तपस्य

{ tapasya }

प्राचीन चरित्रकोश

तपस्य n.  तामस मनु के पुत्रों में से एक ।

A Sanskrit English Dictionary

तपस्य    1. Nom. °स्यति ( [Pāṇ. 3-1, 15]) to undergo religious austerities, [ŚBr. xiv, 6, 8, 10] ( त॑प्°), [MBh. i, iii, xiii] ( Ā. cf. 2.), [R. &c.]
तपस्य  mfn.  2. mf( आ)n. ( fr. त॑पस्) produced by heat, KātyŚr. xxv
belonging to austerity, [Baudh. ii, 5, 1]
तपस्य  m.  m. ( [Pāṇ. 4-4, 128]) the second month of the season intervening between winter and spring (= फाल्गुन), [VS.]; [TS. i]; [ŚBr. iv]; [Car. viii, 6]; [Suśr. i]
फाल्गुन    अर्जुन (= ), [L.]
N. of a son of मनु तामस, [Hariv. 428]
तपस्य  n.  n. the flower of Jasminum multiflorum or pubescens, [L.]
°स्ये   devout austerity (?, taken as 1. sg. Ā. of 1. तपस्य by, [Nīlak.]), [MBh. xiii, 10, 13]

The Practical Sanskrit-English Dictionary

तपस्य [tapasya] a.  a. Produced by heat.
स्यः The month of Phālguna; [Bhāg.12.11.4.]
An epithet of Arjuna.-स्या Religious austerity, penance; (also m. and n.); अथास्य बुद्धिरभवत्तपस्ये भवतर्षभ [Mb.13.1.13.]

Shabda-Sagara

तपस्य  m.  ( -स्यः)
1. The month Phalguna, (February-March)
2. A name of ARJUNA.
 f.  ( -स्या)
1. Devout austerity, religious penance.
 n.  ( -स्यं) The flower of the Kunda, (Jasminum pubescens.)
E. तपस् the cold season, यत् aff. तपशि साधु यत् .

ROOTS:

तपस् यत् तपशि साधु यत् .

संस्कृतम् (Sanskrit) WN

See : तपः तप्