अथ भरथरी जी का सबदी

अहंकारे प्रथमी षीणी । पहौ पेषीणां भूंरा ।
सति सति भाषांतरा जोगी भरथरी । पिंडकावैरी जूंरा ॥१॥
दुषीया रोवत सुषीया हसंत । केला करंत कामणी ।
सूरा जुझंत भूंदू भांजत । सति सति भाषंत राजा भरभरी ॥२॥
दुषी राजा दुषी प्रजा । दुषी बांभण बांणीया ।
सुषी राजा भरभरी । ज्यन गुरुका सबद पिछांडिया ॥३॥
क्या गरबाती गूजरी । देषिर पाडरिया ।
सोला सै मै मंतीया । मुझ गरहीड तीयां ॥४॥
बने बृच्छा सुफल फलंते । मुडिबइठंते गईंद ।
ते बृच्छा सजडा गया । मो देषतां नरिंद ॥५॥
चढैगा स पडैगा । न पडैगा तत विचारी ।
धनवंत लोग छीजैगा । तेराक्या छीजै भरभरी भिष्यारी ॥६॥
राजा भर्थरी भरमिनभूला । तलिकरि डिठी ऊपरकरिचूल्हा ।
द्वै द्वै लगडी जुगुति सूंजारि । राजा भर्थरी जीवै जुगचारि ॥७॥
अवधू जलविन कवल कवल बिन मधुकर कोईल बोलै कण्ठ विनां ।
थल बिन मृग मृग बिन पारधी, ऐक सर वेधै पांच जनां ॥८॥
नवद्वारे जडिलै कपाट । दसवै द्वारे सिव धरिबाट ।
दोई लष चन्दा ऐक लषि भान । वेध्या मृगगगन अस्थान ॥९॥
वेध्या मृग न छाडै पास । भणंत भरथरी गोरष का दास ।
तनि निरास मन मांडै माया । मुंड मुंडाईम भंडसिकाया ॥१०॥
मन निरास प्रेम रस भोगी । भणत भरथरी ते नर जोगी ।
पंच षडा अधिक वल्यवंता । मनराइमैं मत गाज ॥११॥
करडी लहर कद्रप की निकसै । तब कूंड जूझै कूंड भाजै ।
वैरागी जोगी राग न करणां । मन मनसा करिबंडी ॥१२॥
आगम अगोचर सिद्ध का आसण । आसातृष्णा षंडी ।
आसा षंडी मनसा षंडी । मन पवनां होई उजीरं ॥१३॥
सति सति भाषंत राजा भरथरी । तब मन होइबा थीरं ।
राज गयां कूं कामणी झूरै । वैद गयाकूं रोगी ॥१४॥
रूप गये कूं कामणी झूरै । विन्द गया कू जोगी ।
बीज नहीं अंकुर नहीं । रूप नहीं रेष अहंकार ॥१५॥
उदय अस्त वतहां कथ्या न जाई । तहॉं भरथरी रहा समाई ।
मरनै का संसा नहीं । नही जीवन की आस ॥१६॥
सति सति भाषंत राजा भरथरी । हमारे सहजै लीलविलास ॥१७॥
निरघत कंथा बहौ विस्तार । कथौ निरंजन रहौ अकार ।
पूछंत विक्रम बांवन बीरं । कूंण प्रचै रहिबा थीरं ॥१८॥
सुन हो विक्रम ब्रह्म गयांन । देही बिबरजित धरौ धियांन ।
उदै अस्त जहा कथ्या न जाई । तहॉं भ्रथरी रह्या समाई ॥१९॥
आगै बहनीं पीछैं भांनु । निरति सुरति बृछ तलि ध्यांन ।
कथै निरञ्जन रहै उदास । अजहॅंऊ न छांडै आसा वास ॥२०॥
माया सत्रनि करसि ग्रब । नहीं धेन जोबन राजा द्रव ।
कनक कांमनी भोग विलास । कहै भरथरी कंध विनास ॥२१॥
साधिबा तो ऐक पवन आरंभ साधिबा - छाडिबा तौ सकल विकारं ।
रहिबा तौ निह सबद की छाया - सेयबा तौ निरञ्जन निराकारं ॥२२॥
कुलस्य हीनी नगनौपबाला । मृगनैनंरूपी दृष्टो बिकराला ।
पदमो झलकंत वा कस्य वेणी । कुतौ या गत्याहेलज्या विठूणी ॥२३॥
न गनसि काष्टं न गनसिरिष । न गनसि जीव जलचरा ।
अजहूं काय सिहोनरा । नही प्रसिद्ध जोगेश्वरा ॥२४॥
जोगी चिन्ता विकलपो मम मता समाया ।
कथं जोग जुग तातैं जोगो न पाया ॥२५॥
नहीं जोगु जोगी सरबस भोगी । गुर ग्यांनी हीणं फिरौ मुठजोगी ।
धनिस्य पुत्री कुलवन्ती नारी । धनस्य तु पतिव्रता ॥२६॥
धनस्य देसस्य देवी अहॅंऊ उपदेस मूरष जोगी ।
तिण सज्या बनोबासी । ऊपर अम्बर छाया ॥२७॥
भरथरी मन निश्चलं । घोरी घोरिबरखै हो इन्द्र के राया ।
जस्य माता तस्य राता । जस्य पीवंता तस्य मृदंता ॥२८॥
है है रे लोका दुराचारी । वैरागी ह्वै किन जावते ॥२९॥
जस्य माया तस्य जाया । तस्य सूंक्यूं रे विषैमुचन्तेकाया ।
हा हा रे लोका दुराचारी । निज तत तजि लोहीचित लाया ॥३०॥
कांम कलाली चित चढौ । सुरै विषै सज्या मनमथ मांस
बीरज ब्रह्महत्या । है है रे लोका दुराचारी । कहां रही सुच्या ॥३१॥
असत्री जोनी दीयंत विन्द । कोटि पूजा बिनसते ।
बरत मंजन तप षंडत ज्ञानहीन तपोनास्ति ब्रह्महत्या पदे पदें ॥३२॥
गोरख बोले सिरषरी । दुबटा ह्वै है पंथ ।
ऐक दस कूं बाघनी । ऐक दिसां कूं नाथ ॥३३॥
चमडी दमडी घमडी तीन बस्त त्यागी ।
सति भाषंत राजा भ्रथरी । तेनां दूरता वैरागी ॥३४॥
नारी चोरी जारी तीन बस्त त्यागी ।
सति सति भाषंत राजा भरथरी । तेनां दूरता वैरागी ॥३५॥
मोह न बांधिबा मन प्रमोधिबा । भिष्याते ग्यांन विचारं ।
पंच सूं बात करबा ऐक सूं रत बा । ते उतरबा पारं ॥३६॥
छाड्या हस्ती घोड्या गॉंव गढ । हरष सोग मनिनांहि ।
तातै राजा भरथरी । थकित भया पद मांहि ॥३७॥
झूंठा जगका जीवणां । बढै सवाया रोग ।
तातै निकसा भरथरी । मीठा लागा जोग ॥३८॥
गगन जाइगा मंडल जाइगा । चंद जाइगा सूरा ।
न जाइगा राजा भरथरी । सबद गुरु कै पूरा ॥३९॥
गऐ जु राजा राज करंते । गऐजु प्रजा केलि करंते ।
गऐ जु त्रिया बहुरूप धरंते । गऐ जु ब्रह्मा वेद पठंते ॥४०॥
गऐ जु वृच्छा सुफल फलंते । गऐ जू सूवा चहर करंते ।
सति सति भाषंत राजा भरथरी । हम भी जांते जे जोगी न होते ॥४१॥
न ते पुरषा जु भोग भुगंता । न ते नारी जु रूप रमिता ।
न ते वृछा जड मूल सहंतां । नते कूवांजुद्र मूत पाणीं होता ॥४२॥
न गत्वा राजा भरथरी गुरुप्रसादैग्यानं रता ।
सकल गिरिवरं गिरि सुमेरं । ता समतुलि आत्मां डारतै ॥४३॥
तो भी साधन दुःख ते । तहिरछिपाल निरंजनं ।
समुद्र मध्ये होतासनं ता सम तुलि आत्मां डारते ।
तो भी साधन दुषिते । तहि रछिपाल निरंजनं ॥४४॥
जबलगि धरतरी तबलग भरथरी, जाइगी धरतरी न गत्वा भरथरी ।
बिरछो छत्री त्रिण सज्या । बाव ढोलंत चमालिचा ।
आंगणे ग्रेहं दीपगचन्द । मो मन राजा निश्चलं ॥४५॥
मोरा नांचूंत कोकिला गावत । भूंरा बजांवत रुद्र बेणी ।
चहूं दिसि तरूनी पवन झकोलत । यू भरथरी ग्यानं लीलं ॥४६॥
सिला सिंघासन बाकल बसत्र । गगन छन्र सिर सोहै ।
चहूं दिसा तरूनी पवन झकोलत ग्यान रतन मन मोहै ॥४७॥
देस भवंतां सदा बैरागी । सासत्र वैरागी पंडिता ।
बाल कन्यां चिधवै बैरागी । यूं ग्यांन बैरागी राजा भरथरी ॥४८॥
ग्यांनी सो जो गहर गम्भीरं । भरया कुम्भजल निश्चल नीरं ।
भनत भरथरी सत सरूप । तत विचारै तौ रेष न रूप ॥४९॥
॥ इति श्री भरथरी जी की सबदी सम्पूर्ण ॥