निरंजन माधव - शौर्यवर्णन

निरंजन माधवांच्या कवितेत काव्यस्फूर्ति उच्च दर्ज्याची असून भाषेत सरळपणा व प्रसाद सोज्वळ आहे.


बालत्वींच कसा पराक्रम तुवां केला जगन्नाटका

दुष्टा एकशरेंचि ते निवटिली रात्रिंचरी ताटका ।

मारीचां गजरक्तआसव दिलें तां ( त्वां ) प्राशना सायका

विश्वामित्रमखासि रक्षण तधीं केलें रमानायका ! ॥१८॥

केला त्र्यंबकचापभंग ह्नणतां हें तों न माने मला

भूपालोद्भटगर्वभंग रचिला रामा ! घनः श्यामला ।

नाहीं ते जनकात्मजा परिणिली सत्कीर्ति पथ्वीसुता

घाली माळ तुला जगत्त्रयगुरो ! सार्‍या जगादेखतां ॥१९॥

कोदंडाप्रति जेधवां लवविसी जैं सायका योजिसी

तेव्हां त्या सुरसुंदरी अतिशयें खिन्नावती मानसीं ।

श्रीरामें अतिमत्त राक्षस रणीं संहारिले या क्षणीं

ते येतील अम्हांस भोगकरणीं स्वर्गासि या कारणीं ॥२०॥

रामा ! तूं धरितां शरासन करीं तैं कांपती ते अरी

जेव्हां जैत्ररथाधिरोह करिती तैं मज्जती सागरीं ।

कोणी धीट घडे समोर समरीं शासी महेंद्री पुरी

लोळे भूमितळीं विदारित शरीं तो मुक्तिकांना वरी ॥२१॥

रामा ! तूं करवाल दिव्य करिचा जैं कांपवीसी तदां

होती कंपित शत्रुभूप कर ते वंदोनि देती सदां ।

तूं आशा अवलोकितां त्यजुनियां ते जीविताशा प्रभू

होती म्लान तदा तयांसि न सुचे कैं देश कैं कोशभू ! ॥२२॥

रामा ! कोप तुझा कृपेहुनि दिसे लक्षागुणें आगळा

जे लोकघ्न सुराप रात्रिचर ते खाते मुनीच्या कुळा ।

ऐसेही मदमत्त संगरवरीं निर्दाळिले त्वां शरीं

जाती ऊर्ध्व सुखें विमाननिकरीं ते सत्यलोकाशिरीं ॥२३॥

रामा ! तां वधिले निशाचर भलें स्वर्गी सुखे राहिले

देवींसीं रतले सुनंदनवनीं क्रीडा करों लागले ।

जैसे ते पहिले सुरेंद्र सगळे सेवावयां लाविले

केले त्वां तरि कृत्य काय न कळे कां संगरीं मारिले ॥२४॥

वीराग्रेसर रामचंद्र तुझिया बाणानळें शोषिला

सापत्नांबुधि तेधवां क्षितितळीं तो कोरडा जाहला ।

तद्गेहस्थितसंपदा शफरिका नेल्या तया धीवरीं

देखों तदगुणरत्नपंक्ति अजुनी धुळींत लोळे बरी ॥२५॥

रामा ! शत्रुकुळें तुझीं हतबळें झालीं महाव्याकुळें

कोठें त्यां न मिळेचि आश्रय तदां ते हिंडती भूतळें ।

ज्या खांदी कडियें मुलें द्रुमफळ भक्षावया केवळें

छायावृक्षमुळें तयांसि सदनें होती गुहा देउळें ॥२६॥

रामा ! धन्य तुझी विचित्र करणी संहारिले तां रणीं

ते गेले तुज देखतांचि रविच्या सन्मंडला भेदुनी ।

संन्यासी विजनीं जिणोनि पवनी झाले तपस्वी जनी

तेहीं विघ्नगर्णी पिडोनि पडिले अछिन्न मायागुणी ॥२७॥

रामा ! तां दशकंधरा निवटिले आश्चर्य तैं वाटलें

धात्याचें वरदान काय न कळे कोणीकडें आटलें ।

देवा ! मस्तक तूटलें तव पदां जावोनियां भेटलें

झालें अंग पतंगसें तव महातेजानळीम लोटलें ॥२८॥

शंभू विस्मित जाहला वरद तो ब्रह्मा उगा राहिला

रामा ! हा सुरवृंद पुष्ट घडला मोठ्या श्रमा मूकला ।

होता तो शशि पूर्ण सर्वसमयीं तो एकला सूकला

एका सौख विषाद एक पवती कैं साम्य काळा खळा ॥२९॥

N/A

References : N/A
Last Updated : October 11, 2012

Comments | अभिप्राय

Comments written here will be public after appropriate moderation.
Like us on Facebook to send us a private message.
TOP