अंक पहिला - भाग १४ वा

चारु० : मैत्रेया , हे दागिने दिवसा वर्धमानकानें सांभाळावे आणि रात्री तूं सांभाळावे समजलास ? लोकाचे आहेत, ठेव आहे , नीट सांभाळ .
वसंत० : आपली आज्ञा होईल तर मी मैत्रेयाला घेऊन घरी जाईन म्हणतें .
चारु० : बरं आहे. मैत्रेया , जा - हिला पोंचवून ये .
मैत्रे० : नाहीं - नाहीं ; मी नाही जाणार , आपणच जावें . या कलहंसगामिनीच्या मागें आपण गेलात म्हणजे राजहंसाप्रमाणे शोभाल. मी आपला गरीब ब्राह्मण . मी जर इच्यामागून गेलो तर चव्हाट्यावर टाकलेल्या भाकरीच्या तुकड्याला जशीं कुत्री लगटतात , तसे गांवचे टवाळ लोक मला फाडून खातील ! म्हणून म्हणतों कीं , आपणच जावें .
चारु० : बरें तर , मी जातों .राजमार्गांत मनुष्याची स्पष्ट ओळख पटण्यासारखी एक मशाल लावायला सांग. ( आत जातो . )
मैत्रे० : वर्धमानक, दिवटी पेटव पाहूं !
वर्ध० : महाराज , घरांत एक तेलाचा थेंबहि नाहीं आणि दिवटी कसली पेटवूं ?
मैत्रे० : ( आपल्याशीं ) गणिका जशा स्नेहशून्य होऊन निर्धन पुरुषाचा अपमान करितात तशी आमची दिवटीसुध्दां स्नेहशून्य झाली !
* वसंतसेना :
पद -- ( चाल -- आज रहो मेरे प्यारे. )
काय कळे ही सदना आली ॥धृ०॥ सपरिवार ती लक्ष्मी जातां ॥
कुदशा भेसुरी आंत रिघाली ॥१॥ मित्र परिजनीं पूर्ण असावें ॥
उदास दिसतें तें या कालीं ॥२॥ जैसी तरुची पालवि गळतां ॥
उरे शुष्कता ती स्थिती झाली ॥३॥
चारु० : ( येऊन ) अरें , दिवटी नको म्हणून सांग ; कारण हा पहा -
पद -- ( राग कानडा. त्रिताल. )
रजनिनाथ हा नभीं उगवला ॥ राजपथीं जणुं दीपचि गमला ॥धृ०॥
नवयुवतीच्या निटिलासम किती ॥ विमल दिसे हा ग्रहगण भोंवतिं ॥
शुभ्रकिरण घन तिमिरीं पडतीं ॥ पंकीं जेविं पयाच्या धारा ॥१॥
( सर्व जातात . )
- अंक पहिला समाप्त -