उत्सङ्ग

{ utsaṅgḥ }

A Sanskrit English Dictionary

उत्-सङ्ग  m.  m. (√ सञ्ज्) the haunch or part above the hip, lap, [MBh.]; [R.]; [Suśr.]; [Pañcat.] &c.

ROOTS:

उत् सङ्ग

   any horizontal area or level (as a roof of a house &c.), [Ragh.]; [Megh.]; [Bhartṛ.] &c.
   the bottom or deep part of an ulcer, [Suśr.]
   embrace, association, union, [L.]
   a particular position of the hands, [PSarv.]; [Hastar.]
उत्-सङ्ग  n.  n. a high number (= 100 विवाहs), [Lalit.]

ROOTS:

उत् सङ्ग

The Practical Sanskrit-English Dictionary

उत्सङ्गः [utsaṅgḥ]   [उद्-सञ्ज्-आधारं घञ्]
   The lap; पुत्रपूर्णोत्सङ्गा with a boy seated in the lap [U.1;] उत्सङ्गवर्धितानां गुरुषु भवेत्कीदृशः स्नेहः [V.5.1;] न केवलमुत्सङ्गश्चिरान्मनोरथोऽपि मे पूर्णः [U.4;] [Me.88;] cf. also विशालतरमुत्सङ्गं कुरु (spread out the garment on the lap Pratimā Act. I.).
   Embrace, contact, union; विस्तारिस्तनकुम्भकुडमलभरोत्सङ्गेन संभाविता (माला) [Māl.8.6;]
   Interior, vicinity; दरिगृहो- त्सङ्गनिषक्तभासः [Ku.1.1;] कर्ण˚ [K.15;] शय्योत्सङ्गे [Me.95.]
   Surface, side, slope; दृषदो वासितोत्सङ्गाः [R.4.74;] 14.76.
   The haunch or part above the hip (नितम्ब).
   The upper part, top; सौधोत्सङ्गप्रणयविमुखो मा स्म भूरुज्जयिन्याः [Me.27;] [K.52.]
   (a) The acclivity or edge of a hill; तुङ्गं नगोत्सङ्गमिवारुरोह [R.6.3;] (b Peak, summit; उत्सङ्गे महाद्रेः [Ki.7.21.]
   The roof of a house.
   Vault, canopy (as of sky); अपिहितगगनोत्सङ्ग- मङ्गं धुनोति [Mv.5.53.]
   The bottom or deep part of an ulcer.
   A high number (= 1 Vivāhas).
   An ascetic (उत्क्रान्तः सङ्गम्).
-गम्   A high number.

Shabda-Sagara

उत्सङ्ग  m.  ( -ङ्गः)
   1. The haunch or part above the hip.
   2. The acclivity or slope of a hill.
   3. Association, union.
   4. Embrace.
   5. The bot- tom or deep part of an ulcer.
    E. उत् before षञ्ज् to embrace, affix घञ्.

ROOTS:

उत् षञ्ज् घञ्