श्रीगुरुबोध ग्रंथ - चतुर्थ प्रकरण

॥ श्रीगणेशायनम: ॥ आतां नाम मिथ्या ठरलें । परी रूप सत्य वाटलें । तेंही सांगतों ह्रदयीं धरिलें । पाहिजे तुवां ॥१॥
रूप बिघडे प्रतिवर्षीं । हें तूं निवाडें जाणसी । मग रूपचि सत्य धरसि । हें वेडेपण ॥२॥
बाळपणींचें रूप एक । तरुणपणींचें दुजें देख । वृद्धपणींचें पाहतां मुख । हासती मुलें ॥३॥
ऐसीं रूपें बहुत होतीं । वृद्धपणींची मोठी फजीती । घरींचीं सुद्धां न पाहतीं । ढुंकोनि त्यातें ॥४॥
असो रूपचि सत्य मानावें । तरी देह पडे तों एकचि असावें । एक न राहे म्हणूनि गणावें । बहुत ऐसें ॥५॥
नामरूपें देहासि पडलीं । तुंवा तुझीं ऐसीं कल्पिलीं । हेचि भ्रमरूप वृत्ति पहिली । वोळख तूं ॥६॥
मी देह वाटणें हेचि माया । प्रपंचा आरंभ याचि ठाया । निश्चय धरीं शिष्यराया । वचनावरी ॥७॥
मन भलतीकडे वागविसी । तरी श्रवणीं लाभ काय तुजसी । जरी एकाग्रचित्तें ऐकसी । तरी पावसी मोक्ष ॥८॥
‘माझा’ देह ऐसें बोलणें । तो ‘मी’ कैसेनि होणें । मी देह मी देह म्हणणें । हें मूर्खपण ॥९॥
परमार्थीं पाहिजे विचार । विशेष सद्‌गुरुवचनीं निर्धार । तरी मग सुलभ साचार । सर्व होय ॥१०॥
नलगे सायास वनवास । घरीं बैसोनि करावा अभ्यास । हळूहळू चित्तास । आवरीत जावें ॥११॥
एकांत स्थानीं बैसावें । वृत्ति उठे तिला पाहावें । पाहूनि मागें रहावें । वेगळेपणें ॥१२॥
मागें राहणें तें कैसें । ज्ञानस्वरूप आपण ऐसें । तेथें स्थूल देहाचें पिसें । कल्पूंच नये ॥१३॥
वृत्तीचा जेथूनि उगम । तेंचि आपुलें स्थान उत्तम । जेथें मी देह हा भ्रम । नि:शेष जाय ॥१४॥
वृत्ति आपणासि दिसे । आपण कोणासि न दिसे । जाणतेपणीं असतचि असे । सर्वकाळ ॥१५॥
वृत्ती अनंत उठती । देखणा एकचि निश्चितीं । ऐसी धरोनि आत्मस्थिति । ढळावेंना ॥१६॥
जरी वृत्तींची चुलबूळ । तरी आपुलें स्थान अचळ अढळ । सोडूंच नये सर्वकाळ । द्दढ धरावें ॥१७॥
ऐसियापरि अभ्यासितां । कल्पना निमों लागती तत्वतां । एक आपण उरे आयता । सच्चिदानंद ॥१८॥
इति श्रीगुरुबोध ग्रंथ । श्रवणें लाभे मोक्षपंथ । मननाभ्यासें श्रीभगवंत । ह्रदयीं भेटे ॥१९॥
इति श्रीगुरुबोधे चतुर्थ प्रकरणं संपूर्णम्‌ ॥४॥