अंक पहिला - भाग १३ वा

मैत्रे० : मित्रा , राजशालकाचा तुला कांही निरोप आहे.
चारु० : तो कोणता ?
मैत्रे० : तो म्हणाला , धनकनकसंपन्न अशी जी कलावंतिणीची पोरगी वसंतसेना ती कामदेवाच्या उत्सवापासून तुझ्यावर अनुरक्त झाली आहे. आम्ही बलात्काराने तिला वश करीत असतां आतां ती तुझ्या घरात शिरली .
वसंत० : " बलात्कारानें तिला वश करीत असतां " असें जर तो खरेंच म्हणत असेल तर मला हे एक भूषणच आहे.
मैत्रे० : तिला जर मुकाट्याने माझ्या स्वाधीन करशील तर, सरकारांत गेल्याशिवाय माझा खटला तूंच संपविलास असें होऊन मी तुझ्यावर कृपा करीन .आणि तसे जर न करशील तर मरेपर्यंत तुझे आणि माझे वैर राहील.
चारु० : उं : ! तो काय मूर्ख आहे. --
ठुंबरी
लाजवित ही सुरयुवतींसी ॥ तुलना नाहीं गुणरुपाशीं ॥धृ॥
निर्धन मी समजुनि गेहीं ॥ जा म्हणतां ही गेली नाहीं ॥
बहु पुरुषांचा परिचय तरिही ॥ वदली नाहीं शब्द कसा मसिं ॥१॥
वसंत० : ( मनांत ) कितीतरी याची सभ्य रीति ही ! आणि भाषण तरी किती मधुर ! असो. अशाबरोबर आज येथे राहणे चांगले नाही. (उघड ) महाराज, आपली मजवर पूर्ण कृपा असेल तर माझी एक विनंती आपण मान्य करावी . हे माझे दागिने सांभाळावे ; कारण यांच्यापायी त्या दुष्टांनी माझी पाठ पुरविली आहे. म्हणून म्हणतें , हे आपण सांभाळावे.
चारु० : प्रस्तुत तुझे अलंकार ठेवून घेण्यासारखें माझे घर नाही.
वसंत० : हें आपण कांही तरी बोलतां . कोणी घर पाहून काही ठेव ठेवीत नाही - मनुष्य पाहून ठेवतें .
चारु० : बरें , तुझा आग्रहच असेल तर ठेव . मैत्रेया , तेवढे अलंकार घे पाहूं .
वसंत० : ( अलंकार देऊन ) आतां मात्र माझ्यावर आपली पूर्ण कृपा झाली.
मैत्रे० : ( दागिने घेऊन ) वसंतसेने, तुझें कल्याण असो !
चारु० : अरे , तिनें तुला कांही धर्म नाहीं केला , ठेव ठेवली आहे.
मैत्रे० : तर मग चोर कां नेईनात --
चारु० : आणि थोड्याच दिवसांनीं --
मैत्रे० : ही ठेव -
चारु० : ती परत घेऊन जाईल .
मैत्रे० : हं !