদ্রী
gujમાદ્રી
kasمادری
kokमाद्री
malമാദ്രി
marमाद्री
oriମାଦ୍ରୀ
sanमाद्री
tamமாதுரி
urdمادری

माद्री     

माद्री n.  मद्रदेश के राजा ऋतायन की पुत्रे, जो पाण्डु की द्वितीय पत्नी, तथा नकुल-सहदेव की माता थी । मद्रराज शल्य इसका भाई था । यह ‘धृति’ नामक देवी के अंश से उत्पन्न हुई थी [म.आ.६१.९८] । प्राचीन काल में रावी तथा व्यास नदी के बीच के दोआब का भाग ‘मद्र’ कहलाता था, जो आजकल पंजाब प्रान्त में स्थित है । उन दिनों शाकल मद्र देश की राजधानी थी, तथा इस देश की राजकन्याओं को सामान्यतः ‘माद्री’ कहते थे [म.स.२९.१३]
माद्री n.  यह परम रुपवती थी, कारण एक तो यह देवी से उत्पन्न हुयी थी, दूसरे पंजाब प्रान्त के लोग सुन्दर होते ही है । अतएव इसके सुन्दरता की प्रशंसा सुन कर, भीष्म ने शल्य के यहॉं जा कर इसे पाण्डु के लिए मॉंगा था । शल्य के यहॉं यह नियम था कि, वरपक्ष से अत्यधिक धनसम्पति लेकर लडकी दी जाती थी, अतएव भीष्म को उनकी प्रथा के अनुसार, कन्या के शुल्क के रुप में बहुतसा धन देना पडा था । तब उस देश की रीतिरिवाज के अनुसार, शल्य ने भी आभूषणों आदि से अलंकृत कर के माद्री को भीष्म के हाथों सौंप दिया । बाद में भीष्म ने हस्तिनापुर में आ कर शुभ दिन तथा शुभ मुहूर्त में पाण्डु से इसका विवाह किया [म.आ.१०५.५-६]
माद्री n.  किंदम मुनि के द्वारा पाण्डु को शाप दिया जाने पर, पाण्डु के साथ माद्री भी वन मे रहने के लिए गयी थी [म.आ.११०] । वहॉं ऋषियों के कथनानुसार, पाण्डु ने कुन्ती को पुत्र उत्पन्न करने की आज्ञा दी । उसने दुर्वास के ‘आकर्षण मंत्र’ के प्रभाव से तीन पुत्र उत्पन्न किये । बाद में कुंती ने अधिक पुत्र उत्पन्न करने के लिये मनाही कर दी । तब माद्री की प्रार्थनानुसार, पान्डु ने वह मंत्र कुंती से इसे दिलाया । उस मंत्र के स्मरण से, इसे अश्विनीकुमार जैसे सुन्दर नकुल तथा सहदेव नामक पुत्र हुए [भा.९.२२.२८] ;[म.आ.११५.२१]
माद्री n.  एक दिन यह मृगया खेलनेवाले पाण्डु के साथ वन में अकेली ही थी । उस समय वसंत ऋतु था, तथा मौसम भी बडा सुहावना एवं चित्ताकर्षक था । इसके द्वारा पहने हुए बारीक वस्त्र इसकी सुंदरता में और चार चॉंद लगा रहे थे । ऐसे सुंदर मौसम में, इसे इस तरह सुंदर देख कर पाण्डु के मन में कामेच्छा उत्पन्न हुयी, तथा इसके हजार बार मना करने पर भी, पाण्डु ने इसे बाहुपाश में भर लिया । पाण्डु का ऐसा करना ही था कि, शाप के अनुसार, उसकी मृत्यु हो गयी । अपने पति पाण्डु के निधन पर, इसने न जाने कितना पश्चात्ताप किया, एवं खूब रोयी [म.आ.११६.२५-३०] । पाण्डु के साथ सती होने के लिए, इसने कुन्ती से बार बार प्रार्थना की । किन्तु शतश्रृङ्गनिवासी ऋषियों ने इसे आश्वासन देते हुए सती न होने के लिए बारबर अनुरोध किया । अंत में कुन्ती की आज्ञा लेकर, इसने पाण्डु की मृतदेह के साथ चितारोहण किया [म.आ.११६] । सती होने के पूर्व इसने जो पाण्डवों को शिक्षा दी थी, वह भ्रातृत्व एवं एकता के लिए एक आदर्श शिक्षा है । इसकी मृत्यु के उपरान्त, धृतराष्ट्र की आज्ञा से, विदुर आदि द्वारा पाण्डु तथा माद्री की अन्त्येष्टिकर्म राजोचित ढंग से किया गया, एवं भाई-बन्धुओं द्वारा इन दोनों को जलांजलि दी गयी । मृत्योपरांत माद्री ने अपने पति के साथ महेन्द्रभवन में निवास किया [म.स्व.४.१६,५.१२]
माद्री II. n.  मद्र कन्या एवं श्रीकृष्णपत्नी लक्ष्मणा का नामान्तर (लक्ष्मण२. देखिये) ।
माद्री III. n.  सोमवंश के क्रोष्टु राजा की पत्नी, जिसे निम्नलिखित चार पुत्र थेः---युधाजित्, देवमीढुष, वृष्णि एवं अंधक [ब्रह्म१४.१.३]
माद्री IV. n.  यादवराजा सात्वतपुत्र के मनु का पुत्र ।

माद्री     

कोंकणी (Konkani) WN | Konkani  Konkani
noun  पांडू राजाची बायल   Ex. नकुल आनी सहदेव माद्रीचे पूत आशिल्ले
ONTOLOGY:
पौराणिक जीव (Mythological Character)जन्तु (Fauna)सजीव (Animate)संज्ञा (Noun)
Wordnet:
benমাদ্রী
gujમાદ્રી
hinमाद्री
kasمادری
malമാദ്രി
marमाद्री
oriମାଦ୍ରୀ
sanमाद्री
tamமாதுரி
urdمادری

माद्री     

मराठी (Marathi) WN | Marathi  Marathi
noun  पांडूची बायको   Ex. नकूल व सहदेव ही माद्रीची मुले होती.
ONTOLOGY:
पौराणिक जीव (Mythological Character)जन्तु (Fauna)सजीव (Animate)संज्ञा (Noun)
Wordnet:
benমাদ্রী
gujમાદ્રી
hinमाद्री
kasمادری
kokमाद्री
malമാദ്രി
oriମାଦ୍ରୀ
sanमाद्री
tamமாதுரி
urdمادری

माद्री     

 स्त्री. ( तंजा . ) प्रकार ; तर्‍हा . [ सं . मात्र ; ता . मादिरी ]

माद्री     

A Sanskrit English Dictionary | Sanskrit  English
माद्री  f. af. See below.
माद्री  f. bf. a species of plant (= अतिव्ल्षा), [L.]
‘princess of the Madras’, N. of the second wife of पाण्डु and mother of the twins नकुल and सहदेव (who were really the sons of the अश्विन्s), [MBh.] ; [Hariv.] &c.
of the wife of सह-देव (also called विजया), [MBh.]
of the wife of क्रोष्टु, [Hariv.]
of the wife of कृष्ण, ib.; [VP.]

माद्री     

माद्री [mādrī]  N. N. of the second wife of Pāṇḍu. -Comp.
-नन्दनः   an epithet of Nakula and Sahadeva.
-पतिः   an epithet of Pāṇḍu.

माद्री     

Shabda-Sagara | Sanskrit  English
माद्री  f.  (-द्री) The wife of PĀṆḌU, and mother of the youngest of the Pāṇḍava princes.
E. मद्र a king, अण् patronymic aff.
ROOTS:
मद्र अण्

माद्री     

noun  राज्ञः पण्डोः पत्नी।   Ex. नकुलः सहदेवश्च माद्र्याः पुत्रौ स्तः।
ONTOLOGY:
पौराणिक जीव (Mythological Character)जन्तु (Fauna)सजीव (Animate)संज्ञा (Noun)
Wordnet:
benমাদ্রী
gujમાદ્રી
hinमाद्री
kasمادری
kokमाद्री
malമാദ്രി
marमाद्री
oriମାଦ୍ରୀ
tamமாதுரி
urdمادری

Related Words

माद्री   लक्ष्मणा-माद्री   மாதுரி   ମାଦ୍ରୀ   মাদ্রী   માદ્રી   മാദ്രി   مادری   ਮਾਦਰੀ   माद्रि   माद्रीपति   माद्रीपृथापति   बाल्हीकी   बाह्लीकी   वाह्लीकी   मद्रसुता   लक्षी   माद्रवती   पाण्डव   पांडु   युधाजित्   युद्धाजित्   मद्र   लक्षणा   वृष्णि   शल्य   नकुल   सुहोत्र   वृक   सह   सहदेव   कुन्ती   अश्विनीकुमार   यम   शिबि   युधिष्ठिर   कृष्ण   હિલાલ્ શુક્લ પક્ષની શરુના ત્રણ-ચાર દિવસનો મુખ્યત   ନବୀକରଣଯୋଗ୍ୟ ନୂଆ ବା   વાહિની લોકોનો એ સમૂહ જેની પાસે પ્રભાવી કાર્યો કરવાની શક્તિ કે   સર્જરી એ શાસ્ત્ર જેમાં શરીરના   ન્યાસલેખ તે પાત્ર કે કાગળ જેમાં કોઇ વસ્તુને   બખૂબી સારી રીતે:"તેણે પોતાની જવાબદારી   ਆੜਤੀ ਅਪੂਰਨ ਨੂੰ ਪੂਰਨ ਕਰਨ ਵਾਲਾ   బొప్పాయిచెట్టు. అది ఒక   लोरसोर जायै जाय फेंजानाय नङा एबा जाय गंग्लायथाव नङा:"सिकन्दरनि खाथियाव पोरसा गोरा जायो   आनाव सोरनिबा बिजिरनायाव बिनि बिमानि फिसाजो एबा मादै   भाजप भाजपाची मजुरी:"पसरकार रोटयांची भाजणी म्हूण धा रुपया मागता   नागरिकता कुनै स्थान   ३।। कोटी   foreign exchange   foreign exchange assets   foreign exchange ban   foreign exchange broker   foreign exchange business   foreign exchange control   foreign exchange crisis   foreign exchange dealer's association of india   foreign exchange liabilities   foreign exchange loans   foreign exchange market   foreign exchange rate   foreign exchange regulations   foreign exchange reserve   foreign exchange reserves   foreign exchange risk   foreign exchange transactions   foreign goods   foreign government   foreign henna   foreign importer   foreign income   foreign incorporated bank   foreign instrument   foreign investment   foreign judgment   foreign jurisdiction   foreign law   foreign loan   foreign mail   foreign market   foreign matter   foreign minister   foreign mission   foreign nationals of indian origin   foreignness   foreign object   foreign office   foreign owned brokerage   foreign parties   foreign periodical   foreign policy   foreign port   foreign possessions   foreign post office   foreign public debt office   foreign publid debt   foreign remittance   foreign ruler   foreign section   
Folder  Page  Word/Phrase  Person

Comments | अभिप्राय

Comments written here will be public after appropriate moderation.
Like us on Facebook to send us a private message.
TOP