Dictionaries | References

बाभ्रव्य

   { bābhravya }
Script: Devanagari

बाभ्रव्य     

Puranic Encyclopaedia  | English  English
BĀBHRAVYA   An author of the ‘Science of Love’. Śvetaketu was the first of the authors who had written on the Science of amour (Kāma-śāstra). Bābhravya made only a condensation of the work of Śvetaketu.

बाभ्रव्य     

बाभ्रव्य (पांचाल) n.  एक आचार्य, जो दक्षिण पांचाल देश के ब्रह्मदत्त राजा के दो मंत्रियों में से एक था [ह.वं.१.२०.१३] । इसका संपूर्ण नाम ‘सुबालक (गालव) बाभ्रव्य पांचाल’ था । इसे ‘बहु‌वृच’ एवं ‘आचार्य’ ये उपाधियॉं प्राप्त थी [ह.वं.१.२३.२१] । यह सर्वशास्त्रविद्‍ एवं योगशास्त्र का परम अभ्यासक था [मत्स्य.२०.२४,२१.३०] । इसने ऋग्वेद की शिक्षा तैयार कर उसका प्रचार किया । इसने वेदमंत्रों का क्रम निश्चित किया, एवं उसका प्रचार भी किया [पद्म.पा.१०] ;[ह.वं.१.२४.३२] ;[म.शां.३३०.३७-३८] ; पांचाल ३ देखिये । ऋक् संहित के क्रमपाठ के रचना का श्रेय वैदिक ग्रंथों में भी बाभ्रव्य पांचाल को दिया गया है । पाणिनि ने भी बाभ्रव्य एवं इसके द्वारा रचित क्रम का निर्देश किया है [पा. सृ.४.१.१०६,२.६१] । ब्रह्मदत्त राजा के कंडरिक (पुंडरिक) एवं बाभ्रव्य नामक दो मंत्रियों ने समस्त वैदिक ऋचाओं को एकत्र कर उनको ऋग्वेद, सामवेद एवं यजुर्वेद इन संहिताओं में विभाजित किया । उन संहिताओं का अंतीम एकत्रीकरण एवं संस्करण ने किया ।
बाभ्रव्य (पांचाल) II. n.  एक कामशास्त्रकार एवं वात्स्यायन के कामसूत्र का पूर्वाचार्य । वात्स्यायन के अनुसार, कामशास्त्र की सर्वप्रथम रचना श्वेतकेतु ने की, एवंकेतुप्रणीत कामशास्त्र के संक्षेपीकरण का कार्य बाभ्राव्य पांचाल ने किया । मत्स्य में ‘क्रमपाठ रचयिता’ बाभ्रव्य एवं ‘कामसूत्रकार’ बाभ्रव्य को अनवधानी से एक माना गया है । किन्तु कामसूत्रकार बाभ्रव्य का पूर्वाचार्य श्वेतकेतु क्रमपाठरचयिता बाभ्रव्य से काफी उत्तरकालीन था । इससे प्रतीत होता है कि, ये दो बाभ्रव्य अलग व्यक्ति थे ।
बाभ्रव्य II. n.  विश्वामित्रकुल का एक गोत्रकार ।
बाभ्रव्य III. n.  एक गोत्र का नाम । गालवमुनि इसी गोत्र में उत्पन्न हुए थे ।

बाभ्रव्य     

A dictionary, Marathi and English | Marathi  English
bābhravya m A tribe, or an individual of it, of Bráhmans about Ratnagiri.

बाभ्रव्य     

Aryabhushan School Dictionary | Marathi  English
 m  A tribe or an individual of it, of Brahmans about Ratnagiri.

बाभ्रव्य     

 न. एक गोत्रनाम . - पु . रत्नागिरीकडील ब्राह्मणांची एक पोटजात व तींतील व्यक्ति .

बाभ्रव्य     

A Sanskrit English Dictionary | Sanskrit  English
बाभ्रव्य  m. m.N. of various authors and teachers (also with कौशिक and पञ्चाल, and शाण्डिल॑pl.), [GṛS.] ; [Hariv.] ; [Cat.] (cf.[Pāṇ. 4-1, 106] )
of other men, [Ratnâv.] ; [MārkP.]

Related Words

बाभ्रव्य   गिरिज बाभ्रव्य   बाभ्रव्यायणी   बाभ्रव्यक   बाभ्रवीय   चौदा गोत्रें   पंचिक   विदर्भिन्   वत्सनपात्   पांचाल   गिरिज   मौलि   वात्स्यायन   गालव   श्र्वेतकेतु   चौदा   शाकल   बभ्रु   ब्रह्मदत्त   दक्ष   विश्वामित्र   राम   ନବୀକରଣଯୋଗ୍ୟ ନୂଆ ବା   نَزدیٖک   نَزدیٖکُک   نزدیٖکی   نَزدیٖکی   نزدیٖکی رِشتہٕ دار   نٔزلہٕ   نزلہ بند   نٔزلہٕ بَنٛد   نَژان   نَژر   نژُن   نَژُن   نَژناوُن   نَژنَاوُن   نَژُن پھیرُن   نَژُن گٮ۪وُن   نَژَن واجِنۍ   نَژن وول   نَژَن وول   نَژی   نَس   نِسار   نَساوُ   نساؤو   نس بندی   نَسبٔنٛدی   نس پھاڑ   نَستا   نستالیٖک   نسترنگ   نسترنٛگ   نستعلیق   نَستہِ روٚس   نَستہٕ سۭتۍ وَنُن   نَستہِ کِنۍ وَنُن   نَستِہ ہُںٛد   نستہِ ہُنٛد پھٮ۪پُھر   نستہِ ہٕنز أڑِج   نسخہ   نَسَری   نسل   نَسل   نَسٕل   نسل کش   نَسٕل کٔشی کَرٕنۍ   نسلی   نَسلی   نِسُنٛد   نَسہٕ نٲس   نُسِہنٛتاپنی مذۂبی کِتاب   نسوانی تہاجم   نٔسۍ   نٔسۍ آواز   نٔسۍ نٔے   نِسی   نِش   نِشٲنۍ   نِشٲنی   نِشا تیل   نشاد   نِشاد   نشان   نِشان   نشان بردار   نشان بنانا   نشان دہی   نِشاندہی   نشانہٕ   نِشانہٕ   نِشانہ بٲزی   نِشانہٕ باز   نشانہ بنانا   نشانہٕ تراوُن   نِشانہٕ تراوُن   نِشانہٕ دِیُٛن   نِشانہِ سادُن   ِنِشانہٕ سادُن   
Folder  Page  Word/Phrase  Person

Comments | अभिप्राय

Comments written here will be public after appropriate moderation.
Like us on Facebook to send us a private message.
TOP