पिंगळा

॥ भाकणूक ॥ वरि हनुमंतासी दुवा । महंमायासी दुवा । संतांचें सभेची दुवा । धर्मांचे सभेशीं दुवा । राजमुद्रा देवमुद्रा । ज्ञानमुद्रा ते धुरेशीं दुवा हो । वेदांत सिद्धांत दुवा । धादांत तें मज पिंगळ्याचें बोलणें गायरायनहो ॥१॥
ऐसें सर्वही सरेल । परि अविनाशी वस्तु एक उरेल । तें सज्ञान जाणतील । गायरायनहो ॥२॥
या पृथ्वीस प्रळय होईल । महाकाल पडेल । सकळ जीवन आटेल । हा मी पिंगळा बोलूनि जातों ॥३॥
शत वरुषें पाऊस जाईल । तेणें जीवसृष्टि मरेल । सूर्यो बारा कळीं तपेल । तेणें पर्वतासहित पृथ्वी जळेल । गाय० ॥४॥
पोळती शेषाचिया फडा । तो विष वमी भडभडा । पाताळ जळती धडधडा । ऐशी ब्रह्मांडींची राखोंडी होईल । गायरायनहो ॥५॥
पाऊस पडेल शुंडाधारीं । तेणें बुडेल धात्री । अग्रि प्रगटेल अंबरीं । तो करील बाहरी तया पाणियाची । तेथें सुटेल वावधान । तेणें विझेल तो आग्र । वारियासी गिळितां गगन । गगनासी राहे खाऊ । तो तामस अहंकार गायरायनहो ॥६॥
राजस बुडवील तामस अहंकारास । सात्विक बुडवील राजस अहंकाराल । गुणमाया गिळिल गुणास । अहंमाया करील गायरायनहो ॥७॥
गुणक्षोभिणी माये पोटीं । माया मूळमाया पोटीं । मूळमाया स्वरूपा पोटीं । लीन हो गायरायनहो ॥८॥
विघ्र मोठें गायरायनहो । कांहीं शांति करा हो । कांहीं त्याग करा हो । उत्तम पाहा राजा गायरायनहो ॥९॥
धुरेची रासी कोण । बापाची राशी कोण । म्यां खबर खोब मिथुन । कर्क सिंह कन्या तूळ वृश्चिक धन मकर कुंभ मीन ॥१०॥
मीनाचा मी रोग बरा । लाभ आहे गायरायनहो । थोरल्या पुस्तकाचा शकुन पाहें । मज पिंगळ्याचे हातेन गाय० ॥११॥
बुद्धि कांडी खोविली वरी । निघाली रंकाशीं राज्यपदवी । तुझी हरपली सांपडेल ठेवी । तरी मज पिंगळ्याला विसरोन । रामीं रामदास सर्वदा भाकून गेला निजपदा । त्याचिया नेमाची शब्द । जतन करा गायरायनहो ॥१२॥

॥ जोगीच्छंद ॥ काळ बहिरी ससाणा बंधु तुलज्याचा जाणा । काळ पिळियेला घाणा । बहिरी हुर्मुजी नाणा । बहिरी जोग बोलणीं बोलती ॥१॥
निळया घोडयाचा रावुत । हातीं त्रिशूळ संगीत । कांवे घेतो लखलखित । उंच कास तखतखीत । ताघडोबेडसति ॥२॥ तेथें बहिरीची प्रचीति । नागखंडें झोंबती । तेथें बहिरीची प्रचीति । नागखंडें झोंबति । तेथें बहिरीची प्रचीति ॥३॥

॥ पहिला देव तो बद्धाचा । दुसरा देव तो मुमुक्षूचा । तिसरा देव तो साधकाचा । चवथा देव तो वेगळा । अगम्य त्याची लीळा ॥१॥
पहिला गुण महेशाचा । दुसरा गुण तो ब्रह्मयाचा । तिसरा गुण तो विष्णूचा । चौथा गुण तो वेगळा । अगम्य त्याची लीळा ॥२॥
पहिला भक्त तो कायेचा । दुसरा भक्त तो वाचेचा । तिसरा भक्त तो मनाचा । चौथा भक्त तो वेगळा । अगम्य त्याची लीळा ॥३॥

॥ दोहरे ॥ कानफाटया । आलेख जागे । आलेख आलेख सब कोहु कहे । आलेख आलेख सो न्यारा । जैसी कीणीही वैसी रहणी । सोई नाथका प्यारा ॥१॥
आलेख जागे । साई आलेख जागे आलेख पायाकहणी आया उसकी बात झुटी ॥२॥
गोरख गोरख सब कोहु कहे । गोरख नबुजे कोये । जोगींद्रकु जो कोई रखे सोई गोरख होय ॥३॥
नवाकके नवतुकरे ज्योरे प्राण लियो हेगा । कंथा छोड कंठ लगाय जोगी रहता नंगा ॥४॥
जनमी सीगी मनमो त्यागी जनमो बद्धा जनमो मुक्ता । कथनी कहते लोक टफावे सोहि ज्ञानका अंधा ॥५॥
जोगी भींतर मडिया पैठे करवे भींतर बाई । जीवनमें जीय देखन गया जोगीकी सुरत पायी ॥६॥
फेरी करते घरघर फीरे कीनरी बज्याई तारा । कंथा आवे कंथा जावे जोगी रहाता न्यारा ॥७॥
सिंगी बाजे बाबगाजे माईरसंडी बाडे । नाथ नबुझे गुतगुत-मेर नाथ बुझे सो छुटे ॥८॥
मुद्रा फारी कानमो डारी आपसे न फारी कोये । आपसे फोर मुद्रा पैठी सोई गोरख होय ॥९॥
जोगे न जानु जुगुत न जानु न जानु आसन ध्यान । रामकी कृपा दास न पाई आलख हुवा परिपूर्ण ॥१०॥ ॥ गीतसंखा ॥२८॥