भञ्ज्

{ bhañj }

A Sanskrit English Dictionary

भञ्ज्    1. cl. 7. P. ( [Dhātup. xxix, 16]) भनक्ति ( pf. बभ॑ञ्ज, [RV.] &c., 3. pl. Ā. बभञ्जिरे, [Hariv.]; aor. अभाङ्क्षीत्, [MBh.]; fut. भङ्क्ष्यति, °क्ता, ib.; ind.p. भङ्क्त्वा, भक्त्वा or -भज्य, ib.),

to break, shatter, split, [RV.] &c. &c.;

to break into, make a breach in (a fortress, with acc.), [Hit.];

to rout, put to flight, defeat (an army), [MBh.]; [Hariv.]; [Rājat.];

to dissolve (an assembly), [Hcar.];

to break up i.e. divide (a सूत्र), [Siddh.];

to bend, [R.];

to check, arrest, suspend, frustrate, disappoint, [MBh.]; [Kāv.] &c.:

Pass. भज्य॑ते ( ep. also °ति; aor. अभाजि or अभञ्जि, [Pāṇ. 6-4, 33]),

to be broken or break (intr.) &c., [AV.] &c. &c.:

Caus. भञ्जयति ( aor. अबभञ्जत्) Gr.:

Desid. बिभङ्क्षति, ib. :

Intens. बम्भज्यते or °जीति, ib.
भञ्ज्   [Perhaps for orig. भ्रञ्ज्; cf. भ्रज्; Lat. frangere, nau-fraga; Germ. brechen; Eng. break.]
भञ्ज्    2. (√ 2., cl. 10. P. भञ्जयति), ‘to speak’ or ‘to shine’, [Dhātup. xxxiii, 86].

The Practical Sanskrit-English Dictionary

भञ्ज् [bhañj]   I. 7 P. (भनक्ति, बभञ्ज, अभाङ्क्षीत्, भङ्क्ष्यति, भङ्क्तुम्, भग्न; desid. बिभङ्क्षति)
To break, tear down, shatter, shiver or break to pieces, split; भनज्मि सर्वमर्यादाः [Bk. 6.38;] भङ्क्त्वा भुजौ 4.3; बभञ्जुर्वलयानि च 3.22; धनुरभाजि यत्त्वया [R.11.76.]
To devastate, destroy by pulling down; भनक्त्युपवनं कपिः [Bk.9.2.]
To make a breach (in a fortress).
To frustrate, foil, disappoint, baffle; पिनाकिना भग्नमनोरथा सती [Ku.5.1.]
To arrest, check, interrupt, suspend; as in भग्ननिद्रः.
To defeat, vanquish; क्षत्राणि रामः परिभूय रामात् क्षत्राद्यथाऽभज्यत स द्विजेन्द्रः [N.22.133;] नृपा भीष्मादयो भग्नाः Pañch.2.41. -With अव to break down, shatter; वनस्पतिं वज्र इवावभज्य [Ku.3.] 74.
प्र To break down, shatter, splinter.
to stop, arrest, suspend.
to frustrate, disappoint. -II. 1 U. (भञ्जयति-ते)
To brighten, illuminate.
To speak.
To shine.

Shabda-Sagara

भञ्ज् (ओ, औ) ओभञ्जौ   r. 7th cl. ( भनक्ति) To break, to destroy.

संस्कृतम् (Sanskrit) WN

verb  अन्तर्भागे मृदूनि वस्तुनि सन्ति तादृशस्य वस्तुनः विदीर्णानुकूलः व्यापारः।   Ex. एषः पटहः अभाङ्क्षीत्।

HYPERNYMY:

अस्

ONTOLOGY:

होना क्रिया (Verb of Occur) ➜ क्रिया (Verb)

SYNONYM:

दॄ दारय

Wordnet:

asm ফুটা

kan ಒಡೆದು ಬೀಳು

kas پھٹُن

tel పగిలిపోవు

urd پھوٹنا , پھٹنا

verb  कठिनस्य वस्तुनः आघातेन सङ्घातस्य शकलीभवनानुकूलः व्यापारः।   Ex. घटः भज्यते।

HYPERNYMY:

अस्

ONTOLOGY:

होना क्रिया (Verb of Occur) ➜ क्रिया (Verb)

SYNONYM:

खण्डय भिद् अनुभिद् अभिभञ्ज् अवभञ्ज्

Wordnet:

asm ফুটা

ben ভেঙে যাওয়া

hin फूटना

kan ಹೊಡೆ

mal പൊട്ടിപ്പോകുക

pan ਫੁੱਟਣਾ

tel విరిగిపోవు

urd پھوٹنا , ٹوٹنا , بکھرنا , منتشرہونا

verb  कस्यापि वस्तुनः खण्डनानुकूलः व्यापारः।   Ex. काचपात्रं हस्तात् च्युते एव अभञ्जत्।

HYPERNYMY:

अस्

ONTOLOGY:

विनाशसूचक (Destruction) ➜ कर्मसूचक क्रिया (Verb of Action) ➜ क्रिया (Verb)

SYNONYM:

खण्डय भिद् अनुभिद् अभिभञ्ज् अवभञ्ज् दॄ

Wordnet:

asm ভঙা

bd बाय

ben ভাঙ্গা;১

guj ટૂટવું

hin टूटना

kan ಒಡೆ

kas پٕھٹُن

kok फुटप

mar तुटणे

mni ꯀꯥꯏꯕ

nep फुट्नु

ori ଭାଙ୍ଗିଯିବା

pan ਟੁਟਣਾ

tel విరుగు

urd ٹوٹنا , پھوٹنا , شکست ہونا

verb  कस्यापि वस्तुनः अङ्गस्य अवयवस्य वा तस्मात् वस्तुनः पृथग्भवनानुकूलः व्यापारः।   Ex. सेमर इत्यस्य फलं यदा शुष्यति तदा भनक्ति।

ENTAILMENT:

पृथक्कृ

HYPERNYMY:

अस्

SYNONYM:

विभञ्ज् विघटय विदॄ

Wordnet:

asm ফাটি যোৱা

kok फुटप.

mal പൊട്ടുക

nep फुट्नु

tel చినుగు

urd پھٹنا , پھوٹنا

See : खण्डय, प्रतिबन्ध