सप्तशती आर्या - अध्याय ६

शुंभ क्रोधें खवळे श्रवण करुनि चंड मुंड वध वार्ता ॥
अज्ञापी सैन्यातें तो व्हाया स्वास्त्रियाहि अधवार्ता ॥१॥
जे कंबुघोम्र कालक दैर्दद मौर्यादि सर्व ते योध ॥
घेउनि श्रुंभ निघाला गेला देवीसमीप सक्रोध ॥२॥
देवी पाहे आलें अतिभेषण दैत्य सैन्य तें तूर्ण ॥
स्वथनुर्गुण नादांही करि भु गगनावकाश ती पुर्ण ॥३॥
सिहहि बहुताचि गर्जे काळीही गर्जना करी मोठी ॥
त्या नादांतें परिमुनि असुरांच्या त्या वधीत ती कोटी ॥४॥
तैं विधि हरि हर वासव देहापासुनि निघोनि तद्रुपा ॥
शक्ति शिवाप्रति आल्या देवहितपराहितार्थ ज्या भुपा ॥५॥
त्या शक्तिसह येऊनि इषान प्रभु असें शिवेसि वदे ॥
मत्प्रेमें शीघ्र असुर मारुनि विश्‍वासि तु शिवें शिव दे ॥६॥
तों त्या देवी देहा पासुनि निघोनि चडिका शक्ति ॥
पावे परम भयंकर मूर्ति शिवाशतनिनादिनी व्यक्ति ॥७॥
वात्या उन्मुलन या सर्वाऽमर साधु रिपु चमु कदली ॥
प्रकटुनि ईशानातें मग ती अपराजिता असं वदली ॥८॥
भगवंता दुतत्व स्वीकारुनियां क्षणीच तु आगें ॥
सत्कीर्तिस्तव जा त्या शुंभनिशुंभाकडॆ असे सांगे ॥९॥
त्रैलोक्यातें पावो शक्र जयांचें तयासि ओपावं ॥
सेवोत अमर हवितें धर्म तुह्मातें ह्मणोनि ओं पावें ॥१०॥
जरि आपण वांचावें ऐसें इच्छित असाल आजि तरी ॥
पाताळाशि तुम्हीं जा साम करीं हित करी न आजितरी ॥११॥
बळ गर्वे रण कामाचि तरि म्यां केला असे पुढें कर या ॥
माझ्या देवोत शिवा तुमच्या मांसे करुनि ढेंकर यां ॥१२॥
कथुनि असें पाठविला दुत पणें शिव ह्मणोनि ती देवी ॥
शिवदुती भक्त सदा या सन्नामा सुधाधिका सेवी ॥१३॥
कथिला त्या देवीचा तैसचि निरोप तो तयां शैर्वै ॥
गर्वें मान्य न केला दृष्टांहीं ज्यांत मंगळें सुर्वे ॥१४॥
शिव झाला दुत वृथा मरति ह्मणुनि बहु दयाळु कळवलला ॥
परि त्याच्य हित बोधें दोघांतुन एकही न खळ बळला ॥१५॥
शुंभ शिवेवरी गेला स्व भेट पुढे करुन सर्वही राजा ॥
बंदलिचि कर जोडुनि सांडुनि काठिन्य गर्व हिरा ज्या ॥१६॥
विविधायुधवृष्टि असुर सर्वाहि कात्यायनीवरि करीती ॥
न तशा मेघांच्या त्या प्रळपी<ंच्या साजती बरिक रिती ॥१७॥
देवीचे दिनकर  कर खर तर शर पर विमुक्त शस्त्रातें ॥
भस्म करिति तत्काळ ज्वाळ जसे धौत सुक्ष्म वस्त्रातें ।\१८॥
मारी ती ब्रह्माणी स्व कमडलु वारिचे सटाके शें ॥
परिभविली न परें जशि करिच्या सृद्दढेंहि हरिसंटा केशें ॥१९॥
माहेश्वरीं त्रिशुलें चक्रें दैत्यांसि वैष्णवी मारी ॥
तैशीच शक्तिने ती देवी शिखि वाहनाहि कौमारी ॥२०॥
निज चक्र तुंड दंष्टे यांही मारी परांसि वाराहि ॥
तैशीच नारसिंही बहु भी जीच्या नर्खाहि वारा ही ॥२१॥
चंदाऽदृहास करुनि क्षितिवरि पाहुनि अनेक शिवदुती ॥
भक्षी पर भर हरि जी तिस साधुन भू मनें कशि वदु तीं ॥२२॥
यापारि मातृगणांतें प्रकुपित पाहोनि पावले दैन्य ॥
त्रासें पलायन अकरी शुंभचें निहतें शेष जें सैन्य ॥२३॥
तेव्हां होय महासुर परम कुपित रक्तबीज बा राया ॥
द्यांवे मात्तृगनांतें अत्यद्रुत युद्ध करुनि माराया ॥२४॥
घाली तो ऐद्रींशी गांठि करुनियां त्वरा गदापाणी ॥
त्या क्षोभदा होय कुलिश जैसें आमेज्वरा गदा पाणी ॥२५॥
क्षत रक्तबीज देहा पासुनि जितुका ही रक्त बिंदु निघे ॥
त्याचा होय महासुर जो किमपि उणेपणेंग न निंदुने घे ॥२६॥
तत्तुल्याचा व्हाया रक्ताचा मायबाप थेंब गळे ॥
कीं चालती बकाच्या बक वगळ्याच्या हि बा पथें बगळे ॥२७॥
ऐसें शतशः क्षतजः प्रभव पुरुष रक्तबीज सम राजा ॥
सांगों काय करिति ज्या मातृगणांशीं असीम समरा ज्या ॥२८॥
ऐद्रीनें क्षत केलें हिर ह्माणुनिं वज्र पुनरपि तयाचें ॥
तद्रक्तज पुरुष वरिति तच्छीलजसें चि सुनर पितयाचें ॥२९॥
त्या शोणित बीजातें निज चक्रें करुनि वैष्णवी ताडी ॥
ऐंद्रे कौमारी ही शुलें माहेश्वरी उरीं फाडी ॥३०॥
त्या शक्तीतें ताडी तो शोणितबीज ही गदा घातें ॥
बहु मानवए सर्व ही सुर त्याच्या त्या महागदाघातें ॥३१॥
शक्तींनी क्षत करितां सर्वांगी उसळले क्षतज बिंदु ॥
बहु कोटि पुरुष झाले सिंधु तरंगी जसे तरणि इंदु ॥३२॥
ते रक्तोद्भव पुरुष व्यापुनि करिती भयातें विश्वास ॥
निश्वास उष्ण सोडिते देव जयाचा नये चि विश्वास ॥३३॥
भ्याले निर्जर पाहुनि कालींतें चंदिका स्वयें सांगें ॥
चामुंडे मुख पसरी तु खाद्य स्वादु साडिशी कांगे ॥३४॥
माझ्या शस्त्राघातें अरि रक्ताचा उडेल जो बिंदु ॥
तो तव मुखी पडावा गुरु पर्वी जेंवि राहुच्या इंदु ॥३५॥
जे रक्त बिंदुपासुनि होतिल उप्तन्न पुरुष तव तुंडी ॥
तो नच उरतिल पडले शलभ जसे दीप्त वन्हिओच्य कुंडीं ॥३६॥
पी रक्तातें घटघट गटगट ते गीळ जेविं अजिंर ॥
नव यश गाइल करिकुळ अवलंबुनि चरण जेवि मजीर ॥३७॥
या युक्तिनेंचि होईल समरी हा रक्तबीज नीरक्त ॥
सर्व हि तुझिया साऽमर चामरकर भक्त वीर्जना रक्त ॥३८॥
काली ह्मणे शिवे तुज किति हा लघुकाय न पर मेरु चला ॥
विश्वास निदेश तुझा अमृत्ताहुनि काय न परमेश्व चला ॥३९॥
त्या शोणितबीजातं निजशुलें चंडिका नृपा हाणी ॥
वाहे तद्देहातुनि रक्त जसें टोंचितां गदा पाणी ॥४०॥
जिकडे शोणित वाहे तिकडे पसरुनि ती वदन देवी ॥
काली कराल वदना त्या शोणित बीज शोणिता सेवी ॥४१॥
वदनीं होती त्यांतें भावी बहु सुरस मानवे चावे ॥
शतकोटि तद्रदांनी पर वृत्रासुरसमान वेचावे ॥४२॥
रक्तज कुतर्कसे ती विद्याशी ते नवे नवे दमुनी ॥
शुंभनिशुंभ हि मानी तिस केवळ मानवे  न वेद मुनी ॥४३॥
शोणितबीज गदेंनें तोंडीं परि चंदिकेसि अल्पाही ॥
पीडा न उग्र ही गदा घात करी जेवि हरिसें तल्पाहि ॥४४॥
देवी शुलें वज्रें खंगें हाणी तसं चि ऋष्टीने ॥
दृष्टीनें हि हत करी अरितें खीळुनि बाण दृष्टिने ॥४५॥
काळी तद्रक्ताचे व्हाया तद्रचित पाप थेंब हुत ॥
निज मुख कुंडीं करि जरी मळला होताहि कपिथें बहुत ॥४६॥
केला निरक्त ऐसा अति दारुण रक्तबीज तो खचला ॥
सुर मुन ह्माणति नमुनियश वर्णुन देवु शिवेसि तोख चला ॥४७॥
तो मातृगण प्रमुदित झाला विजयें करुनि मग नाचे ॥
जयजयकारें भरिती सुर मुनि हृद्देश सर्व गगनाचे ॥४८॥